Με σπουδές και δουλειές στο εξωτερικό επέστρεψαν για να κάνουν κάτι… παραδοσιακό!

Τρεις Έλληνες κινηματογραφιστές από τη Θεσσαλονίκη, με την εμπειρία της ζωής και της τέχνης του εξωτερικού αποφάσισαν να καταγράψουν τη σύγχρονη ιστορία του τόπου μας, με μια ματιά που ενδιαφέρει τους πάντες.

Με τη σαφήνεια της απόστασης αφού πέρασαν τα τελευταία χρόνια μακριά από την οικογένεια τους, χτίζοντας καριέρες και σχέσεις ζωής σε μεγάλες πόλεις του εξωτερικού, είδαν ότι υπάρχουν πολλοί συμπατριώτες τους που κατάφεραν να μετατρέψουν την ακινησία σε δράση και… ιστορία. Είδαν και κατέγραψαν με το φακό τους ένα τόπο δημιουργίας  που προσπαθεί να σταθεί ξανά στα πόδια του.

Οι σύγχρονοι της… παράδοσης

Ο Γιώργος Τσιβρανίδης, μετά τις σπουδές του στη Βοστώνη ως μοντέρ και βιντεογράφος, μετακόμισε το 2024 στο Βερολίνο για να κάνει το μεταπτυχιακό του στη σκηνοθεσία ντοκιμαντέρ στο MetFilm School. Εκείνος ήταν που οραματίστηκε φιλμ με λαογραφικό περιεχόμενο και σύγχρονη ματιά, μια  ιδέα που ένωσε ξανά την παρέα και την έκανε ομάδα με κοινό σκοπό και κοινή αποστολή. Ο Αλέξανδρος Γκορόπουλος, ψυχολόγος με μεταπτυχιακό στην ανθρωπολογία από το Brunel University του Λονδίνου (First Class Honours), αναζητούσε κάτι πιο δημιουργικό. Όταν άκουσε το project ανέλαβε αμέσως τον ρόλο του παραγωγού κι έγινε αυτός που οργανώνει, βρίσκει λύσεις, και κρατάει το όραμα σε τροχιά. Ο Γιωργής Τσάμης, απόφοιτος Φαρμακολογίας από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, είχε ήδη στραφεί ολοκληρωτικά στον κινηματογράφο στο Λονδίνο, όπου τελείωσε Practical Filmmaking πάλι με First Class Honours. Από το 2021 δουλεύει στον τομέα του φωτισμού και τα τελευταία χρόνια ως διευθυντής φωτογραφίας.

Η αρχή από Νάξο και συνεχίζουν…

Το καλοκαίρι του 2024 αποφάσισαν να φτιάξουν κάτι δικό τους, με την υπογραφή τους, όπως ακριβώς έκαναν και οι άνθρωποι της Νάξου, με ένα έθιμο που αν και φαίνεται ριζωμένο στα παλιά γεννήθηκε μόλις πριν τριάντα χρόνια, από την Κινηματογραφική Λέσχη του νησιού. Το πρώτο μεγάλο βήμα είναι το ντοκιμαντέρ Passing the Torch για τις Λαμπαδηφορίες της Νάξου, όπου περιγράφει πώς μια χούφτα άνθρωποι αποφάσισαν να ξεκινήσουν τη δική τους παράδοση. Η δημιουργική ομάδα των τριών φίλων έμειναν για μέρες στη Νάξο, μίλησαν με τα ιδρυτικά μέλη της λέσχης όπως η Αγγελική Ευσταθίου και θυμήθηκαν στην κάμερα πώς και γιατί έκαναν πράξη την έμπνευση και γιατί σήμερα θα το έκαναν ξανά με ακόμη μεγαλύτερο ενθουσιασμό, βλέποντας να δικαιώνονται από τη συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων στο δρώμενο που ενσωματώθηκε πλήρως, σε σημείο που οι περισσότεροι εκτός νησιού να πιστεύουν ότι από πάντα γίνονταν εκεί!  Ο δε δήμαρχος Δημήτρης Λιανός, εξηγεί στο Passing the Torch ότι οι υπηρεσίες του δήμου πήραν στη συνέχεια τη σκυτάλη και ανέλαβαν να συντονίζουν το έθιμο και τις προσπάθειες των ανθρώπων του, με ασφάλεια και όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να μην… σβήσει και για τα επόμενα 30 και βάλε χρόνια.

Υπόβαθρο για τέχνη… εκτός των τειχών;

Η ομάδα των κινηματογραφιστών έφυγαν από το νησί με δέος για τους ανθρώπους που περίμεναν… τίποτα, πίστεψαν στις δικές τους δυνάμεις κρατησαν δεμένη την κοινότητα και αύξησαν τη συμμετοχή των κατοίκων στα πεπραγμένα. Όπως λένε τα μέλη της δημιουργικής ομάδας στο theopinion “Αφήσαμε το νησί με συγκίνηση για τους ανθρώπους του, για την ευρηματικότητά τους, το συλλογικό τους πνεύμα και την καλλιτεχνική τους έκφραση. Ταυτόχρονα, όμως, μείναμε με ένα αίσθημα ανησυχίας για το μέλλον. Καθώς η βιωσιμότητα της ελληνικής υπαίθρου απειλείται, αναρωτιόμαστε αν υπέροχα μέρη όπως η Νάξος θα καταφέρουν να εμπνεύσουν νέες γενιές που θα διαφυλάξουν και θα εξελίξουν τις προσπάθειες τους. Παράλληλα παραμένει το ερώτημα κατά πόσο η σύγχρονη Ελλάδα προσφέρει το θεσμικό και πολιτισμικό υπόβαθρο για να καλλιεργηθεί η τέχνη και να ανθίσει η συλλογική δημιουργικότητα”. Εύλογη η απορία , όμως και να μην προσφέρεται αυτό το υπόβαθρο, ένα είναι το βέβαιο, ότι πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι σαν κι αυτούς στη Νάξο ή σαν την κινηματογραφική ομάδα που καταγράφει ή γράφει παράδοση να δημιουργούν στο διάβα τους με τις δικές τους δυνάμεις  οι οποίες μερικές φορές  ίσως από τις ελλείψεις ή ίσως  και από υπερβολική πίστη μετατρέπονται σε «υπερδυνάμεις» και πετυχαίνουν “θαύματα”.

Με το βλέμμα στραμμένο στη Θεσσαλονίκη

Το Passing the Torch ετοιμάζεται για υποβολή στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ενώ αποσπάσματα του κυκλοφορούν ήδη στο Instagram Passing the Torch   Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα εικόνων αναδεικνύεται ότι παρά τα προβλήματα, πάντα θα υπάρχουν εκείνοι που θα ενισχύουν λιθαράκι λιθαράκι τα κλονισμένα θεμέλια του τόπου τους, με όσα πιστεύουν. Παράλληλα, η ομάδα ετοιμάζει λαογραφικές έρευνες αλλά και αφιερώματα ψυχικής υγείας στο YouTube κανάλι της (όλα στα αγγλικά με ελληνικούς υπότιτλους) πχ για τη διαχείριση του μετατραυματικού στρες, ύστερα από την τραγωδία των Τεμπών. Όλες οι δουλειές επιχειρούν να έχουν την ίδια ματιά,  η Ελλάδα να μην περιορίζεται σε εικόνες δελτίων ειδήσεων και σε διαφημιστικά τρικ αλλά να «απλώνεται» μέσα στην πραγματικότητα των ανθρώπων που προσπαθούν, συνεργάζονται και καταφέρνουν να δημιουργήσουν μια νέα παράδοση, μια νέα ιστορία.  Η Νάξος έδειξε ότι γίνεται. Και η ομάδα των Τσιβρανίδη, Γκορόπουλου και Τσάμη αποφάσισε να το πει σε όλον τον κόσμο…