Σε ποιες χώρες της ΕΕ ζουν περισσότερο και… καλύτερα
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει προκλήσεις με τη διαχείριση αποβλήτων, καθώς μόνο το 20% των αστικών απορριμμάτων ανακυκλώνεται, έναντι 50% στην ΕΕ.
Οι Έλληνες μπορούν να περιμένουν να ζήσουν κατά μέσο όρο 81,6 χρόνια, μια επίδοση που ξεπερνά ελαφρώς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 81,5 ετών, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat…
Πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι το προσδόκιμο υγιούς ζωής, δηλαδή τα χρόνια που κάποιος ζει χωρίς σοβαρούς περιορισμούς στην καθημερινότητά του λόγω προβλημάτων υγείας. Οι Έλληνες φαίνεται να ξεχωρίζουν σε αυτόν τον τομέα, καθώς κατατάσσονται ανάμεσα στους κορυφαίους στην Ευρώπη, με τις γυναίκες να απολαμβάνουν 67,2 υγιή χρόνια και τους άνδρες 66,5. Αυτό σημαίνει ότι οι Έλληνες περνούν μεγάλο μέρος της ζωής τους σε καλή υγεία, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το εθνικό σύστημα υγείας.
Περιορισμοί… υγείας
Σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, η Ελλάδα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση. Για παράδειγμα, η Μάλτα πρωτοστατεί με 71,1 υγιή χρόνια για τις γυναίκες και 71,7 για τους άνδρες, ενώ η Λετονία βρίσκεται στο άλλο άκρο, με μόλις 54,3 και 51,2 χρόνια αντίστοιχα. Στην ΕΕ, ο μέσος όρος υγιών ετών είναι 63,3 για τις γυναίκες και 62,8 για τους άνδρες, ενώ το συνολικό προσδόκιμο ζωής φτάνει τα 84 χρόνια για τις γυναίκες και τα 78,7 για τους άνδρες. Αυτό δείχνει ότι οι γυναίκες ζουν περισσότερο, αλλά οι άνδρες περνούν μεγαλύτερο ποσοστό της ζωής τους χωρίς περιορισμούς υγείας, καθώς τα υγιή χρόνια τους αντιστοιχούν στο 80% της ζωής τους, έναντι 75% για τις γυναίκες.
Περπάτημα και μεσογειακή διατροφή
Παρά την καλή επίδοση της Ελλάδας, τα στοιχεία επηρεάζονται από παράγοντες όπως η διατροφή, ο τρόπος ζωής και η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Η μεσογειακή διατροφή, με ελαιόλαδο, φρούτα και λαχανικά, φαίνεται να παίζει ρόλο στη μακροζωία, ενώ η καθημερινή κίνηση και ο ήλιος ενισχύουν την ευεξία. Ωστόσο, η γήρανση του πληθυσμού και οι πιέσεις στο σύστημα υγείας απαιτούν συνεχή επαγρύπνηση. Οι Έλληνες, λοιπόν, αποδεικνύουμε ότι παρά τις ελλείψεις και παραλείψεις στο σύστημα υγείας, μπορούν να ζουν όχι μόνο περισσότερο, αλλά και καλύτερα. Να σημειωθέι ότι η Ελλάδα έχει έναν από τους χαμηλότερους ρυθμούς γεννήσεων στην ΕΕ, με περίπου 8 παιδιά ανά 1.000 κατοίκους, ενώ ο δείκτης γονιμότητας είναι 1,3 παιδιά ανά γυναίκα, πολύ κάτω από το 2,1 που χρειάζεται για σταθερό πληθυσμό. Το 22% του πληθυσμού είναι πάνω από 65 ετών, δείχνοντας γήρανση του πληθυσμού, ενώ οι νέοι κάτω των 15 ετών είναι μόνο 14%. Στην εκπαίδευση, το 35% των Ελλήνων 25-34 ετών έχει πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, λίγο κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 40%.
Άλλοι δείκτες μη… προόδου
Η ανεργία στην Ελλάδα παραμένει υψηλή, γύρω στο 11% το 2024, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 6%. Ιδιαίτερα υψηλή είναι η ανεργία στους νέους (15-24 ετών), κοντά στο 25%, από τις υψηλότερες στην ΕΕ. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας είναι περίπου 21.000 ευρώ, χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 37.000 ευρώ. Το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε, τοποθετώντας την Ελλάδα στην τρίτη χειρότερη θέση στην ΕΕ, ενώ το ποσοστό αποταμίευσης είναι αρνητικό, στην τελευταία θέση της ΕΕ, όπως αναφέρουν και δημοσιεύσεις στο X. Στον τομέα της οικονομίας, η Ελλάδα έχει υψηλό δημόσιο χρέος, κοντά στο 160% του ΑΕΠ, ένα από τα υψηλότερα στην ΕΕ. Ο πληθωρισμός το 2024 είναι γύρω στο 3%, ελαφρώς πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Το 18% του πληθυσμού ζει σε συνθήκες φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 16%.
Τι λέει πρόσφατη έκθεση της ΕΕ
Στον τομέα της ενέργειας, η Ελλάδα βασίζεται ακόμα σε ορυκτά καύσιμα για το 60% της ενεργειακής της κατανάλωσης, αλλά οι ανανεώσιμες πηγές, όπως η αιολική και ηλιακή, αυξάνονται, καλύπτοντας περίπου 20% της παραγωγής ενέργειας. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά κάτοικο είναι κοντά στις 6 τόνους, χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 7 τόνοι. Στην γεωργία, η Ελλάδα παράγει κυρίως ελαιόλαδο, φρούτα και λαχανικά, αλλά ο τομέας αντιπροσωπεύει μόνο το 4% του ΑΕΠ. Η αλιεία είναι σημαντική, με την Ελλάδα να έχει έναν από τους μεγαλύτερους αλιευτικούς στόλους στην ΕΕ, αλλά οι ποσότητες αλιευμάτων μειώνονται λόγω υπεραλίευσης. Στον τουρισμό, η Ελλάδα παραμένει κορυφαίος προορισμός, με 32 εκατομμύρια τουρίστες το 2023, συμβάλλοντας σημαντικά στην οικονομία. Στην αγορά εργασίας, η συμμετοχή των γυναικών είναι χαμηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ, στο 50% έναντι 60%. Η ψηφιακή οικονομία αναπτύσσεται, με το 70% των νοικοκυριών να έχει πρόσβαση σε ευρυζωνικό διαδίκτυο, αλλά η ψηφιακή δεξιότητα των Ελλήνων είναι χαμηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Τέλος, η Ελλάδα αντιμετωπίζει προκλήσεις με τη διαχείριση αποβλήτων, καθώς μόνο το 20% των αστικών απορριμμάτων ανακυκλώνεται, έναντι 50% στην ΕΕ.
ΠΗΓΕΣ https://ec.europa.eu/eurostat/en/web/products-eurostat-news/w/ddn-20250808-1 https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-key-figures/w/ks-01-25-003