Ποινική μεταχείριση της γυναικοκτονίας ως διακριτό αδίκημα

Αρθρογραφεί στο TheOpinion η Άννα Ευθυμίου, βουλευτής Ν.Δ. Α΄ Θεσσαλονίκης και δικηγόρος

 

Δεκαεννιά (19) γυναικοκτονίες μέσα στο 2022 χτυπούν δυνατά το καμπανάκι δίνονοντας ένα ηχηρό μήνυμα ότι η έμφυλη βία όχι μόνο είναι παρούσα αλλά αυξάνεται και όλο και πιο συχνά καταλήγει στο έγκλημα. Παράλληλα, καταγράφεται και η πολύ μεγάλη αύξηση των καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας συγκριτικά με το προηγούμενο χρονικό διάστημα σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων. Ήδη για το πρώτο εξάμηνο του 2022 έχουν γίνει περισσότερες από 5.000 καταγγελίες για ενδοοικογενειακή βία.

Με αφορμή τις τελευταίες εκρηκτικές διαστάσεις που έχουν λάβει τα περιστατικά έμφυλης βίας, η Κυβέρνηση ορθώς έχει καταδείξει την ευαισθησία και το ενδιαφέρον της εμπράκτως για την καταπολέμησή της έμφυλης βίας, μέσα από μια σειρά αποφάσεων και δράσεων. Ενδεικτικά αναφέρω την τροποποίηση των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα και της Ποινικής Δικονομίας, η οποία διευρύνει την προστασία των θυμάτων με την αυστηριοποίηση των ποινών για αδικήματα βαριάς και σεξουαλικής εγκληματικότητας.

Ωστόσο, αναφορικά με την τέλεση γυναικοκτονίας συντελούνται αφενός η ακραία εγκληματική συμπεριφορά με την βίαιη αφαίρεση της ζωής ενός ανθρώπου και αφετέρου η ακραία θανατογόνος μορφή εκείνης της βίας που ονομάζεται έμφυλη ή σεξιστική βία. Δηλαδή, πρόκειται για το γεγονός της δολοφονίας γυναικών εξαιτίας του φύλου τους, εξαιτίας του ότι είναι γυναίκες.

Με την κοινοβουλευτική μου ιδιότητα κατέθεσα πρόσφατα ερώτηση στον υπουργό Δικαιοσύνης, ώστε ο όρος γυναικοκτονία να αποτυπωθεί και στον Ποινικό μας Κώδικα ως διακριτό αδίκημα. Το ζήτημα της νομικής αναγνώρισης του όρου γυναικοκτονίας είναι πολλαπλώς σημαντικό, αναγκαίο και κοινωνικά αποδεκτό.

Αναφορικά με τη διάταξη του άρθρου 299 του Ποινικού Κώδικα που αφορά στο έγκλημα της ανθρωποκτονίας, φαίνεται να μην καλύπτει από μόνη της με επάρκεια το κοινωνικά έντονο αίτημα θέσπισης ποινής, που θα αφορά την αφαίρεση ζωής λόγω τέτοιων σεξιστικών κινήτρων και χαρακτηριστικών. Η γυναικοκτονία είναι η αφαίρεση της ζωής λόγω του φύλου της γυναίκας, με δράστες, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, κακοποιητικούς συζύγους, συντρόφους και συγγενείς που ασκούν για χρόνια βία στα θύματα.

Επομένως, στην περίπτωση της γυναικοκτονίας κατά την οποία πλήττονται δύο προστατευόμενα έννομα αγαθά, τόσο της ζωής όσο και του δικαιώματος των γυναικών να απολαμβάνουν μία ζωή χωρίς διακρίσεις, η βαρύτερη τιμώρηση του αδικήματος αυτού είναι επιβεβλημένη. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με διαφόρους τρόπους, κατόπιν τροποποίησης του Ποινικού Κώδικα, είτε προσθέτοντας ως βάση διακρίσεως στο άρθρο 82Α του Π.Κ. τη διάκριση λόγω φύλου, είτε εισάγοντας επιβαρυντική περίσταση απευθείας στο άρθρο 299 Π.Κ.

Η τιμωρία του εγκλήματος της γυναικοκτονίας με αυστηρότερη ποινή δεν έχει μόνο πρακτικές συνέπειες. Κυρίως, η θεσμοθέτηση και εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου αυτόματα συνεπάγεται την αναγνώριση του φαινομένου αυτού και των έννομων συνεπειών του. Παράλληλα, αποκτά και ένα συμβολικό χαρακτήρα δίνοντας ένα δυνατό κοινωνικό μήνυμα.

Την αντιμετώπιση του κοινωνικού αυτού προβλήματος την επιβάλει η ίδια η κοινωνία. Ο δρόμος φαίνεται να είναι μακρύς ακόμα, αλλά οφείλουμε όλοι συντεταγμένα, τόσο η Πολιτεία όσο και η κοινωνία, να δουλέψουμε στην κατεύθυνση αυτή. Στόχος είναι και να στεκόμαστε πολύπλευρα και εμπράκτως δίπλα στα θύματα αλλά και να περιορίσουμε στο ελάχιστο κάθε πράξη έμφυλης βίας.