Γιατί δεν υπάρχει μέχρι σήμερα θεραπεία για το HIV/AIDS;

Η κατάσταση με το HIV/AIDS στη Μακεδονία, κυρίως στην περιοχή γύρω από τη Θεσσαλονίκη, δείχνει αύξηση σε χρήστες ναρκωτικών όπου μια μελέτη σε 1.101 άτομα (από το 2019 μέχρι το 2021) εντόπισε ότι το 7% είχαν HIV, με αύξηση από 3,8% το 2019 σε… 8,7% το 2021!

Από τα 77 θετικά κρούσματα τα 52 ήταν καινούργια, και περίπου 7 νέες μολύνσεις γίνονταν για κάθε 100 άτομα το χρόνο, με μεγαλύτερο κίνδυνο για άστεγους αλλά ευτυχώς το 67% από αυτούς ξεκίνησαν θεραπεία, δείχνοντας ότι χρειάζονται καλύτερες υπηρεσίες πρόληψης εκεί λόγω κοινωνικών δυσκολιών.

Νέες αυξήσεις κάθε χρόνο

Αυτά τα προβλήματα στη βόρεια Ελλάδα είναι μέρος της μεγαλύτερης εικόνας στην Ελλάδα, όπου μέχρι τον Οκτώβριο 2025 έχουν βρεθεί 526 νέα κρούσματα HIV, ενώ από τότε που ξεκίνησε η επιδημία έχουμε 21.815 συνολικά κρούσματα HIV, 4.795 AIDS και 3.721 θανάτους, και αυτό που ανησυχεί είναι ότι πάνω από το 50% των νέων κρουσμάτων εντοπίζονται αργά, όταν ο ιός έχει ήδη βλάψει πολύ το ανοσοποιητικό σύστημα! Επίσης 11.549 άτομα παίρνουν σήμερα φάρμακα που κρατάνε τον ιό υπό έλεγχο, και η χώρα έχει φτάσει στο 91% των ανθρώπων να ξέρουν ότι έχουν HIV, 73% να παίρνουν θεραπεία και 94% να έχουν τον ιό τόσο χαμηλά που δεν τον μεταδίδουν, αλλά οι νέες μολύνσεις είναι γύρω στις 650 το χρόνο, με σχεδόν μισές σε άνδρες και αύξηση σε χρήστες ναρκωτικών.

Και εδώ ο στόχος είναι το… 2030

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση και γύρω χώρες, τα προβλήματα είναι παρόμοια αλλά μεγαλύτερα, με την τελευταία έκθεση από ECDC και WHO για το 2024 να δείχνει 105.922 νέα κρούσματα HIV σε 53 χώρες, δηλαδή 11,8 ανά 100.000 ανθρώπους, με πτώση 7,8% από πέρσι, αλλά το 54% βρέθηκαν αργά, το 48% σε άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες και περίπου 1 στους 3 νέους ασθενείς να είναι μετανάστες. Η Ελλάδα είναι μέρος της ΕΕ με 24.164 κρούσματα και 48% και προτείνουν καλύτερα τεστ όπως αυτοέλεγχος για να μειωθούν όσοι δεν ξέρουν ότι έχουν τον ιό και να τελειώσει το AIDS ως απειλή μέχρι το 2030. Σε όλο τον κόσμο, το HIV αγγίζει 40.8 εκατομμύρια ανθρώπους το 2024, με 1,3 εκατομμύρια νέα κρούσματα και 630.000 θανάτους, αλλά έχει πέσει 20% από το 2010 χάρη σε προγράμματα πρόληψης ενώ νέα φάρμακα όπως το lenacapavir δίνουν ελπίδα σε φτωχές χώρες.

Αν ήθελαν θα μπορούσαν;

Αυτό μας φέρνει στο γιατί δεν υπάρχει ακόμα εμβόλιο ή πλήρης θεραπεία για το HIV, και είναι απλό όπως εξηγούν οι σχετικές μελέτες που επισυνάπτονται στο τέλος του κειμένου μας. Ο ιός χτυπάει τα κύτταρα που πολεμούν τις αρρώστιες, αλλάζει μορφή συνέχεια σαν να μεταμφιέζεται και κρύβεται σε μέρη του σώματος όπου τα φάρμακα δεν φτάνουν εύκολα, οπότε τα φάρμακα το κρατάνε… ήσυχο αλλά δεν το σκοτώνουν και μέχρι τώρα μόνο 10 άτομα έχουν θεραπευτεί πλήρως αλλά νέες έρευνες στα γονίδια δείχνουν μια αισιόδοξη οπτική.  Σε σύγκριση με τον κορωνοϊό, όπου υπήρχαν ήδη γνώσεις από παρόμοιους ιούς, τα δεδομένα μοιράστηκαν γρήγορα και νέες μέθοδοι όπως τα mRNA εμβόλια επέτρεψαν δοκιμές σε μήνες, με δισεκατομμύρια δόσεις, ενώ το HIV είναι ακόμη πιο… πονηρό και χρειάζεται περισσότερο χρόνο. Για το αν οι χώρες και οι οργανισμοί θα μπορούσαν να τελειώσουν την επιδημία αν το ήθελαν, δεν είναι μόνο θέμα θέλησης γιατί ο ιός είναι δύσκολος βιολογικά, έχουν δοθεί πολλά χρήματα για έρευνα και βοήθεια, όμως προβλήματα όπως φτώχεια και… ντροπή σταματάνε την πρόοδο στην αντιμετώπιση της νόσου…

ΠΗΓΕΣ:  https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/hivaids-surveillance-europe-2025-2024-data –  https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10201320/