Μετά τα Τέμπη, τι;

Αρθρογραφεί στο TheOpinion ο Πρόεδρος Δ.Σ. και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας ερευνών «tothepoint».  

Όλες οι μετρήσεις δείχνουν ότι  διανύουμε μια περίοδο πολιτικής ρευστότητας και διαρκούς αναπροσανατολισμού σημαντικής μερίδας του εκλογικού σώματος.

Είναι σαφές ότι η τραγωδία των Τεμπών σηματοδότησε ένα σημείο καμπής για τις πολιτικές εξελίξεις : σήμανε τη λήξη της πολιτικής ηγεμονίας της ΝΔ που είχε οικοδομήσει από το 2017 περίπου (μιας ηγεμονίας σχεδόν σπαταλημένης) , στοιχείο που αναντίρρητα θα επιδράσει και στην εκλογική της επίδοση η οποία φαίνεται πως θα είναι σημαντικά φτωχότερη από αυτή του 2023 και ίσως και των πρόσφατων Ευρωεκλογών.

Υπ΄αυτή την έννοια το  τραγικό δυστύχημα των Τεμπών αποτελεί μια βραδυφλεγή βόμβα η οποία πυροδοτήθηκε το 2023 αλλά εξερράγη το 2025. Όπως είπαμε , το πρώτο πολιτικό  θύμα είναι η πολιτική ηγεμονία της κυβερνητικής παράταξης (χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι κάποιος άλλος πολιτικός φορέας έχει κατοχυρώσει μια νέα πολιτική ηγεμονία).

Ελλείψει λοιπόν κατευθύνουσας πολιτικής δύναμης , οδηγούμαστε σε φυγόκεντρες δυνάμεις προς διάφορες πλευρές του πολιτικού φάσματος, με κερδισμένους προς το παρόν όσους και όσες δηλώνουν ‘’αντισυστημικοί’’.

Συνεπώς, διαφαίνεται ένας εκλογικός κατακερματισμός που εκ των πραγμάτων δεν θα αποδώσει μία αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Άρα, οι μη μονοκομματικές κυβερνήσεις φαίνεται πως θα μας προκύψουν όχι ως κοινωνικό αίτημα αλλά για τον ακριβώς αντίθετο λόγο: από την απουσία κυρίαρχου μέσα στην κοινωνία θετικού αιτήματος.

Το δεύτερο πολιτικό θύμα φαίνεται ότι είναι η εμπιστοσύνη των πολιτών προς το πολιτικό σύστημα. Δυσπιστία προς τους θεσμούς, απομάκρυνση από τις παραδοσιακές μορφές πολιτικής έκφρασης, αποξένωση από την πολιτική διαδικασία.

Η  βλάβη στην πολιτική μας ζωή κοντεύει να καταστεί ανήκεστος, μη ανατάξιμη. Οι ευθύνες της εκτελεστικής εξουσίας μεγάλες. Είναι λοιπόν βασικά  ευθύνη της Κυβέρνησης να αρθεί η μεγάλη σκιά που έχει ρίξει η τραγωδία των Τεμπών στην πολιτική μας ζωή.

Παρόλα αυτά , ελάχιστοι μιλούν για τις αναγκαίες αλλαγές στο πολιτικό μας σύστημα. Και μέσα σε αυτούς σίγουρα δε συγκαταλέγεται η πελαγοδρομούσα κυβερνητική παράταξη.

Κι όμως πρέπει τώρα να ξεκινήσουμε. Κυρίως από τον περιορισμό του ακραίου Πρωθυπουργοκεντρισμού που ενδημεί στο πολιτικό μας σύστημα εδώ και 40 χρόνια τουλάχιστον. Από την εξάλειψη της σύμφυσης εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας (να πάψει η πρώτη να διορίζει την ηγεσία της δεύτερης). Από τη ριζική αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών. Από τη δραστική μεταβολή του τρόπου εκλογής των βουλευτών. Από το θέμα της κρατικής χρηματοδότησης προς τα κόμματα. Και από πολλά άλλα , ων ουκ έστιν αριθμός…

Το πραγματικό όνομα  της πολιτικής κρίσης που ανέκυψε  μετά την τραγωδία των Τεμπών είναι «ανεξέλικτο πολιτικό σύστημα».

Αν λοιπόν αφήσει κάτι η μεγάλη αυτή υπόθεση που οδήγησε ένα ολόκληρο έθνος σε πένθος είναι η ανάγκη να αποκτήσουμε ένα πολιτικό σύστημα λιγότερο αυτοαναφορικό  και κλειστό, πιο αντιπροσωπευτικό της κοινωνίας, περισσότερο διαφανές και αποκεντρωμένο, απεξαρτημένο από το πολιτικό χρήμα , τα ‘τζάκια’ και τα celebrities και με σαφή διάκριση από τις άλλες θεσμοθετημένες εξουσίες της χώρας.

Μα, θα αναρωτηθεί κάποιος, γίνονται αυτά; Ασφαλώς και γίνονται, αυτή είναι η δύναμη της Δημοκρατίας, μία δύναμη διαρκούς μετασχηματισμού. Αλλά το ερώτημα δεν είναι αν γίνονται. Το ερώτημα είναι: αν δε γίνουν, πού θα καταλήξουμε;