Όσο πιο παρανοϊκά τόσο πιο… τηλεοπτικά!

Όποιος ανοίγει τηλεόραση, βλέπει σποτάκια με σκηνικά… περασμένων δεκαετιών να προωθούν 85αρες τηλεοράσεις με ΑΙ, κινητά με κινηματογραφικές κάμερες και ψυγεία που μιλάνε με… smartphones. Τα πιο καινοτόμα προϊόντα της αγοράς, εν έτει 2025, πουλιούνται σαν ψωμί με σενάρια και ιστορίες περασμένων αλλά όχι ξεχασμένων χρόνων. Στην προσπάθεια δε αυτή επιστρατεύονται από “το χρονοντούλαπο της ιστορίας” μποτιλιαρίσματα στα χιόνια, μουσικά συγκροτήματα κοριτσιών και ηθοποιοί  με αξέχαστες ατάκες. Δεν πρόκειται για τρέλα των διαφημιστών. Είναι καθαρός… υπολογισμός.

Μια φορά κι έναν καιρό…

Το τηλεοπτικό κοινό που έχει σήμερα χρήματα είναι μιας κάποιας ηλικίας, είναι καταναλωτές που μεγάλωσαν την εποχή που κάθε καινούριο μηχάνημα ήταν ένα μεγάλο γεγονός. Το μάρκετινγκ αυτό που κάνει απλά είναι να πατάει το κουμπί «θυμάσαι πόσο ωραία ήταν τότε;» και το συνδυάζει με το «πάρε το ίδιο συναίσθημα, αλλά σε 8K», αν και το 8K (πολλαπλάσια pixels) είναι σαν να ακούμε  «5G» πριν από πέντε χρόνια, τεχνικά υπάρχει πρακτικά δεν το χρησιμοποιεί κανείς ακόμα! Η νοσταλγία πουλάει περισσότερο όταν ο κόσμος νιώθει ανασφάλεια. Με πληθωρισμό, ακρίβεια και συνεχείς κρίσεις, ο εγκέφαλος ψάχνει κάτι σταθερό και ζεστό. Το παρελθόν δίνει -συνήθως- αυτή την αίσθηση ασφάλειας και εμείς είμαστε έτοιμοι όσο όσο να την αγοράσουμε και να την αποκτήσουμε για να νιώσουμε καλύτερα, έστω και για λίγο.

Φθηνές και εύκολες συγκινήσεις

Έρευνες δείχνουν ότι σε δύσκολες περιόδους η κατανάλωση προϊόντων και διαφημίσεων με νοσταλγικό περιεχόμενο αυξάνεται κατακόρυφα! Ταυτόχρονα, η τεχνητή νοημοσύνη είναι από τη φύση της κρύα και αφηρημένη. Δύσκολα δημιουργείς συναίσθημα για έναν… αλγόριθμο αν κι αυτό αλλάζει σιγά σιγά. Η λύση είναι να τον «ντύσεις» με μια ζεστή ιστορία από τα παλιά. Έτσι το καινούριο gadget μοιάζει σαν φυσική συνέχεια εκείνου του πρώτου βίντεο που είχες λατρέψει μικρός ή μικρή. Το αποτέλεσμα είναι ότι, ενώ αισθητικά πολλοί τις θεωρούν κιτς και υπερβολικές, οι πωλήσεις δείχνουν ότι “δουλεύουν” και γεμίζουν ταμεία. Η φθηνή συγκίνηση και το «θυμάσαι;» λειτουργούν καλύτερα από οποιαδήποτε τεχνική ανάλυση χαρακτηριστικών. Μέχρι τις 28 Νοεμβρίου και… μετά, οι αποθήκες αδειάζουν και οι διαφημιστές δικαιώνονται για μία ακόμα χρονιά.

Έρχονται και Χριστούγεννα

Σχετική έρευνα τεκμηριώνει όσα σκεπτόμαστε ή συζητάμε στα κοινωνικά δίκτυα. Η “Nostalgia and Consumer Behavior: A Review and Meta-Analysis” από το Current Opinion in Psychology – που έγινε σχετικά πρόσφατα-  εξετάζει πώς η νοσταλγία λειτουργεί ως κοινωνικό συναίσθημα, ενισχύοντας την κοινωνική σύνδεση μειώνοντας το άγχος σε αβέβαιες εποχές, κάτι που οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα στην κατανάλωση, όπως αυξημένη πρόθεση αγοράς (sciencedirect.com/science/article/pii/S2352250X22002767) Κι όλα αυτά για τη “Μαύρη Παρασκευή” που έγινε “Μαύρη εβδομάδα”, συνεχίστηκε ως “Μαύρος μήνας” και τώρα το πάει για δίμηνο λόγω των εορταστικών ημερών που ακολουθούν. Μπορεί να είναι και από κεκτημένη ταχύτητα της ανάγκης μας για επιστροφή σε άλλες εποχές, όμως όσα κινητά και όσες τηλεοράσεις ΑΙ κι αν αγοράσουμε δεν πρόκειται να επιστρέψουμε κι αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό…