Αντοχή ή απώλεια; – Το μεγάλο στοίχημα των τελευταίων δισεκατομμυρίων από το Ταμείο Ανάκαμψης

Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων καταγράφει τη μεγαλύτερη εκτέλεση της τελευταίας δεκαπενταετίας, ξεπερνώντας τους ενδιάμεσους στόχους κατά περίπου 3%.

Η Αθήνα ανεβάζει ταχύτητα για την τελική φάση του προγράμματος “Ελλάδα 2.0”, υποβάλλοντας το 6ο αίτημα εκταμίευσης από το Ταμείο Ανάκαμψης, ύψους 3,9 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη αίτηση χρηματοδότησης μέχρι σήμερα, η οποία θα ανεβάσει τη συνολική απορρόφηση στο 71% των διαθέσιμων πόρων, από ένα συνολικό πακέτο 31,5 δισ. ευρώ.

Το αίτημα περιλαμβάνει 2,1 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 1,8 δισ. ευρώ σε δάνεια προς επιχειρήσεις, κυρίως μικρομεσαίες, με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους: επιτόκιο μόλις 1,8% και μέση διάρκεια αποπληρωμής τα 14 χρόνια. Μέχρι στιγμής, έχουν εγκριθεί 478 δανειακά σχήματα, από τα οποία πάνω από τα μισά αφορούν ΜμΕ, μια σημαντική ένδειξη ότι το πρόγραμμα επιδιώκει πραγματικά να περάσει στο επίπεδο της πραγματικής οικονομίας, και όχι μόνο στις μεγάλες επενδύσεις.

Την ίδια στιγμή, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων καταγράφει τη μεγαλύτερη εκτέλεση της τελευταίας δεκαπενταετίας, ξεπερνώντας τους ενδιάμεσους στόχους κατά περίπου 3%. Σε συνδυασμό με έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, προχωρούν μεγάλες επενδύσεις υποδομής σε σιδηροδρομική ασφάλεια, μεταφορές μηδενικών ρύπων, ψηφιακά συστήματα του Δημοσίου και ενεργειακή αναβάθμιση του αστικού φωτισμού.

Παράλληλα, ειδικά προγράμματα όπως το “Σπίτι μου ΙΙ” για νέους και το “Skills for Jobs” για κατάρτιση έχουν απορροφήσει σημαντικούς πόρους, με το πρώτο να συγκεντρώνει πάνω από 8.000 αιτήσεις, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ. Πρόκειται για δράσεις που συνδυάζουν την ανάγκη οικονομικής ενίσχυσης με κοινωνική στόχευση κάτι που διασφαλίζει ευρύτερη αποδοχή του σχεδίου.

Η πρόκληση τώρα μεταφέρεται στο επόμενο εξάμηνο: η Ελλάδα σκοπεύει να καταθέσει και το 7ο αίτημα, ίσως και το τελικό, μέχρι τον Νοέμβριο, ενώ η απόλυτη καταληκτική ημερομηνία για όλες τις εκταμιεύσεις είναι η 31η Αυγούστου 2026. Από εκεί και πέρα, τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει, παραταθεί ή τροποποιηθεί, τουλάχιστον μετά σημερινά δεδομένα.

Το ερώτημα είναι αν η χώρα θα καταφέρει να απορροφήσει και τα τελευταία, πιο απαιτητικά κονδύλια με την ίδια ταχύτητα. Όσο το ρολόι μετρά αντίστροφα, το Ταμείο Ανάκαμψης παραμένει η τελευταία μεγάλη ευκαιρία για σύγχρονες υποδομές, πράσινη αναβάθμιση, παραγωγική ανασυγκρότηση και κοινωνική κινητικότητα. Το αν αυτή η ευκαιρία θα κλείσει με επιτυχία ή με απώλειες, είναι υπόθεση μηνών.