Μπορεί ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ να γίνει ο ΚΟΙΝΟΣ μας ΤΟΠΟΣ

Αρθρογραφεί στο TheOpinion η Δήμητρα Αγκαθίδου, Αντιδήμαρχος Αστικής Ανάπτυξης & Πολεοδομίας Δήμου Θεσσαλονίκης. 

Δημιουργήσαμε πόλεις πυκνοδομημένες κι απρόσωπες, επεμβαίνοντας αλόγιστα στην γεωμορφολογία των περιοχών, υπονομεύοντας  τις προβλέψεις των πολεοδομικών σχεδιασμών για δημόσιους (υπαίθριους) χώρους.  Πόλεις όπου κυριαρχεί η έντονη εμπορευματοποίηση των χώρων και η επιθετική κατάλυψή τους από επιχειρηματικές δραστηριότητες, όπου το αυτοκίνητο έχει εκτοπίσει τον άνθρωπο. Πόλεις που έχουν χάσει την κοινωνική τους ταυτότητα.

Η Θεσσαλονίκη σαν μεγάλο αστικό κέντρο,  έχει όλα αυτά τα αρνητικά χαρακτηριστικά, ενώ επιπλέον υπάρχει δραματική έλλειψη αποθέματος σε αδόμητη γη μέσα στον αστικό ιστό .

Σήμερα – ειδικά τα τελευταία χρόνια μετά και από την εμπειρία της πανδημίας και των επακόλουθων της κλιματικής αλλαγής που γίνονται  πλέον ορατά – διαπιστώνοντας   τα προβλήματα που δημιούργησε  η φιλοσοφία του μοντέλου ανάπτυξης που υιοθετήθηκε τις προηγούμενες δεκαετίες, αρχίσαμε  να ενδιαφερόμαστε, να προβληματιζόμαστε και να συζητάμε για τον Δημόσιο Χώρο, την επάρκεια, την ποιότητα , τη διαχείρησή του,τη σχέση του με τον ιδιωτικό χώρο.

Κεντρικός και μέγιστος στόχος της διοίκησης του Δ.Θ. είναι να διασφαλισει, αναβαθμίσει και επεκτίνει  τον δημόσιο χώρο ώστε  να γίνει οικείος για τους πολίτες και αυτό να καθορίσει θετικά τις μελλοντικές γενιές. Να γίνει η Θεσσαλονίκη μια ανθρωποκεντρική πόλη.

Σ αυτό το σκοπό είναι «στρατευμένες»  όλες οι αντιδημαρχίες και υπηρεσίες του Δήμου και ήδη ο Δήμαρχος Στ. Αγγελούδης έχει αναφερθεί πολλάκις και αναλυτικά, ωστόσο θα επιχειρήσω να κάνω μια συνοπτική περιγραφή:

1. Αρχής γενομένης από την καθαριότητα όπου γίνεται εντατική προσπάθεια για βελτίωση της κατάστασης και πραγματικός αγώνας ενάντια στην εγκατάληψη των ογκωδών αντικειμένων με την προσπάθεια ευαισθητοποίησης και των πολιτών
2. Περιφρούρηση από κάθε είδους ιδιωτικών καταλήψεων (τραπεζοκαθίσματα, επεκτάσεις προκηπίων αυθαίρετες κατασκευές κλπ) μέσω της υιοθέτησης νέων κανονιστικών πράξεων.
3. Συντήρηση του δημόσιου χώρου. Διαρκής καταγραφή των σημείων με φθορές και επικινδυνότητες και όσο το δυνατόν άμεση αποκατάσταση
4. Αναδιαμόρφωση , αναβάθμιση των υπαρχόντων δημόσιων χώρων στο κέντρο και σε κάθε Δ. Διαμέρισμα . Αναφέρω την δρομολόγηση των πιο εμβληματικών όπως η πεζοδρόμηση της Αγ. Σοφίας, το Ντεκ της παλιάς παραλίας, η ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας – Διοικητηρίου-Δημοκρατίας, κ.α
5. Απόκτηση νέων χώρων. Από προηγούμενες χρονιές εχει συσσωρευθεί μεγάλος αριθμός ακινήτων που μέσα από το πολεοδομικό σχεδιασμό έχουν χαρακτηριστεί ως κοινόχρηστοι ή κοινοφελείς και βρίσκονται σε διαδιακασία άρσης καθώς εκκρεμεί η απαλλοτρίωσή τους. Έχει γίνει προτεραιοποίηση σε σχέση με την κρισιμότητά τους , είμαστε σε συνεχή αναζήτηση πόρων μέσα από προγράμματα και χρηματοδοτήσεις , και ήδη έχουν δρομολογηθεί  οι διαδικασίες  για απόκτηση  αρκετών από αυτά. Χαρακτηριστικά θα αναφερθώ στην περιοχή της Ν. Ελβετίας όπου θα δημιουργηθεί  έκταση  Δημόσιου Χώρου περίπου 150.000τμ όταν καταφέρουμε να αποκτηθούν οι εναπομείναντες προς απαλλοτρίωση  μαζί με τις ήδη αποκτηθήσες εκτάσεις και τις απαλλότριώσεις του Μετρό .

Παράλληλα  γίνονται ενέργειες για παραχωρήσεις στον Δ.Θ.ακινήτων του Δημοσίου και άλλων φορέων ( π.χ. πολύ πρόσφατα έγινε παραχώρηση γηπέδου ιδοκτησίας ΕΥΑΘ Παγίων )

Ωστόσο εκτός από την προσπάθεια του Δήμου καταλυτική είναι  η συμβολή και η ευαισθητοποίηση όλων μας σαν  πολιτες και η αλλαγή της αντίληψής μας για το  πώς συμπεριφερόμαστε στον δημόσιο χώρο . Είναι απαραίτητο να χτιστεί σταδιακά η συλλογική συνείδηση στον αντίποδα της ατομικής. Να σεβόμαστε και να θεωρούμε τον δημόσιο χώρο σαν προέκταση του δικού μας ιδιωτικού χώρου, να  συμβάλουμε στην προστασία του και την ποιοτική αναβάθμισή του, μετατρέποντας τον από απλώς ΔΗΜΟΣΙΟ σε πραγματικά ΚΟΙΝΟ τόπο για την συμπόρευσή μας στο αύριο.