Οι επιπτώσεις από την… απομόνωση κατά την πανδημία

Σε μελλοντικές κρίσεις πρέπει να βρούμε καλύτερους τρόπους στήριξης όπως πιο προσιτές υπηρεσίες υγείας, τεχνολογική εκπαίδευση και κυρίως τρόπους να διατηρήσουμε την ανθρώπινη επαφή ζωντανή. Τουλάχιστον αυτό εκτιμούν ερευνητές που ψάχνουν ακόμη τις επιπτώσεις της covid19 σε μια χώρα όπου καταφεύγουν και Έλληνες για καλύτερη περίθαλψη

Για τους ηλικιωμένους με υποκείμενα νοσήματα, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη ή χρόνιες πνευμονικές παθήσεις, ο κίνδυνος ήταν τεράστιος. Σύμφωνα με έρευνες στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι άνω των 65 ετών αποτελούσαν το 80% των νοσηλειών από COVID-19, ενώ είχαν 23 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με νεότερους. Οι συννοσηρότητες επιδείνωναν την κατάσταση, όσοι είχαν τουλάχιστον μία χρόνια πάθηση είχαν και 6 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο νοσηλείας και 12 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου.

Ακυρώσεις εξετάσεων και θεραπειών

Η απομόνωση, που επιβλήθηκε για να προστατεύσει, έφερε νέες απειλές. Η English Longitudinal Study of Ageing COVID-19 Substudy αποκάλυψε ότι οι περιορισμοί στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, όπως οι ακυρώσεις εξετάσεων και θεραπειών, επιδείνωσαν τις χρόνιες παθήσεις. Πολλοί ηλικιωμένοι σταμάτησαν να επισκέπτονται γιατρούς, είτε από φόβο για τον ιό είτε λόγω της στροφής στην τηλεϊατρική, η οποία για το 40% αυτών δεν ήταν εύχρηστη λόγω έλλειψης τεχνολογικών δεξιοτήτων. Με άλλα λόγια, πώς μπορεί κάποιος να διαχειριστεί τον διαβήτη του μέσω βιντεοκλήσης, αν δεν γνωρίζει από υπολογιστές;

Για αυτούς που βούρκωσε ο Σ. Τσιόδρας

Οι ηλικιωμένοι, ιδιαίτερα όσοι ζούσαν μόνοι ή σε οίκους ευγηρίας, βρέθηκαν αποκομμένοι από την οικογένεια, τους φίλους και την κοινότητα. Έρευνα έδειξε ότι το 1/3 των ηλικιωμένων ανέφερε σημαντική επιδείνωση της ψυχικής τους υγείας, με συμπτώματα όπως κατάθλιψη, άγχος και μοναξιά. Η έλλειψη κίνησης επιδείνωσε το πρόβλημα. Οι περιορισμοί στους περιπάτους και η διακοπή φυσικοθεραπειών οδήγησαν σε απώλεια μυϊκής μάζας και αυξημένο κίνδυνο πτώσεων. Η φυσική αδράνεια, σε συνδυασμό με την ψυχική πίεση, δημιούργησε έναν φαύλο κύκλο που αποδυνάμωσε ακόμα περισσότερο αυτή την ευάλωτη ομάδα.

Το μακροχρόνιο τίμημα

Ακόμα και όσοι επιβίωσαν από τον ιό δεν γλίτωσαν τις συνέπειες. Περίπου 1 στους 4 ηλικιωμένους με υποκείμενα νοσήματα ανέπτυξε μακροχρόνιο COVID, με συμπτώματα όπως κόπωση, νεφρική δυσλειτουργία και νευρολογικές διαταραχές (National Institute for Health Research, 2021). Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι οι νεότεροι ηλικιωμένοι (50-59 ετών) ανέφεραν συχνότερα αυτά τα συμπτώματα, πιθανώς επειδή οι πιο ηλικιωμένοι δεν συμμετείχαν σε μελέτες λόγω ασθένειας ή τεχνολογικών περιορισμών. Η πανδημία ανέδειξε και τις ανισότητες. Οι ηλικιωμένοι από χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα ή εθνοτικές μειονότητες αντιμετώπισαν μεγαλύτερες δυσκολίες. Αυτές οι ομάδες είχαν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας, ενώ οι φτωχότεροι ηλικιωμένοι δυσκολεύονταν να καλύψουν βασικές ανάγκες λόγω οικονομικών πιέσεων και περιορισμένης πρόσβασης σε υπηρεσίες. Η τηλεϊατρική, που υποτίθεται ότι θα βοηθούσε, συχνά αποκλείει όσους δεν είχαν πρόσβαση σε τεχνολογία ή δεν μπορούσαν να την χρησιμοποιήσουν.

Καλύτεροι τρόποι για την επόμενη κρίση

Τα μέτρα απομόνωσης, αν και απαραίτητα, πλήγωσαν βαθιά τους ηλικιωμένους με υποκείμενα νοσήματα, αφήνοντας σημάδια που δεν φαίνονται μόνο σε αριθμούς, αλλά σε χαμένες στιγμές, μοναξιά, ακόμη πιο δύσκολα γηρατειά και μια καθημερινότητα χωρις ποιοτητα ζωής. Οι έρευνες υποδεικνύουν ότι πρέπει να βρούμε καλύτερους τρόπους να στηρίξουμε αυτή την ομάδα σε μελλοντικές κρίσεις, όπως πιο προσιτές υπηρεσίες υγείας, τεχνολογική εκπαίδευση και, κυρίως, τρόπους να διατηρήσουμε την ανθρώπινη επαφή ζωντανή, ακόμα και μέσα από αποστάσεις. Ταυτόχρονα αναδεικνύει ότι βλέπαμε και κάναμε, χωρίς να ρίξουμε βάρος σε ασθενείς και ηλικιωμένους, “ξεγραφοντας” πολύ πριν από τον ιό…

Πηγές:

Office for National Statistics (ONS). (2020). Coronavirus (COVID-19) related deaths by age, England and Wales.

Public Health England. (2020). Disparities in the risk and outcomes of COVID-19.

English Longitudinal Study of Ageing (ELSA) COVID-19 Substudy. (2020). Impact of COVID-19 on older adults.

Age UK. (2020). The impact of COVID-19 on older people.

University College London (UCL). (2021). Mental health and social isolation during the COVID-19 pandemic.

British Heart Foundation. (2021). Impact of COVID-19 on heart patients.