Συμφωνία-μαμούθ Τραμπ με Ιαπωνία: Επενδύσεις 550 δισ., δασμοί 15% και γεωργική «έκρηξη»

Η συμφωνία περιλαμβάνει μείωση δασμών, κολοσσιαίες επενδύσεις και διευκόλυνση αγροτικών εξαγωγών, σε μια κίνηση με ισχυρό γεωοικονομικό αποτύπωμα.

Συμφωνία-μαμούθ Τραμπ με Ιαπωνία: Επενδύσεις 550 δισ., δασμοί 15% και γεωργική «έκρηξη»
President Donald Trump (R) with Prime Minister of Japan Ishiba Shigeru (L) during a press conference at the White House, Washington, DC, USA, 07 February 2025. EPA/WILL OLIVER

Η νέα συμφωνία με την Ιαπωνία δεν είναι απλώς ένας ακόμα οικονομικός συμβιβασμός αλλά ένα γεωπολιτικό εργαλείο με πολλαπλές αναγνώσεις.

Μια νέα σελίδα άνοιξε για τις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ και Ιαπωνίας, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την ολοκλήρωση μιας «τεράστιας» διμερούς συμφωνίας που, όπως είπε, “δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία του εμπορίου”. Η συμφωνία περιλαμβάνει μείωση δασμών, κολοσσιαίες επενδύσεις και διευκόλυνση αγροτικών εξαγωγών, σε μια κίνηση με ισχυρό γεωοικονομικό αποτύπωμα.

Σύμφωνα με τα όσα δημοσίευσε ο πρώην πρόεδρος στην πλατφόρμα Truth Social, οι δύο χώρες συμφώνησαν να επιβάλλουν δασμούς 15% εκατέρωθεν, αποτρέποντας την αρχική απειλή για 25% που είχε δημιουργήσει αγωνία τόσο στην ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία όσο και στους Αμερικανούς παραγωγούς. Παράλληλα, η Ιαπωνία δεσμεύτηκε σε επενδύσεις ύψους 550 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ, που εκτιμάται ότι θα δημιουργήσουν εκατοντάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.

Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στο αγροτικό σκέλος της συμφωνίας, με την Ιαπωνία να ανοίγει την αγορά της σε αμερικανικά προϊόντα – μεταξύ αυτών και το ρύζι, που αποτελούσε παραδοσιακά κόκκινη γραμμή για το Τόκιο. Από την άλλη, οι ΗΠΑ μειώνουν τους δασμούς για εισαγόμενα αυτοκίνητα και ανταλλακτικά από την Ιαπωνία, από το 25% στο 15%, δίνοντας σημαντική ανάσα σε κολοσσούς όπως η Toyota και η Honda.

Οι αγορές αντέδρασαν άμεσα και θετικά. Ο δείκτης Nikkei στο Τόκιο σημείωσε άνοδο άνω του 2%, ενώ οι μετοχές μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών κινήθηκαν ανοδικά, με κάποιες να καταγράφουν διψήφια ποσοστά αύξησης. Στις ΗΠΑ, το δολάριο παρέμεινε σταθερό, ενώ το γεωργικό λόμπι χαιρέτισε τη συμφωνία ως “ιστορική ευκαιρία για τους Αμερικανούς παραγωγούς”.

Η ιαπωνική κυβέρνηση, ωστόσο, τηρεί πιο επιφυλακτική στάση. Ο πρωθυπουργός Σιγκέρου Ισίμπα δήλωσε πως θα εξεταστούν εξονυχιστικά οι όροι της συμφωνίας πριν εγκριθούν πλήρως, εκφράζοντας ανησυχία για τις επιπτώσεις στον εγχώριο αγροτικό τομέα. Στο εσωτερικό των ΗΠΑ, οι μεγάλες αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες εμφανίστηκαν διστακτικές, με τη Ford και τη General Motors να εκφράζουν φόβους για αθέμιτο ανταγωνισμό λόγω του φθηνότερου ιαπωνικού προϊόντος.

Πέρα από τα άμεσα οικονομικά οφέλη, η συμφωνία αυτή εντάσσεται στη γενικότερη στρατηγική του Τραμπ για την επαναφορά των ΗΠΑ ως παγκόσμιας εμπορικής υπερδύναμης. Με ορίζοντα την 1η Αυγούστου, ο ίδιος έχει ήδη βάλει στο τραπέζι αντίστοιχες κινήσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον Καναδά και το Μεξικό, θέτοντας νέα δεδομένα στην παγκόσμια εμπορική πολιτική.

Η νέα συμφωνία με την Ιαπωνία δεν είναι απλώς ένας ακόμα οικονομικός συμβιβασμός· είναι ένα γεωπολιτικό εργαλείο με πολλαπλές αναγνώσεις – και το μέλλον της θα εξαρτηθεί όχι μόνο από τους αριθμούς αλλά και από τις πολιτικές ισορροπίες σε δύο από τις ισχυρότερες οικονομίες του πλανήτη.