Εργοστάσια καύσης σκουπιδιών μετά την… αποτυχία της ανακύκλωσης

Όπου εφαρμόζεται αυτή η μέθοδος έχουν άλλα προβλήματα αφού τα σκουπίδια δεν επαρκούν για τα εργοστάσια και... εισάγουν από το εξωτερικό!

Εργοστάσια καύσης σκουπιδιών μετά την… αποτυχία της ανακύκλωσης
ΦΩΤΟ ΣΑΒΒΑΣ ΑΥΓΗΤΙΔΗΣ (ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ)

Στόχος είναι να μειωθεί δραστικά η ταφή σκουπιδιών και να συμμορφωθεί η χώρα με την ευρωπαϊκή οδηγία που απαιτεί μείωση της ταφής στο 10% ως το 2030…

Με τις παράνομες χωματερές να αποτελούν ακόμα πληγή και τα πρόστιμα της ΕΕ να απειλούν, η καύση παρουσιάζεται ως τρόπος να μετατραπούν τα σκουπίδια σε ηλεκτρισμό, καθαρίζοντας το περιβαλλοντικό προφίλ της Ελλάδας. Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας σε ΜΜΕ της Αθήνας, συναρμόδια υπουργεία και σχετικοί φορείς συζητούν εδώ και λίγο καιρό αυτό το ενδεχόμενο και συναποφασίζουν για τη δημιουργία και λειτουργία εργοστασίων καύσης σκουπιδιών και στη χώρα μας. Όμως, σύμφωνα με τη δική μας έρευνα κρύβονται σοβαροί κίνδυνοι, όπως αποκαλύπτουν μελέτες πανεπιστημίων αλλά και η εμπειρία και η πραγματικότητα των χωρών όπου εφαρμόστηκε η μέθδος που πλέον δεν θεωρείται ούτε νέα, ούτε σύγχρονη. “Ακόμα και με τα πιο προηγμένα φίλτρα, οι καμινάδες των εργοστασίων απελευθερώνουν τοξικούς ρύπους, όπως διοξίνες και βαρέα μέταλλα” αποδεικνύουν επιστήμονες αλλά και ο χρόνος.

Βαριά ατμόσφαιρα

Μελέτη του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ το 2021 συνέδεσε τη μακροχρόνια έκθεση σε αυτές τις ουσίες με αναπνευστικά προβλήματα και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, ιδιαίτερα για όσους ζουν κοντά σε τέτοια εργοστάσια. Οι κάτοικοι αυτών των περιοχών συχνά παραπονιούνται για βαριά ατμόσφαιρα, σαν να κουβαλάει αόρατες απειλές. Τα φίλτρα μπορούν να βοηθήσουν, αλλά απαιτούν συνεχή και αυστηρή συντήρηση, κάτι που δεν είναι πάντα εγγυημένο κυρίως στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, ειδικά αν η διαχείριση γίνεται πρόχειρα.

Η καύση θα σαμποτάρει την ανακύκλωση;

Τα εργοστάσια χρειάζονται συνεχή τροφοδοσία με σκουπίδια για να είναι κερδοφόρα, δημιουργώντας ένα παράδοξο κίνητρο να παράγουμε περισσότερα απορρίμματα. Έρευνα του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης το 2020 έδειξε ότι χώρες όπως η Δανία, που βασίζονται πολύ στην καύση, είδαν την ανακύκλωση να μένει στάσιμη, ενώ ορισμένες πόλεις εισήγαγαν σκουπίδια από το εξωτερικό για να κρατήσουν τα εργοστάσια σε λειτουργία. Δηλαδή αντί να χτίζουμε μια κυκλική οικονομία, η καύση ενδέχεται να μετατρέψει τα σκουπίδια σε εμπόρευμα, παγιδεύοντας μας σε έναν κύκλο παραγωγής αντί για μείωσης.

Που θα πηγαίνει η τέφρα;

Αυτή η τοξική στάχτη, μετά την καύση σκουπιδιών, πρέπει να αποθηκευτεί σε ειδικούς χώρους, κάτι που κοστίζει ακριβά. Μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου το 2019 προειδοποίησε ότι η κακή διαχείριση της τέφρας μπορεί να μολύνει το έδαφος και τα υπόγεια ύδατα, αφήνοντας ένα περιβαλλοντικό χρέος για τις επόμενες γενιές. Στην Ιαπωνία, όπου η καύση είναι συνηθισμένη, τέτοιες διαρροές έχουν προκαλέσει ανησυχίες για την ασφάλεια του νερού. Στην περιοχή της Καμπανίας στην Ιταλία, εργοστάσια καύσης έκλεισαν ύστερα από έντονες διαμαρτυρίες κατοίκων και αποδείξεις για ρύπανση, όπως κατέγραψε το Πανεπιστήμιο της Νάπολης το 2018. Στις ΗΠΑ, η καύση έχασε έδαφος από τη δεκαετία του ’90, όταν οι πολίτες και οι αρχές στράφηκαν σε πιο φιλικές λύσεις, όπως η κομποστοποίηση, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ το 2022. Στην Αυστραλία, σχέδια για νέα εργοστάσια καύσης ματαιώθηκαν το 2024 μετά τις αντιδράσεις  περιβαλλοντικών οργανώσεων, που υποστήριξαν ότι η μέθοδος υπονομεύει την προσπάθεια για λιγότερα απορρίμματα.

Ακριβό στοίχημα

Η κατασκευή και η λειτουργία τέτοιων εργοστασίων απαιτούν τεράστιες επενδύσεις, ενώ η ενέργεια που παράγουν συχνά δεν καλύπτει τα έξοδα. Μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ το 2022 έδειξε ότι σε χώρες με φθηνές εναλλακτικές πηγές ενέργειας, όπως η Ελλάδα με την ηλιακή της δυνατότητα, η καύση δεν μπορεί να επικρατήσει. Επιπλέον, οι δήμοι που δεσμεύονται με μακροχρόνιες συμβάσεις για να τροφοδοτούν τα εργοστάσια με σκουπίδια χάνουν την ευελιξία να υιοθετήσουν πιο σύγχρονες λύσεις στο μέλλον. Οσοι βλέπουν την καύση ως γρήγορο τρόπο να αντιμετωπίσει την πίεση της ΕΕ και να κλείσει τις παράνομες χωματερές κινδυνεύουν να αγνοήσουν τα μαθήματα και τα… παθήματα  από το εξωτερικό. Έρευνες, όπως αυτή του WWF Ελλάς το 2023, υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα μπορεί να πετύχει τους στόχους της χωρίς καύση, εστιάζοντας σε πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση, μπορεί αλλά μέχρι στιγμής απέτυχε…

Διαβάστε κι αυτό:  Εμείς ακόμη θάβουμε… https://www.theopinion.gr/health-ygeia/emeis-akomi-ta-thavoyme-eno-stin-ee-ta-anakyklonoyn-kai-ta-epanachrisimopoioyn/

ΦΩΤΟ ΣΑΒΒΑΣ ΑΥΓΗΤΙΔΗΣ / ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

ΠΗΓΕΣ:  Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ (2021) – Μελέτη για τις επιπτώσεις της καύσης απορριμμάτων στην υγεία / Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης (2020) – Έρευνα για την επίδραση της καύσης στην ανακύκλωση / Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (2019) – Μελέτη για τη διαχείριση τέφρας από καύση απορριμμάτων / Πανεπιστήμιο της Νάπολης (2018) /  Σχετικό ρεπορτάζ  στο Πρώτο Θέμα / Έκθεση για τη ρύπανση από εργοστάσια καύσης στην Καμπανία / Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ (2022) – Μελέτη για τη μείωση της καύσης στις ΗΠΑ / Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ (2022) – Οικονομική ανάλυση της καύσης απορριμμάτων / WWF Ελλάς (2023) – Έκθεση για εναλλακτικές λύσεις στη διαχείριση απορριμμάτων