Το παράδοξο της χώρας που θα φιλοξενήσει διάσκεψη για το… κλίμα

Το 36% του ηλεκτρικού ρεύματος το λαμβάνει από λιγνίτη και κάρβουνο ενώ κτίζει και πυρηνικό εργοστάσιο σε σεισμογενή περιοχή!

Το παράδοξο της χώρας που θα φιλοξενήσει διάσκεψη για το… κλίμα
Στιγμιότυπο από Χ - φωτο Σάββας Αυγητίδης

«Συγχαρητήρια. Η επόμενη μεγάλη διάσκεψη για το περιβάλλον η COP31 του 2026, θα γίνει στην Αττάλεια και είναι παράδειγμα συνεργασίας και διαλόγου». 

Ο Περιφερειακός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Ευρώπη, ο Χανς Κλούγκε, έγραψε πριν λίγες ώρες στο Χ «Συγχαρητήρια στην Τουρκία και στην Αυστραλία! Η επόμενη μεγάλη διάσκεψη για το κλίμα, η COP31 του 2026, θα γίνει στην Αττάλεια. Είναι παράδειγμα συνεργασίας και διαλόγου»! Και τότε οι περισσότεροι από όσους ξέρουν τι γίνεται στη γειτονική χώρα σχολίασαν «Σοβαρά τώρα; Η Τουρκία; Με τα περιβαλλοντικά χάλια της;» Γιατί ναι, η Τουρκία έχει τρομερά προβλήματα και αδιαφορία για τη ρύπανση του περιβάλλοντος και μάλιστα με αποδείξεις

Αντιπεριβαλλοντική με τα όλα της

Η χώρα βιώνει την πιο βαριά ξηρασία των τελευταίων 50 χρόνων. Το 88% της γης της κινδυνεύει να γίνει έρημος μέχρι το 2030. Οι λίμνες εξαφανίζονται η μία μετά την άλλη, η Κωνσταντινούπολη το καλοκαίρι του 2025 έφτασε να έχει νερό στις δεξαμενές της μόνο για λίγες εβδομάδες. Το καλοκαίρι έπιασε 50 βαθμούς σε πολλές περιοχές. Οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες έχουν γίνει πια ετήσιο φαινόμενο. Την ίδια ώρα, η Τουρκία παίρνει ακόμα το 36% του ηλεκτρικού της ρεύματος από λιγνίτη και είναι η μεγαλύτερη χώρα της Ευρώπης σε παραγωγή ρεύματος από κάρβουνο. Έχει ακόμα επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα και χτίζει καινούργιους σταθμούς λιγνίτη. Την ίδια στιγμή συνεχίζει να εισάγει πλαστικά σκουπίδια από την Ευρώπη και να τα καίει ή να τα θάβει ανεξέλεγκτα. Και σαν να μην έφταναν αυτά, χτίζει και το πρώτο της πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακκούγιου, στη Μερσίνη, με ρωσική τεχνολογία και επιδότηση. Ο πρώτος αντιδραστήρας ξεκινάει δοκιμαστικά στους επόμενους μήνες, ακριβώς πάνω σε σεισμογενή ζώνη, δίπλα στη θάλασσα, χωρίς να υπάρχει ακόμα σχέδιο για το πού θα πάνε τα ραδιενεργά απόβλητα. Με λίγα λόγια, η εικόνα μόνο «πράσινη» δεν μπορεί να χαρακτηριστεί…

Ειρωνία ή πραγματικότητα;

Και όμως, η Τουρκία θα φιλοξενήσει την παγκόσμια διάσκεψη για το κλίμα COP31. Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται αυτό, το 2023 η διάσκεψη έγινε στο Ντουμπάι, το 2024 στο Αζερμπαϊτζάν, χώρες που ζουν από το πετρέλαιο. Οι COP δεν δίνονται πάντα στις «καλές μαθήτριες», αλλά συχνά σε χώρες που θέλουν να βελτιώσουν την εικόνα τους ή που χρειάζονται πίεση για να αλλάξουν. Οπότε το 2026 όλοι οι ηγέτες του κόσμου θα πάνε στην Αττάλεια, θα βγάλουν φωτογραφίες μπροστά στη θάλασσα, θα μιλήσουν για το κλίμα και στο βάθος θα φαίνεται το τουρκικό παράδοξο. Μια χώρα που υποφέρει πολύ από την κλιματική αλλαγή, αλλά συνεχίζει να ποντάρει σε κάρβουνο και πυρηνικά αντί να τρέξει γρήγορα στις ανανεώσιμες πηγές. Μπορεί τελικά αυτή η COP να γίνει η αφορμή να αναγκαστεί η Τουρκία να κάνει πιο γρήγορα βήματα. Ή μπορεί απλώς να γίνει μια ακόμα ωραία φωτογραφία. Θα το δούμε σε έναν χρόνο από τώρα. Μέχρι τότε, τα… συγχαρητήρια του κ. Κλούγκε ακούγονται λίγο παράξενα στα αυτιά όσων ξέρουν τι πραγματικά συμβαίνει δίπλα μας

Η σχέση ΠΟΥ με τη διάσκεψη για το κλίμα

Το COP31 (Conference of the Parties 31) είναι η 31η Διάσκεψη των Μερών της Σύμβασης-Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC). Πρόκειται για την ετήσια διεθνή διάσκεψη κορυφής για το κλίμα, όπου κυβερνήσεις, οργανώσεις και ειδικοί συγκεντρώνονται για να αξιολογήσουν την πρόοδο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, να διαπραγματευτούν συμφωνίες και να ορίσουν στόχους για τη μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ / WHO) δεν είναι άμεσα διοργανωτής της COP31 όμως έχει πολύ στενή και επίσημη σχέση με τις διασκέψεις COP διότι θεωρεί ότι κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια υγεία του 21ου αιώνα. Ακραία καιρικά φαινόμενα, καύσωνες, πλημμύρες, ξηρασίες, εξάπλωση ασθενειών (π.χ. ελονοσία, δάγκειος πυρετός), επισιτιστική ανασφάλεια και ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλούν εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο…