Η αξία του περιβάλλοντος για την υγεία του ανθρώπου

Αρθρογραφεί στο TheOpinion για τις ευρωεκλογές η Χρύσα Χατζηθεοδώρου, υποψήφια Ευρωβουλεύτρια με τον “Κόσμος”. 

Η σπουδαιότητα του περιβάλλοντος για την ανθρώπινη υγεία και τη ζωή, αν και τεράστια, μόνο τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να μας προβληματίζει. Μέχρι τώρα, κάναμε αλόγιστη χρήση των φυσικών πόρων, μολύναμε απερίσκεπτα τον πλανήτη και θεωρούσαμε ότι με ένα μαγικό τρόπο, όλα θα διορθώνονται. Πιστεύαμε ότι  θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε ες αεί την ίδια συμπεριφορά, χωρίς να έχουμε καμία συνέπεια.  Τώρα, όμως, καλούμαστε να «ενηλικιωθούμε» κατά κάποιο τρόπο, να δούμε την αλήθεια και να αναλάβουμε τις ευθύνες μας.

Το περιβάλλον μας είναι ο πιο σημαντικός  σύμμαχος  για την υγεία μας, σωματική και ψυχική. Η σχέση μας με αυτό είναι άρρηκτη, δεν μπορούμε να υπάρχουμε χωρίς αυτό και η ανάγκη να το προστατεύσουμε είναι μεγαλύτερη από ποτέ.

Η επίδραση του περιβάλλοντος στη σωματική υγεία ήταν και είναι περισσότερο κατανοητή από εμάς. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι, εάν δεν πίνει καθαρό νερό, θα αρρωστήσει. Ή εάν ο αέρας που αναπνέει είναι γεμάτος ρύπους, κατά πάσα πιθανότητα θα αποκτήσει αναπνευστικά προβλήματα, όπως άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).

Ο ρόλος του περιβάλλοντος στην ψυχική υγεία, είναι λιγότερο γνωστός – τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει η επιστημονική κοινότητα να εξετάζει τις επιδράσεις του- μολονότι εξίσου σημαντικός. Η επαφή με τη φύση και οι δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους, όπως το περπάτημα σε πάρκα ή η άσκηση σε πράσινες περιοχές, όχι μόνο βελτιώνουν τη φυσική μας κατάσταση, αλλά μειώνουν το άγχος, την κατάθλιψη και ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που ζουν κοντά σε φυσικά τοπία και έχουν εύκολη πρόσβαση σε πράσινους χώρους, εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα στρες και βελτιωμένη ψυχική ευεξία και αυτοεκτίμηση. Η φυσική ομορφιά του περιβάλλοντος αμέσως ηρεμεί τον άνθρωπο, ενώ σε συνδυασμό με τη φυσική δραστηριότητα ενισχύει την παραγωγή ενδορφινών, των ορμονών της ευτυχίας.

Η κλιματική κρίση που βιώνουμε και η βαθμιαία καταστροφή του περιβάλλοντος αποτελούν από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία στον 21ο αιώνα και έχουν ήδη σοβαρές επιπτώσεις στον άνθρωπο. Αυτές περιλαμβάνουν τη μείωση της βιοποικιλότητας, τις ακραίες καιρικές συνθήκες, την υποβάθμιση της ποιότητας του αέρα και του νερού, την αύξηση των φυσικών καταστροφών, όπως πλημμύρες, τυφώνες, πυρκαγιές, και την αύξηση των ασθενειών που σχετίζονται με το περιβάλλον, όπως πχ μολυσματικές ασθένειες – ελονοσία, δάγκειος πυρετός, κ.τ.λ.

Η πρόκληση επομένως, είναι η εξής: Θα αφήσουμε όλα τα παραπάνω να συμβαίνουν και θα είμαστε θεατές της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και της επιβάρυνσης της υγείας μας; Ή θα διεκδικήσουμε ένα καλύτερο περιβάλλον για εμάς και τις επόμενες γενιές, καλύτερη υγεία και ποιότητα ζωής; Θα αντιληφθούμε την σπουδαιότητα της ψυχικής υγείας για τη ζωή μας; Θα της δώσουμε τη θέση που της αξίζει;

Θα δώσουμε προσοχή και αξία στα πραγματικά σημαντικά;

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αναγκαίο να συνεχίσει να προωθεί και να εντείνει τις πολιτικές πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της πρόσβασης των πολιτών σε υπηρεσίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων των ψυχιατρικών υπηρεσιών και της πρόληψης των νοσημάτων. Επίσης, είναι αναγκαίο να συνεχίσει να υποστηρίζει προγράμματα εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για την ψυχική υγεία και τη σωστή διατροφή. Τέλος, είναι αναγκαίο να συνεχίσει να προωθεί περιβαλλοντικές πολιτικές που προστατεύουν τη φύση και συμβάλλουν στην ψυχική ευεξία.

Το Ευρωκοινοβούλιο έχει ήδη αναλάβει σημαντικές δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος στενά συνυφασμένες με την ενίσχυση της ανθρώπινης υγείας και ευημερίας. Ο ακρογωνιαίος λίθος αυτών των πρωτοβουλιών είναι Η Πράσινη Συμφωνία, η οποία αποσκοπεί στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.