Η ζωή σε 227 νησιά δεν είναι… καρτ ποστάλ!

Η ζωή σε 227 νησιά δεν είναι… καρτ ποστάλ!
Καλοκαιρινές διακοπές / ΦΩΤΟ ΣΑΒΒΑΣ ΑΥΓΗΤΙΔΗΣ

«Δεν είναι απλώς προορισμοί, αλλά ο στρατηγικός πυρήνας της Ευρώπης. Χωρίς επενδύσεις και πολιτικές, που εξισορροπούν ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή, η ΕΕ κινδυνεύει να χάσει ανθρώπους, επιρροή και την ίδια την ταυτότητά της…»

Ο Γιάννης Χατζής, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), ανέβηκε στο βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καλεσμένος του ευρωβουλευτή της ΝΔ Βαγγέλη Μεϊμαράκη και της Διακοινοβουλευτικής Ομάδας SEARICA και «τα είπε ένα χεράκι» ως επαγγελματίας αλλά και ως μόνιμος κάτοικος νησιού.

“Τουριστοφοβία” στα… επάνω της

Μέσες άκρες ο εκπρόσωπος των ξενοδόχων της χώρας τόνισε ότι η καθημερινότητα στα ελληνικά νησιά δεν είναι ειδυλλιακή. Η πρόσβαση σε υγεία, εκπαίδευση και βασικές υποδομές είναι εύθραυστη, το κόστος ζωής υψηλό, με το γάλα, το ρεύμα ή το τσιμέντο να κοστίζουν περισσότερο από την ηπειρωτική Ελλάδα. Τα νησιά αν και είναι στρατηγικοί πυλώνες της ΕΕ, πύλες διασυνοριακών ροών και κόμβοι ενέργειας, ναυτιλίας και εποχικής εργασίας, η ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη, ιδίως μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων τελικά… εκτοπίζει κατοίκους, διαλύει κοινότητες και καλλιεργεί «τουριστοφοβία»! Ο κ Χατζής ζήτησε επενδύσεις σε υποδομές, καλύτερη συνδεσιμότητα, μείωση του ΦΠΑ και ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, προειδοποιώντας ότι χωρίς αυτά, τα 227 κατοικημένα νησιά της Ελλάδας, που φιλοξενούν το 15% του πληθυσμού και παράγουν τα δύο τρίτα του τουριστικού ΑΕΠ, κινδυνεύουν να χάσουν τον ρόλο τους ως «ζωντανά σύνορα» της Ευρώπης.

Στα κοντέινερς ως… πρόσφυγες

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στον Επισιτισμό-Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ) καταθέτει τη δική της οπτική. Η νέα κλαδική σύμβαση που υπεγράφη με την ΠΟΞ τον Φεβρουάριο 2025 εξασφαλίζει αυξήσεις 5% το 2025 και 3% το 2026, με τον κατώτατο μισθό να διαμορφώνεται στα 950 ευρώ για τη Δ’ κατηγορία και στα 1.000 ευρώ για την Α’ κατηγορία, 14,5% πάνω από τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό. Επιπλέον, προβλέπεται η δημιουργία Επαγγελματικού Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης με εργοδοτική εισφορά 2%, ενώ αν το ταμείο δεν υλοποιηθεί μέχρι τις 30 Μαΐου 2026, το ποσό θα δοθεί ως επίδομα στους εργαζομένους. Όμως, η ΠΟΕΕΤ επισημαίνει ότι οι μισθολογικές βελτιώσεις δεν αρκούν. Οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν έντονη εποχικότητα, υπερεργασία, έλλειψη στέγης, καθώς οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν εκτοξεύσει το ενοίκια.

“Πράσινα πλοία” χωρίς ακτοπλοικές συνδέσεις;

Σας θυμίζουμε ότι η υπουργός τουρισμού κ. Κεφαλογιάννη, στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ τον Ιούνιο 2025, τόνισε τη συνεισφορά του τουρισμού (22 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ) και τις επενδύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης για αναβάθμιση υποδομών, όπως ο ορεινός και καταδυτικός τουρισμός, ενώ προανήγγειλε αυστηρότερες ρυθμίσεις για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, χωρίς όμως συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Ο υφυπουργός Ναυτιλίας Στέφανος Γκίκας, στην εκδήλωση του ευρωκοινοβουλίου, υπογράμμισε την ανάγκη για «πράσινα» πλοία μέσω ΣΔΙΤ και έργα λιμενικών υποδομών, διεκδικώντας «Προγραμματική Ρήτρα Νησιωτικότητας» στα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ. Ωστόσο, οι νησιώτες και οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις παραμένουν ανεπαρκείς, ιδίως για μικρά νησιά, με δρομολόγια συχνά ακριβά και περιορισμένα.

Ευρωπαική στήριξη, δηλαδή επιχορηγήσεις

Στην περίθαλψη, η κατάσταση είναι ακόμα πιο κρίσιμη. Νοσοκομεία και κέντρα υγείας στα νησιά παραμένουν υποστελεχωμένα, με ελλείψεις σε γιατρούς και εξοπλισμό, όπως καταγγέλλουν οι τοπικές και πανελλαδικές ενώσεις υγειονομικών. Η ΚΕΔΕ, δια του εκπροσώπου της στην εκδήλωση του SEARICA, ζήτησε μόνιμη ευρωπαϊκή στήριξη προτείνοντας χρηματοδότηση για «πράσινες» μεταφορές και βιώσιμο τουρισμό. Οι θέσεις της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος συγκλίνουν με αυτές των ξενοδόχων για την ανάγκη υποδομών, αλλά οι εργαζόμενοι επιμένουν ότι η βιωσιμότητα απαιτεί δίκαιη κατανομή κερδών, προστασία από την εποχικότητα και λύσεις για τη στέγαση. Η δε «τουριστοφοβία» που ανέφερε ο κ Χατζής δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της υπερφόρτωσης υποδομών, αλλά και της αίσθησης ότι ο τουρισμός ευνοεί λίγους, αφήνοντας εργαζομένους και κατοίκους στο περιθώριο. «Τα νησιά δεν είναι απλώς προορισμοί, αλλά ο στρατηγικός πυρήνας της Ευρώπης. Χωρίς επενδύσεις και πολιτικές που εξισορροπούν ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή, η ΕΕ κινδυνεύει να χάσει ανθρώπους, επιρροή και την ίδια την ταυτότητά της».

Σε κουβέντες να βρισκόμαστε…

Η SEARICA (Seas, Rivers, Islands and Coastal Areas Intergroup) είναι μια Διακομματική Ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που ιδρύθηκε το 2010 και επανιδρύθηκε το 2019. Αποτελεί μία από τις 28 διακομματικές ομάδες που εγκρίθηκαν από τη Διάσκεψη των Προέδρων, με σκοπό την ανεπίσημη ανταλλαγή απόψεων για θέματα που αφορούν θάλασσες, ποτάμια, νησιά και παράκτιες περιοχές, καθώς και την προώθηση επαφών μεταξύ ευρωβουλευτών και της κοινωνίας των πολιτών. Συγκεντρώνει περίπου 100 ευρωβουλευτές από 6 πολιτικές ομάδες και 19 κράτη-μέλη, ενώ δεν εκφράζει επίσημες θέσεις του Κοινοβουλίου, καθώς δεν αποτελεί επίσημο όργανο. Έχει διοργανώσει εκδηλώσεις για θέματα όπως η κλιματική αλλαγή, η θαλάσσια ρύπανση, η βιοποικιλότητα, ο τουρισμός και οι υποδομές, με έμφαση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα νησιά και οι παράκτιες περιοχές λόγω κλιματικής αλλαγής, όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η διάβρωση των ακτών. Βέβαια εκτός από συζητήσεις υπάρχει και ο Ευρωπαίος Επίτροπος για Τουρισμό και Μεταφορές Απόστολος Τζιτζικώστας γεγονός που σημαίνει πολλά παραπάνω από συζητήσεις και διαπιστώσεις…

Η αρχική ομιλία του κ. Χατζή:

“Dear Members of the European Parliament and Distinguished attendees: I would like to thank you for the opportunity to address you today on such an important topic, one that is fundamental to our common future I speak to you not only as a representative of the Greek tourism sector, but, more importantly, as someone who lives year-round on an island and knows island life inside out.

First, let me state the obvious: Island life is not easy. Access to healthcare, education, and basic infrastructure is fragile in ways often invisible to most. And still, life is expensive: the same litre of milk, the same kilowatt of electricity, the same bag of cement costs significantly more than on the mainland. Despite these challenges, our islands perform functions central to our common well-being. They serveas entry points for cross-border movement, hubs for seasonal labor, and critical nodes in energy flows and maritime transport.  And their ability to perform those functions, despite challenges such as, irregular migration and climate disruption, is at stake today.

In my country tourism accounts for one-third of indirect GDP, and two-thirds of that value is created on islands. Hence for us, Tourism is the vital cross-sectoral engine, supporting businesses in construction, agriculture, energy, and shipping. However, in areas with limited infrastructure and finite housing, we should not underestimate the fact that unregulated development poses a whole new set of challenges. What was initially a valuable income stream for a local household, has already morphed into a development model that displaces residents and leaves fragmented communities behind. I could share many stories about the dire consequences of this situation. But, to save your time, I will leave these examples for another day and come promptly to the policymaking issue.

Having lived the realities of our islands throughout all seasons, I witness firsthand the pressing need to support local infrastructure, ensure adequate connectivity, adjust VAT burdens and address the unprecedented proliferation of unregulated short-term rentals which overload public services, distort housing markets, and cultivate touristophobia. Therefore, I urge you to focus on crafting smart targeted policies that allow existing businesses to – reinvest and reinvent themselves as high value-added contributors, ultimately protecting our home for both residents and visitors.

Ladies & Gentleman, Greece has over 227 inhabited islands – home to 15% of its population – and many of them lie along the EUs longest maritime border with a third country. If Europe is serious about cohesion, it must be serious about its islands. Without targeted investment, adequate connectivity, and long-term infrastructure planning, many of these places will never play the roles they are supposed to.

Allow me to make myself clear: The strategic depth of Europe itself relies on the future of our islands. These are not marginal territories but the living frontiers of our Union. When infrastructure investments bypass these areas – either due to logistical challenges or limited risk appetite – we don’t just lose economic opportunity. We lose our people. We lose our influence. And ultimately, we erode our capacity to sustain life where it is most necessary strategically.

For this reason, I’m here to promote dialogue on policies that understand, that at stake is not merely the preservation of a lifestyle, but our civilization itself. Because it is on the islands that our most important values – solidarity, resilience, and cohesion are tested most.

I am also here to convey the sentiment of my fellow neighbours: We will stay in these places, to support our schools, our elders, our communities. We will fight adversity. We will invest in better jobs, because we are proud to be the ambassadors of European identity in the remotest corners of our Union.

Dear esteemed members of our European Community you have demonstrated again and again your commitment to our values that transcend borders and generations. I urge you once more to stand by your legacy and show not only that these values matter to you, but also that these islands matter to Europe”