Δημοτικά τέλη: Η επιλογή της εύκολης λύσης δεν είναι πάντα η καλύτερη

Άρθρο στο TheOpinion του ανεξάρτητου δημοτικού συμβούλου – υποψήφιου δημάρχου Πυλαίας – Χορτιάτη Πάρη Τσογκαρλίδη.

 

Η συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση, όπως και η κρίση ακρίβειας, έχουν πλήξει δραματικά τα οικονομικά των νοικοκυριών. Προφανώς και εκείνοι που πλήττονται περισσότερο είναι οι ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, όμως το πρόβλημα είναι συνολικό και αφορά σε όλους μας, όπως και στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι πρέπει να κάνουν ασκήσεις ισορροπίας για να μπορέσουν να ισοσκελίσουν τα αυξημένα έξοδα, με τα μειωμένα έσοδα.

Το 2023 είναι μια χρονιά – πρόκληση ως προς αυτό. Χρειάζεται να λειτουργήσουν οι δημοτικές αρχές με διορατικότητα και κοινωνική ευαισθησία, δίχως να διαταράξουν περαιτέρω τα οικονομικά τους δεδομένα και την αναπτυξιακή διαδικασία.

Η επιλογή των περισσότερων διοικήσεων των Δήμων είναι να διατηρήσουν για το επόμενο έτος τους ίδιους συντελεστές ανταποδοτικών τελών. Το χαρακτηρίζουν μάλιστα “μηδενικές αυξήσεις” στα δημοτικά τέλη.

Είναι ένας εύσχημος τρόπος για να πει κάποιος στον δημότη ότι συμμερίζομαι το πρόβλημά σου και γι’ αυτό δεν αυξάνω τα δημοτικά τέλη. Με λίγα λόγια και χάρη σου κάνω… Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι η κατάσταση. Από πού κι ως πού τα δημοτικά τέλη είναι δεδομένο ότι θα αυξάνονται κάθε χρόνο; Καθένας αντιλαμβάνεται ότι δεν πρόκειται για κάποια… χάρη που κάνουν οι διοικήσεις των Δήμων στους δημότες. Είναι ένα “τέχνασμα”, με πλεόνασμα “κοινωνικής ευαισθησίας”, το οποίο μάλιστα αυτοαναιρείται. Είναι η εύκολη λύση, για να ισορροπήσουν έσοδα – έξοδα, χωρίς να διαταραχθεί η κοινωνική συνοχή, χωρίς να διαμαρτυρηθούν οι πολίτες, οι οποίοι θα συνεχίσουν να γκρινιάζουν (και δικαίως) για τους φουσκωμένους λογαριασμούς.

“Μα οι συντελεστές είναι οι ίδιοι με πέρσι, καμιά αύξηση, παρά το γεγονός ότι ως Δήμος πρέπει να καλύψουμε υπέρογκα ποσά για τις ενεργειακές και λειτουργικές ανάγκες μας”. Πάγια απάντηση, όταν κάποιος δεν θέλει να προβληματιστεί και να ασχοληθεί παραπάνω με ένα ακανθώδες ζήτημα, που όμως έχει δυνατότητα για περαιτέρω βελτίωση, ακόμη και εν μέσω κρίσης.

Αν θέλουν πραγματικά οι δημοτικές διοικήσεις να είναι δίπλα στον δημότη, οφείλουν να εξαντλήσουν κάθε δυνατότητα προκειμένου όχι να διατηρήσουν σταθερούς τους συντελεστές ανταποδοτικών τελών, αλλά να τους μειώσουν. Αυτό σημαίνει “συμμερίζομαι” το πρόβλημα του πολίτη. Και πολιτικά και κοινωνικά και οικονομικά.

Θα φέρω ως παράδειγμα την πρόσφατη συζήτηση του θέματος των δημοτικών τελών του 2023 στον Δήμο Πυλαίας – Χορτιάτη. Η διοίκηση αποφάσισε διατήρηση των ίδιων συντελεστών ανταποδοτικών τελών για το έτος 2023, όπως και φέτος.

Αυτό όμως σημαίνει ότι προσδοκά αυξημένα έσοδα, όπως αποδείχτηκε από τις εισπράξεις του 2022 έναντι του 2021 (αν και αυξήθηκαν και τα ανταποδοτικά έξοδα). Επιπλέον, προστίθενται πλέον νέα έσοδα από τα αδήλωτα τετραγωνικά μέτρα, βάσει της πλατφόρμας της ΚΕΔΕ…

Είχα την ευκαιρία να καταθέσω ως ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος μια εναλλακτική πρόταση, μείωσης των δημοτικών τελών, ώστε ως Δήμος να σταθούμε στο πλευρό των συμπολιτών μας, οι οποίοι και το 2023 θα πλήττονται από την ενεργειακή κρίση κι από την κρίση ακρίβειας. Επειδή πρόκειται για πολύ σημαντικό ζήτημα κι επειδή βλέπω ότι θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε συνολικά την κριτική των δημοτών, θέλησα να συνεισφέρω με μια ισορροπημένη πρόταση μείωσης των δημοτικών τελών, στα όρια της ισορροπίας εσόδων – εξόδων, προκειμένου να είμαστε πραγματικά χρήσιμοι στους συμπολίτες μας.

Η διοίκηση αναγκάστηκε να βάλει την πρόταση σε ψηφοφορία. Όπως ήταν αναμενόμενο καταψηφίστηκε, διότι οι παρωπίδες είναι αγαπημένο αξεσουάρ στις δημοτικές παρατάξεις και επιπλέον διότι η εύκολη λύση είναι πάντα προτιμότερη από μια επίπονη άσκηση. Εξάλλου, ο “ανώνυμος” δημότης για ορισμένους μπορεί να είναι πάντα το σύνηθες υποζύγιο, ειδικά όταν τα βάρη που του φορτώνουν δεν γίνονται άμεσα αντιληπτά…

Η προσπάθεια αποφυγής συζήτησης της εναλλακτικής πρότασης μείωσης των συντελεστών ανταποδοτικών τελών για το 2023, που κατέθεσα ως ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος, έγινε με τη λογική ότι έπρεπε να είναι επαρκώς αιτιολογημένη σε ό,τι αφορά στους κωδικούς εξόδων. Κι αυτό θα μπορούσα να το καταθέσω εάν υπήρχε επαρκής χρόνος προετοιμασίας, αν και είναι δουλειά των οικονομικών υπηρεσιών του Δήμου. Έτσι, τουλάχιστον συζητήθηκε η πρόταση.

Η πρόταση ήταν να μειωθούν τα δημοτικά τέλη για τις οικίες σε Πανόραμα, Χορτιάτη, Εξοχή, Φίλυρο και Ασβεστοχώρι στα 1,67 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο από τα 1,92 που προβλέπονται από τη διοίκηση και να παραμείνουν στη μειωμένη τιμή των 1,49 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο στην Πυλαία.

Απέδειξα ότι μια τέτοια μείωση θα είναι εξαιρετικά σημαντική για τους δημότες σε μια εποχή που οι επιβαρύνσεις διαδέχονται η μία την άλλη και το διαθέσιμο εισόδημα συρρικνώνεται δραματικά από τους λογαριασμούς για είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης. Και επιπλέον ότι είναι εφικτή, αφού μειώνονται τα έσοδα του Δήμου κατά 577.000 ευρώ, ποσό που υπερκαλύπτεται, όπως αποδείχτηκε από τα αυξημένα έσοδα του 2022 έναντι του 2021. Εξάλλου, ήδη μέσω της πλατφόρμας της ΚΕΔΕ προστέθηκαν αδήλωτα τ.μ., που εισφέρουν έσοδα, χωρίς αντίστοιχη αύξηση εξόδων και άρα δεν διαταράσσεται η οικονομική υπηρεσία του Δήμου.

Η ίδια η διοίκηση στην εισήγησή της επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι “παρόλο που τα ανείσπρακτα των λογαριασμών έχουν ανέλθει σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, λόγω των δύσκολων οικονομικών συνθηκών ως συνέπεια της πανδημίας αλλά και της αύξησης των τιμών στην ενέργεια, οι πολίτες προβαίνουν σε ρυθμίσεις των οφειλών τους και τελικώς η είσπραξη συντελείται αρκετά καλά, γεγονός που αποτυπώνεται σε όλα τα στοιχεία των εσόδων του Δήμου μας. Τα δε έσοδα εντός του έτους 2022 αντίστοιχα είχαν την απαιτούμενη επάρκεια, καθώς οι πολίτες προβαίνουν σε ρυθμίσεις των οφειλών τους και τελικώς η είσπραξη συντελείται αρκετά καλά όπως εμφανίζονται στα στοιχεία των αντίστοιχων πινάκων. Ακόμη σημαντικός παράγοντας σε αυτό ήταν κυρίως η πίεση που ασκήθηκε με τις Εξώδικες Οχλήσεις, καθώς και τις μηνύσεις που υποβλήθηκαν ενώπιον των εισαγγελικών αρχών κατά των Ιδιωτικών Εταιριών – Παρόχων Ρεύματος, οι οποίες δεν αποδίδουν τα εισπραχθέντα Δημοτικά Τέλη. Συνεπώς, εξαιτίας της ισορρόπησης των προϋπολογισθέντων εξόδων του έτους 2023 κρίνεται απολύτως εφικτή η διατήρηση των συντελεστών των ανταποδοτικών εσόδων, εφόσον, σύμφωνα με τους ανωτέρω πίνακες, οι δαπάνες θα δύνανται να αντιμετωπιστούν επαρκώς χωρίς να υποκρύπτεται φορολόγηση των πολιτών”.

Αφού μπορούμε να μην αυξήσουμε τα δημοτικά τέλη όλα καλά δηλαδή. Κι αν μπορούμε να τα μειώσουμε γιατί να μην το κάνουμε; Γιατί δεν θέλουμε να μπούμε σε μια τέτοια διαδικασία, που θα απαιτούσε κόπο και πιθανώς ένα σχετικά μικρό ρίσκο ή ένα σφίξιμο του ζωναριού…

Οι εύκολες λύσεις, οι ανώδυνες λύσεις, δεν είναι πάντα και οι καλύτερες. Και όταν σε μια τέτοια συγκυρία υπάρχει η δυνατότητα να ελαφρύνουμε το βάρος των συμπολιτών μας οφείλουμε όλοι να το παιδέψουμε λίγο παραπάνω. Για να είμαστε χρήσιμοι και πραγματικά δίπλα στον πολίτη.