Ο ιδιωτικός τομέας καίγεται, ο δημόσιος… δροσίζεται

Στον ένα τομέα οι εργαζόμενοι «λιώνουν» αναγκασμένοι να δουλεύουν σε συνθήκες που απειλούν τη ζωή τους, στον άλλο «τα ρολά κατεβαίνουν» και προστατεύονται ενώ και η δουλειά… «παγώνει» με σχετικές υπουργικές αποφάσεις.

Οι καλοκαιρινοί καύσωνες σαρώνουν την Ελλάδα, αλλά για χιλιάδες εργαζόμενους ο πραγματικός κίνδυνος δεν είναι ο ήλιος, αν και θα έπρεπε, αλλά η αδιαφορία των εργοδοτών και η κατάφωρη ανισότητα ανάμεσα στον ιδιωτικό και τον κρατικό τομέα. Ενώ το Υπουργείο Εργασίας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου με εγκυκλίους που απαιτούν προστασία από τη θερμική καταπόνηση, η πραγματικότητα στους περισσότερους χώρους εργασίας «φωνάζει» αδικία. Στον ιδιωτικό τομέα  οι εργαζόμενοι «λιώνουν» αναγκασμένοι να δουλεύουν σε συνθήκες που απειλούν τη ζωή τους, στο δε δημόσιο «τα ρολά κατεβαίνουν» οι υπάλληλοι προστατεύονται και η δουλειά… «παγώνει» με υπουργικές αποφάσεις.

Δύο κόσμοι, δύο μέτρα, δύο… θερμοκρασίες

Στον ιδιωτικό τομέα, η εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας (34666/03.06.2024) είναι ξεκάθαρη. Απαγορεύονται οι υπαίθριες εργασίες από τις 11:00 το πρωί ως τις 5:00 το απόγευμα όταν ο υδράργυρος χτυπά κόκκινο, ειδικά για βαριές χειρωνακτικές δουλειές σε οικοδομές, εργοτάξια ή ναυπηγεία. Αλλά ποια είναι η πραγματικότητα; Εργάτες κουβαλούν τσιμεντόλιθους μέρα μεσημέρι, με τον ιδρώτα να τους λούζει και τον ήλιο να τους αφήνει σημάδια, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Διανομείς σε δίκυκλα τρέχουν από πελάτη σε πελάτη παρόλο που η ίδια εγκύκλιος απαγορεύει τη διανομή με μη κλιματιζόμενα οχήματα τις ώρες αιχμής.

Η καταπόνηση του ενός, η… εξύμνηση του άλλου

Εργοδότες, πιεσμένοι από προθεσμίες ή απλά… αδιάφοροι, παραβιάζουν τις οδηγίες, αφήνοντας τους εργαζόμενους εκτεθειμένους σε κίνδυνο θερμοπληξίας ή ακόμη χειρότερα. Οι ευπαθείς ομάδες – ηλικιωμένοι, έγκυες, άνθρωποι με προβλήματα υγείας – μένουν απροστάτευτοι. Πχ ένας εργάτης με καρδιακή πάθηση μπορεί να βρεθεί να δουλεύει στο δρόμο, ως υπάλληλος εργολάβου δημοσίων έργων, στις δύο το μεσημέρι, χωρίς δυνατότητα να πάρει ανάσα σε κλιματιζόμενο χώρο, επειδή ο εργοδότης πρέπει να παραδώσει το έργο στον δήμαρχο προκειμένου να κόψει γρήγορα την κορδέλα των εγκαινίων.

Τα έκτακτα μέτρα χωρίς έκτακτους ελέγχους

Η εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών (ΔΙΔΑΔ/Φ.69/271/οικ.11873/21-07-2025) βάζει φρένο στη δουλειά όταν ο καύσωνας χτυπά. Τηλεργασία για τους ευπαθείς, ειδικές άδειες για όσους δεν μπορούν να εργαστούν εξ αποστάσεως, ακόμα και πλήρης παύση λειτουργίας δημοσίων υπηρεσιών τις ώρες αιχμής. Όταν η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία εκδίδει προειδοποίηση, οι δημόσιες υπηρεσίες κλείνουν, οι υπάλληλοι μένουν σπίτι, και η προστασία τους μοιάζει δεδομένη. Πχ ένας δημόσιος υπάλληλος με αναπνευστικό πρόβλημα μπορεί να δουλεύει από το σαλόνι του, ενώ την ίδια στιγμή ένας διανομέας στον ιδιωτικό τομέα παλεύει με τη ζέστη και την εξάντληση, χωρίς καμία εναλλακτική. Αυτή η κραυγαλέα αντίθεση δεν είναι απλώς θέμα διαφορετικών αποφάσεων της πολιτείας, είναι ζήτημα νοοτροπίας. Στον ιδιωτικό τομέα, το κέρδος και οι προθεσμίες υπερισχύουν, χρόνια τώρα, της ανθρώπινης υγείας. Όμως όταν οι φορολογούμενοι και εργαζόμενοι είναι υγιείς δεν επιβαρύνουν μακροπρόθεσμα το ΕΣΥ και τον εθνικό προυπολογισμό. Ετσι αφού δεν συγκινούμαστε ως ανθρωποι, ας συγκινηθούμε ως φορολογούμενοι. Οι δε πιο ευάλωτοι, όπως οι εποχικοί ή οι συμβασιούχοι, δέχονται πιέσεις να συνεχίσουν, με την απειλή της απόλυσης να κρέμεται πάνω από το κεφάλι τους.

Ωραίος καιρός σήμερα…

Στον δημόσιο τομέα, η κρατική μέριμνα εξασφαλίζει μια ασπίδα που μοιάζει πολυτέλεια για όσους δουλεύουν εκτός των τειχών. Η Επιθεώρηση Εργασίας μπορεί να επέμβει εκ των υστέρων, αλλά οι έλεγχοι είναι συχνά ανεπαρκείς, και οι κυρώσεις δεν «τρομάζουν» τους εργοδότες αφού μάλλον είναι μικρότερες από τα κέρδη. Η Γενική Συνομοσπονδία Εργαζομένων Ελλάδας καλεί σε καταγγελίες, αλλά η σιωπή των εργαζομένων, από φόβο ή ανασφάλεια, κρατά το πρόβλημα «καυτό». Συνεπώς, δεν αρκούν οι εγκύκλιοι, ούτε οι εκκλήσεις των συνδικαλιστών. Ίσως θα πρέπει να αρχίσουμε να συζητάμε για αυστηρότερη επιβολή μέτρων, πρόστιμα που να «πονάνε» και μια  άλλη κοινωνία που να βάζει την ανθρώπινη ζωή πάνω από το κέρδος ή εφόσον η κοινωνία  -με την ανοχή της πολιτείας-  σκέπτεται περισσότερο το κέρδος ταυτόχρονα πρέπει να γνωρίζει και να συνειδητοποιήσει ότι όλες τις βλάβες στην υγεία των καταπονεμένων εργαζομένων θα τις πληρώσει -αργά ή γρηγορα- η ίδια με ακόμη περισσότερους φόρους…

ΤΙ ΛΕΕΙ Η ΓΣΕΕ για τις συνθήκες εργασίας σε υψηλές θερμοκρασίες