Gamers “έβγαλαν” 72χρονη πρωθυπουργό!

Οι νέοι, όταν θέλουν, κάνουν επανάσταση ακόμη και από τις καρέκλες τους, τουλάχιστον αυτό απέδειξαν πρόσφατα με ψηφιακή… δημοκρατία που “έγραψε ιστορία” αναδεικνύοντας  72χρονη για να τους οδηγήσει σε μια λιγότερη διεφθαρμένη εποχή

Όλα άρχισαν όταν η κυβέρνηση του Νεπάλ αποφάσισε να απαγορεύσει είκοσι έξι εφαρμογές κοινωνικών δικτύων, όπως το WhatsApp, το Instagram και το Facebook, επειδή δεν είχαν εγγραφεί στο υπουργείο επικοινωνιών και τεχνολογίας. Αυτή η απόφαση εξόργισε ειδικά τους νέους της Γενιάς Ζ, που αντέδρασαν στα κοινωνικά δίκτυα για τη διαφθορά και την πολυτέλεια ζωής των πολιτικών και των παιδιών τους, σε μια καμπάνια γνωστή ως “nepo kid”.

Συνεχείς ψηφοφορίες στο Discord

Οι νέοι, που ήταν οι κύριοι οργανωτές των διαμαρτυριών, χρησιμοποίησαν το Discord, μια εφαρμογή που επιτρέπει ομαδικές συνομιλίες σε μεγάλες ομάδες,  τους “servers” με χιλιάδες μέλη. Ένας τέτοιος server είχε πάνω από εκατόν σαράντα πέντε χιλιάδες άτομα, όπου συζητούσαν ποιος θα μπορούσε να ηγηθεί και να τον ή την εμπιστευθούν. Έκαναν ψηφοφορίες -πάντα μέσα στο Discord-  προτείνοντας ονόματα και συζητώντας τα πεπραγμένα της ζωής τους. Ανάμεσα στα ονόματα που συζητήθηκαν ήταν ο Σάγκαρ Ντακάλ, ένας πρώην πολιτικός, ο Κούλμαν Γκίσινγκ, πρώην επικεφαλής της εταιρείας ηλεκτρισμού (!) και ο Μπαλεν Σαχ, ο δήμαρχος του Κατμαντού.

Διαβουλεύσεις με… Gen Z representatives

Όμως, η Σουσίλα Κάρκι που είχε υπάρξει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου του Νεπάλ, πήρε τις περισσότερες ψήφους. Οι νέοι την προτίμησαν γιατί πίστευαν ότι δεν ήταν μέρος της διεφθαρμένης πολιτικής ελίτ και είχε δείξει στο παρελθόν ότι πολεμούσε τη διαφθορά, καταδικάζοντας υπουργούς για σκάνδαλα και υποστηρίζοντας τα δικαιώματα των γυναικών. Αυτές οι ψηφοφορίες στο Discord δεν ήταν επίσημες, όπως οι κανονικές εκλογές, αλλά έδειξαν τι ήθελαν οι νέοι. Οι εκπρόσωποι των διαμαρτυριών, που ονομάστηκαν “Gen Z representatives”, πήραν τα αποτελέσματα αυτών των συζητήσεων και ψηφοφοριών και τα μετέφεραν στον πρόεδρο Ραμ Τσάντρα Παουντέλ. Ο πρόεδρος, μαζί με νομικούς εμπειρογνώμονες και με τη βοήθεια του αρχηγού του στρατού, έκανε διαβουλεύσεις για μέρες με αυτούς τους εκπροσώπους. Τελικά, συμφώνησαν να επιλέξουν την Σουσίλα Κάρκι ως μεταβατική πρωθυπουργό, γιατί ήταν ουδέτερη, είχε εμπειρία και μπορούσε να ηρεμήσει την κατάσταση

Αλλάζεις τον κόσμο και με… κανονικά παιχνίδια

Η εφαρμογή Discord είναι ένα δωρεάν εργαλείο επικοινωνίας που δημιουργήθηκε από δύο Αμερικανούς προγραμματιστές, τον Τζέισον Σίτρον και τον Στανισλάβ Βισνέφσκι. Ο Σίτρον είχε ήδη εμπειρία από την ίδρυση μιας εταιρείας παιχνιδιών το 2008, που λεγόταν OpenFeint και πουλούσε χαρακτηριστικά κοινωνικών δικτύων για online παιχνίδια, την οποία πούλησε αργότερα  για πάνω από εκατό εκατομμύρια δολάρια. Μαζί με τον Βισνέφσκι, αποφάσισαν να φτιάξουν κάτι νέο επειδή, ενώ έπαιζαν online παιχνίδια, δεν έβρισκαν έναν εύκολο και αξιόπιστο τρόπο να μιλάνε μεταξύ τους μέσω φωνής και μηνυμάτων αποδεικνύοντας ότι εκτός από τα πολιτικά παιχνίδια, και τα κανονικά παιχνίδια μπορούν να καθορίσουν το παρόν και το μελλον.

“Μουσική καρέκλα”… διαφθοράς

Το Νεπάλ αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα διαφθοράς, που το καθιστά μία από τις πιο διεφθαρμένες χώρες παγκοσμίως σύμφωνα με διεθνείς δείκτες, και αυτό οφείλεται σε έναν συνδυασμό ιστορικών, πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων. Η διαφθορά εκτείνεται σε όλους τους τομείς, από την κυβέρνηση και την αστυνομία μέχρι την δικαιοσύνη, την υγεία και την εκπαίδευση. Το Νεπάλ έχει βιώσει δεκαετίες πολιτικής αναταραχής, ξεκινώντας από την μοναρχία μέχρι την εμφυλιακή σύγκρουση μεταξύ μαοϊστών ανταρτών και κυβέρνησης και τη μετάβαση σε… δημοκρατία το 2008. Αυτή η αστάθεια οδηγησε σε συχνές και πρόχειρες συμμαχίες και διαλύσεις κομμάτων, με τους πολιτικούς να εναλλάσσονται στην εξουσία σαν “μουσική καρέκλα” αποφεύγοντας  έρευνες για διαφθορά και πλούτο πολιτικών που έβγαζε μάτι!  Μεγάλα κόμματα εξουσίας κατηγορούνται για τεράστια σκάνδαλα όπως αυτό της Επιτροπής Διευθέτησης Φόρων, που εμπλέκει διαφθορά ύψους 10,02 δισεκατομμυρίων ρουπιών Νεπάλ.

Νόμοι που δεν εφαρμόζονται

Ο Νόμος Πρόληψης Διαφθοράς απαγορεύει τη δωροδοκία, το ξέπλυμα χρήματος και την κατάχρηση εξουσίας αλλά η υλοποίηση του νόμου αποδείχθηκε ανεπαρκής στην καλύτερη των περιπτώσεων. Η δε δικαιοσύνη επηρεάζονταν από εκτελεστική παρέμβαση με καθυστερήσεις και αναποτελεσματικότητα. Παρά κάποιες προσπάθειες, όπως η καθαίρεση πολιτικών ηγετών από το Ανώτατο Δικαστήριο το 2015, η ατιμωρησία παραμένει υψηλη ενώ η οικονομική ανισότητα και η φτώχεια επαιζαν και παίζουν κεντρικό ρόλο στη δικαιολογημένη οργή του κόσμου. Το Νεπάλ είναι μία από τις φτωχότερες χώρες της Ασίας, με κατά κεφαλή εισόδημα μόλις 1.400 δολαρίων ετησίως, και με υψηλή ανεργία νέων (20% το 2024 σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.

Μακριά και αγαπημένοι

Η  σχέση Ελλάδας-Νεπάλ ξεκινά επίσημα αρχές του 1960, όταν οι δύο χώρες υπέγραψαν συμφωνία για διπλωματικές σχέσεις, σε μια εποχή που το Νεπάλ άνοιγε προς τον έξω κόσμο μετά την επανάσταση του 1950 και η Ελλάδα ενίσχυε τις διεθνείς της δεσμεύσεις ως μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΟΚ. Από τότε, οι σχέσεις παραμένουν φιλικές αλλά…χαμηλού προφίλ ως ανύπαρκτες, με περιορισμένες συνεργασίες. Για παράδειγμα, το 1993  επισκέφθηκε τη χώρα ο τοτε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ενώ το 2000 ο τότε  υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου .

Δεν είναι θέμα ηλικίας αλλά… εντιμότητας

Οι νέοι του Νεπάλ, εκ των οποίων αρκετοί βρέθηκαν και στη Θεσσαλονίκη για σπουδές στο ΑΠΘ, κέρδισαν το παγκόσμιο ενδιαφέρον διαψεύδοντας όσους τους κατηγορούσαν ότι είναι θεατές και δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους για μια καλύτερη κοινωνια. Μένει τώρα να δούμε αν η… ψηφιακή δημοκρατία δικαιώσει τελικά τον αγώνα τους αλλά και την επιλογή μιας 72χρονης που ωστόσο έχει αποδείξει την ακεραιότητα της. Όπως λένε στο Νεπάλ, ίσως “η σοφία ηλικιωμένου είναι το φανάρι της κοινωνίας” όπως και ίσως οι νέοι να είναι το… δίκτυο φωτός της ανθρωπότητας.

Πηγές: Απαγόρευση κοινωνικών δικτύων και διαμαρτυρίες: BBC News; NYT / Εκλογή Κάρκι μέσω Discord: Independent; NYT / Παραίτηση Όλι και βία: Al Jazeera; BBC / Discord ιστορία: Britannica / Σχέσεις Ελλάδας-Νεπάλ: Nepal MOFA / Διαφθορά/CPI: Transparency International / Σκάνδαλο Tax Commission: Kathmandu Post / Prevention of Corruption Act: UNEP /Ανεργία/GDP: World Bank: Youth Unemployment; World Bank: GDP / Καθαίρεση 2015/Διαφθορά: GAN Integrity.