Στ. Βογιατζής πρ. πρόεδρος Νέων Αγροτών: “Αν ήμουν ελεγκτής ΟΠΕΚΕΠΕ θα… ντρεπόμουν”
theopinion
«Το πρόβλημα είναι ότι κάποιοι κλέβουν με… νόμιμο τρόπο. Και γιατί κλέβουν με νόμιμο τρόπο; Γιατί είχαν προετοιμάσει το έδαφος», εξηγεί στο www.theopinion.gr ο Στέλιος Βογιατζής, πρώην πρόεδρος της Ένωσης Νέων Αγροτών Νομού Θεσσαλονίκης για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.
«Από αυτούς που κατηγορούνται, μόνο ένα ποσοστό 10-15% είναι απολύτως παράνομοι. Οι υπόλοιποι χρησιμοποιούν νόμιμες διαδικασίες, όπως ενοικιαστήρια συμβόλαια. Δεν ξέρω αν τα ποσά που ακούγονται είναι αληθινά ή ψεύτικα, αλλά όπως φαίνεται, την νύφη θα την πληρώσει πάλι η παραγωγική τάξη». Αναλυτικά ο κ Βογιατζής τονίζει:
Ιδιοκτήτες χωρίς τίτλους
«Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων ζουν σε μεγάλα αστικά κέντρα και δεν ξέρουν καν πού βρίσκονται τα χωράφια τους. Δεν έχουν κάνει αποδοχή κληρονομιάς, δεν έχουν νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας. Παρόλα αυτά, στο τέλος κάθε παραγωγικής περιόδου έρχονται και ζητούν το ενοίκιο. Αν δεν το δίνεις κι αυτοί με τη σειρά τους δίνουν το χωράφι σε άλλον και χάνεις τα δικαιώματά σου. Είναι απλά τα πράγματα».
Ιδιωτικά συμφωνητικά χωρίς νομική βάση
«Η πολιτεία επιτρέπει ιδιωτικά συμφωνητικά, τα οποία συχνά δεν έχουν νομική υπόσταση. Παρόλα αυτά, αν πεις ότι θα πάρεις το χωράφι -γιατί δεν είναι δικό τους- το δίνουν σε κάποιον άλλον και το θέμα τελειώνει εκεί. Εγώ προσωπικά έχω αφήσει αρκετά αγροτεμάχια που δεν έχουν ενταχθεί, παρόλο που τα ιδιωτικά συμφωνητικά τους έχουν λήξει. Θα ζητήσουμε τις επόμενες μέρες μια παρέκκλιση του νόμου, ώστε όσοι δεν έχουν αποδοχή κληρονομιάς, αλλά έχουν ιδιωτικά συμφωνητικά σε ισχύ, π.χ. μέχρι πέντε χρόνια πριν, να θεωρούνται έγκυρα».
Η ευθύνη της πολιτείας
«Η πολιτεία μας βάζει μπροστά, μαζί με τους ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων, να λύσουμε το πρόβλημα. Όμως, αυτό έπρεπε να το λύσει η ίδια. Πώς λύνεται; Με την Τράπεζα Γης. Η Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών από το 2007 φωνάζει γι’ αυτό. Στην Τράπεζα Γης, ο ιδιοκτήτης ή ο κληρονόμος πηγαίνει και δηλώνει το χωράφι με απλές διαδικασίες, ακόμα και χωρίς τίτλο ιδιοκτησίας. Μπορεί, ας πούμε, να το δηλώσει με μια διαθήκη. Έτσι, το αγροτεμάχιο δεν μένει χέρσο, αλλά καλλιεργείται. Αυτό γίνεται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο. Η Αλβανία έχει Τράπεζα Γης, η Βουλγαρία έχει, η Τουρκία έχει, ακόμα και τα Σκόπια έχουν. Αυτά τα κράτη, που βιοτικά είναι χαμηλότερα από εμάς, το έχουν εφαρμόσει. Εμείς εδώ λέμε ότι δεν έχουμε Εθνικό Κτηματολόγιο και γίνονται αυτά. Μπούρδες, το πρόβλημα δεν είναι το Κτηματολόγιο».
Ο ρόλος του ΟΠΕΚΕΠΕ και της ΑΑΔΕ
«Ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έχει δικαίωμα ελέγχου της ιδιοκτησίας, αλλά μόνο της καλλιέργειας. Η ιδιοκτησία ελέγχεται από την ΑΑΔΕ και το Υπουργείο Οικονομικών. Όταν πας και παίρνεις ένα χωράφι, δεν ελέγχεται η ιδιοκτησία του, μόνο αν το καλλιεργείς. Αυτή είναι η δουλειά του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η ΑΑΔΕ είναι ανεξάρτητη, εποπτεύεται από το Υπουργείο Οικονομικών και εκεί βρίσκονται όλα τα στοιχεία για τις ιδιοκτησίες. Το Υπουργείο Οικονομικών θα μπορούσε να κάνει τις διασταυρώσεις, αλλά δεν το έκανε νωρίτερα, γιατί κάποιους… βόλευε»
Προσωπική εμπειρία με το σύστημα
«Εμείς ξέρουμε, ότι το παιδί σου θα κληρονομήσει ένα αγροτεμάχιο, αλλά δεν έχει κάνει αποδοχή κληρονομιάς, οπότε δεν έχει νομική υπόσταση. Παρόλα αυτά, ξέρω ότι είναι δικό σου. Σε ποιον να πάω να ζητήσω το αγροτεμάχιο; Στον γείτονα; Γι’ αυτό λέμε ότι η Τράπεζα Γης θα έπρεπε να είναι υπεύθυνη για τη διανομή των αγροτεμαχίων. Το 2007 είχαμε πάρει κάποια απάντηση από τον τότε υπουργό, αλλά δεν προχώρησε τίποτα. Ο τεχνικός σύμβουλος μας είχε όλα τα στοιχεία. Είχαμε διαφωνίες στο διοικητικό συμβούλιο της Ένωσης, γιατί κάποιοι ήθελαν να ελέγχουν την κατάσταση μόνοι τους, κάτι που δεν μπορούν να το κάνουν οι αγρότες. Ο σύμβουλος ήξερε τα πάντα και συνέχιζε να πιέζει. Το 2014, μάλιστα, είχαμε κάνει σχετική διαμαρτυρία στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης»
Επιστροφή φόρου πετρελαίου και… κατάχρηση
«Με την επιστροφή φόρου πετρελαίου, το πρόβλημα είναι ότι δινόταν με βάση τις δηλώσεις καλλιέργειας, ακόμα και σε όσους δήλωναν αγροτεμάχια που δεν υπήρχαν. Εμείς φωνάζουμε χρόνια ότι η επιστροφή πρέπει να βασίζεται σε τιμολόγια και στη φορολογική βάση των αγροτεμαχίων. Κάθε επτά χρόνια γίνεται αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Το 2015, η Ελλάδα έπρεπε να στείλει φάκελο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λέγοντας ότι ενισχύουμε το αγροτικό εισόδημα, όχι ότι επιδοτούμε. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει στον τιτλο του, τη λέξη “ενίσχυση”, όχι… “επιδότηση”»
Ελλιπής έλεγχος και δορυφορική παρακολούθηση
«Ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι υποχρεωμένος να ελέγξει με δορυφόρο αν αυτό που δηλώνω, π.χ. καλαμπόκι, είναι όντως καλαμπόκι. Αν υπάρχει αμφιβολία, ο ελεγκτής βγάζει φωτογραφία το χωράφι και η φωτογραφία πηγαίνει αυτόματα στη βάση δεδομένων. Ο έλεγχος μπορεί να γίνει, αλλά το πρόβλημα είναι ότι κάποια ΑΦΜ τα έβγαζαν εκτός ελέγχου. Υπάλληλοι του ΟΠΕΚΕΠΕ είχαν πρόσβαση στο σύστημα και περνούσαν συγκεκριμένα ΑΦΜ χωρίς έλεγχο. Υπάρχουν παραδείγματα για εξονυχιστικούς και αυστηρούς ελέγχους, με ανάλογες υψηλές ποινές πχ για επικάλυψη αγροτεμαχίου, ενώ άλλοι περνούσαν χωρίς ούτε έναν έλεγχο»
Παρατυπίες παντού…
«Υπήρχαν άνθρωποι που δήλωναν 54.000 γιδοπρόβατα που… δεν υπήρχαν, ενώ εμένα με έλεγξαν και βρήκαν ότι μου έλειπαν τρία πρόβατα ή ότι κάποια δεν είχαν τα απαραίτητα σκουλαρίκια. Αν ήμουν υπάλληλος του ΟΠΕΚΕΠΕ, θα ντρεπόμουν να κάνω τέτοιους ελέγχους, γνωρίζοντας τι γίνεται. Οι περισσότεροι υπάλληλοι ήξεραν από το 2014-2015, όταν έγινε η αναθεώρηση της ΚΑΠ, τότε, τα ειδικά δικαιώματα των κτηνοτρόφων μετατράπηκαν σε δικαιώματα βοσκοτόπων. Εμείς για παράδειγμα, παίρναμε 20 ευρώ ανά κεφάλι προβατίνας, αλλά το 2015 η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να τα μετατρέψει σε βοσκοτόπους, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για… κατάχρησηΤο πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία πρέπει να το εξετάσει, γιατί το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι, δηλαδή από την ΕΕ. Ο σχεδιασμός για την αναθεώρηση της ΚΑΠ για το 2015 έγινε επί ΝΔ αλλά η πρώτη υπογραφή μπήκε επί ΣΥΡΙΖΑ. Ζητήσαμε τότε παράταση δύο ετών για να εφαρμοστεί σωστά, αλλά δεν έγινε. Οι βοσκότοποι, για παράδειγμα στη Χαλκιδική ή τα Βασιλικά Θεσσαλονίκης χαρακτηρίστηκαν με λάθος τρόπο. Το 2017-2018 ήρθαν ελεγκτές από την ΕΕ, Έλληνες, Ολλανδοί, Βέλγοι και Βούλγαροι και έλεγξαν αν τα ζώα βόσκουν σε πουρνάρια. Βρήκαν ότι τα ζώα ήταν εκεί, αλλά το σύστημα δεν λειτουργούσε σωστά»
Όχι παράνομοι, παράτυποι…
«Οι Έλληνες αγρότες δεν είναι τεμπέληδες. Οι αγρότες δουλεύουν σκληρά. Στην περιοχή μας, αν γυρίσεις τώρα, θα δεις ότι η δουλειά γίνεται. Από τα 500 εκατομμύρια ευρώ για βοσκοτόπους, τα 240 πήγαιναν στην πραγματική κτηνοτροφία, αλλά τα 260 δινόντουσαν σε ανθρώπους χωρίς ζώα. Αυτό πρέπει να σταματήσει. Το 80% όσων παίρνουν ενισχύσεις παρανόμως, δεν είναι παράνομοι, αλλά παράτυποι. Για παράδειγμα, κάποιος που ζει σε αστικό κέντρο και δεν έχει κάνει αποδοχή κληρονομιάς, δεν με κάνει παράνομο. Όταν ο δορυφόρος δείχνει ότι το αγροτεμάχιο καλλιεργείται, ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν μπορεί να πει ότι δεν είναι καλαμπόκι αν το δηλώνω καλαμπόκι. Αλλά το σύστημα είναι τέτοιο που δεν μπορώ να το κυνηγήσω. Χρειάζονται δικαστήρια επί δικαστηρίων, κάτι που στην Ελλάδα δεν γίνεται ποτέ…”
Η λύση της Τράπεζας Γης
«Η Τράπεζα Γης είναι η λύση. Τα δεδομένα υπάρχουν από το 2010 στην Αγροτική Τράπεζα, που πλέον ανήκει στην Πειραιώς. Μια θυγατρική της Πειραιώς έχει τη βάση δεδομένων των αγροτεμαχίων. Αρκεί να καθίσει η πολιτεία και να τα αξιοποιήσει. Αν πχ θέλουμε 100 στρέμματα φωτοβολταϊκά κοντά στο Σταυρό, με άδεια νερού και υδρόμετρο, η Τράπεζα Γης να μπορεί να μου βρει αυτά τα τεμάχια. Όλα τα στοιχεία υπάρχουν, ας τα δουν”
Ευρωπαϊκή πολιτική και διατροφική επάρκεια
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να βάλει μαχαίρι. Δεν μπορεί να επιδοτεί την καταστροφή προϊόντων, ενώ παιδιά πεινούν στον κόσμο. Δεν μπορεί να επιδοτεί την καταστροφή αμπελιών για να πουλήσει ο Μαροκινός σταφύλια στην ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλύπτει μόνο το 55% της διατροφικής της επάρκειας και εισάγει από Ρωσία, Ουκρανία και αλλού. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό, ξεκινά από την κορυφή. Η Τράπεζα Γης μπορεί να γίνει αύριο το πρωί. Τα δεδομένα υπάρχουν. Η πολιτεία πρέπει να τα αξιοποιήσει. Οι πραγματικοί αγρότες δουλεύουν σκληρά και δεν είναι τεμπέληδες. Το σύστημα πρέπει να σταματήσει να μας βάζει εμπόδια και να ελέγξει σε βάθος τα πάντα, ώστε να μην πλήττονται μόνο όσοι παράγουν και ονειρεύονται μια βιώσιμη αγροτική Ελλάδα»
Παραγωγή για επτά… Ελλάδες
«Πέρσι έχασα συνδεδεμένη ενίσχυση 7.000 ευρώ. Πήγα το κτηνοτροφικό μου μητρώο στον κτηνίατρο για να το περάσει στη βάση δεδομένων του Υπουργείου. Το άφησα στο γραφείο του, αλλά το σύστημα… κράσαρε και δεν πέρασαν τα στοιχεία. Δεν πήρα αριθμό πρωτοκόλλου, οπότε δεν μπορούσα να κάνω κάτι. Το Υπουργείο δίνει προθεσμία μέχρι 15 Δεκεμβρίου, αλλά αν το σύστημα δεν λειτουργεί, χάνεις την ενίσχυση. Δεν μπορείς να κάνεις “μαμουνιά”, γιατί όλα γίνονται ηλεκτρονικά. Όμως αν δεν περάσουν τα στοιχεία στη βάση δεδομένων, δεν έχεις καμία δυνατότητα ούτε καν να διεκδικήσεις. Πέρα από την Τράπεζα Γης, χρειαζόμαστε δημοπρατήρια αγροτικών προϊόντων, όπως αυτό που υπήρχε στην Κουλούρα Ημαθίας. Ήταν το πρώτο δημοπρατήριο στην Ευρώπη, αλλά τώρα έχει μόνο… λαμαρίνες. Θα εξασφάλιζε δίκαιες τιμές και θα περιόριζε τους μεσάζοντες, που ρίχνουν τις τιμές εισάγοντας φθηνά προϊόντα, όπως ντομάτες από την Τουρκία. Έχουμε υπερεπάρκεια σε κηπευτικά, φέτα, αρνί και κατσίκι. Να ξέρετε, ο κάμπος της Χαλάστρας μπορεί να καλύψει τις ανάγκες σε ρύζι για επτά Ελλάδες, αλλά το υψηλό κόστος παραγωγής, όπως το ρεύμα, μας κάνει μη ανταγωνιστικούς…»
@karapanagiotidu