Παγκόσμια ανάκαμψη στα φορτία, πίεση στους ναύλους – Η δυναμική των ελληνικών λιμανιών
Παρά την αύξηση των όγκων διακίνησης, οι ναύλοι στις βασικές εμπορικές γραμμές κινούνται καθοδικά.
Διονύσης Ασημιάδης
Σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας στη διεθνή ναυτιλιακή αλυσίδα παίζει και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Η παγκόσμια αγορά εμπορευματοκιβωτίων διανύει μια περίοδο αντιφατικών εξελίξεων, με την αύξηση της διακίνησης φορτίων να συνδυάζεται με αισθητή πτώση των ναύλων. Στον Πειραιά, η κίνηση κατά το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουλίου 2025 έφτασε τα 2,4 εκατομμύρια TEUs, παρουσιάζοντας άνοδο της τάξης του 3,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η εξέλιξη αυτή εδραιώνει τον ρόλο του λιμανιού ως βασικού κόμβου διαμετακόμισης στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο η Cosco Shipping Ports κατέγραψε συνολικά 66,7 εκατομμύρια TEUs, σημειώνοντας αύξηση 5,6% σε σύγκριση με πέρυσι. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιούλιος ανέκοψε προσωρινά αυτή τη θετική δυναμική, καθώς στον Πειραιά διακινήθηκαν περίπου 345 χιλιάδες εμπορευματοκιβώτια, καταγράφοντας πτώση 6,5% σε ετήσια βάση, γεγονός που αποκαλύπτει τις διακυμάνσεις και την ευαισθησία της αγοράς σε βραχυπρόθεσμες πιέσεις.
Παρά την αύξηση των όγκων διακίνησης, οι ναύλοι στις βασικές εμπορικές γραμμές κινούνται καθοδικά. Η υπερπροσφορά πλοίων λόγω των συνεχόμενων παραδόσεων νέων χωρητικοτήτων και η ταυτόχρονη επιβράδυνση της ζήτησης, εξαιτίας της χαμηλότερης κατανάλωσης στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και των υψηλών επιτοκίων, έχουν δημιουργήσει συνθήκες έντονης πίεσης. Στη Βόρεια Ευρώπη οι ναύλοι εμφανίζονται μειωμένοι κατά περίπου 13% σε σχέση με τα υψηλά επίπεδα πριν από λίγες εβδομάδες, ενώ στη Μεσόγειο η πτώση είναι ακόμη πιο αισθητή, φτάνοντας το 31% μέσα σε διάστημα δέκα εβδομάδων. Η ταχεία αυτή διόρθωση επαναφέρει τη συζήτηση για την ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης που χαρακτηρίζει τον κλάδο, υποδηλώνοντας ότι η αγορά προσπαθεί να επιστρέψει σε πιο βιώσιμα επίπεδα μετά την αστάθεια των προηγούμενων ετών.
Σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας στη διεθνή ναυτιλιακή αλυσίδα παίζει και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, το οποίο ενισχύει σταθερά τη θέση του ως βασική πύλη για τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η γεωγραφική του θέση, σε συνδυασμό με τις επενδύσεις που πραγματοποιούνται στις υποδομές και τον εξοπλισμό, του επιτρέπουν να απορροφά αυξημένους όγκους φορτίων και να προσελκύει νέες γραμμές τακτικών δρομολογίων. Το γεγονός αυτό ενισχύει την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας και καθιστά τη Θεσσαλονίκη κρίσιμο συμπληρωματικό πόλο σε σχέση με τον Πειραιά, προσφέροντας εναλλακτικές επιλογές στους μεταφορείς και βελτιώνοντας τη συνδεσιμότητα με τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης.
Η εικόνα που διαμορφώνεται συνολικά είναι διττή. Από τη μία πλευρά, οι όγκοι φορτίων ενισχύονται, αποδεικνύοντας την ανθεκτικότητα του εμπορίου, και από την άλλη, οι ναύλοι κινούνται πτωτικά, αποκαλύπτοντας τις δομικές προκλήσεις του κλάδου. Τα ελληνικά λιμάνια βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της δυναμικής, ενισχύοντας τον ρόλο τους στην ευρύτερη περιοχή, αλλά ταυτόχρονα καλούνται να προσαρμοστούν σε μια αγορά που μεταβάλλεται ταχύτατα και όπου η εξισορρόπηση ανάμεσα στη ζήτηση και την προσφορά παραμένει το μεγάλο ζητούμενο.