Ψηφοφορία της ΕΕ για το μέλλον της γεωργίας και την αλλαγή… ρότας
Ψηφίζεται η νέα έκθεση για την Κοινή Γεωργική Πολιτική ύστερα από το 2027, εκλογική χρονιά για την Ελλάδα και ίσως χρονιά ορόσημο για τα αγροτικά προϊόντα
ΦΩΤΟ ΣΑΒΒΑΣ ΑΥΓΗΤΙΔΗΣ / ΚΑΜΜΕΝΟ ΧΩΡΑΦΙ ΣΙΤΗΡΩΝ
theopinion
Οι ευρωβουλευτές καλούνται να ψηφίσουν ΑΥΡΙΟ, για το μέλλον της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής ύστερα από σκάνδαλα σε αρκετές χώρες με τα κοινοτικά κονδύλια, με πρώτη και… καλύτερη την Ελλάδα.
Με επτά εκατομμύρια αγρότες και έναν προϋπολογισμό 386,6 δισ. ευρώ για την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) της ΕΕ, θα περίμενε κανείς αφθονία και φθήνια προϊόντων στα ράφια και ταυτόχρονα ευημερία στις αγροτικές κοινότητες. Αντ’ αυτού, η ΕΕ αντιμετωπίζει ελλείψεις τροφίμων, ενώ σκάνδαλα κακοδιαχείρισης, όπως αυτό του ΟΠΕΚΕΠΕ στην Ελλάδα, ρίχνουν βαριά σκιά στη μεγαλύτερη αγροτική πολιτική του πλανήτη.
Η απόφαση του… μέλλοντος
Αύριο Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2025, οι ευρωβουλευτές καλούνται να ψηφίσουν για το μέλλον της ΚΓΠ μετά το 2027, σε μια στιγμή που η εμπιστοσύνη κλυδωνίζεται και η ανάγκη για αλλαγή φαντάζει πιο επιτακτική από ποτέ. Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, του οργανισμού που διαχειριζόταν τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, αποκάλυψε μια καλοστημένη απάτη. Εκατομμύρια ευρώ από τα κονδύλια της ΚΓΠ κατέληξαν σε «αγρότες» που δεν καλλιεργούσαν ούτε στάρι ούτε ελιές, αλλά δήλωναν… φανταστικά βοσκοτόπια και ανύπαρκτα κοπάδια.
“Θερίζουν”… ευρωπαικά κονδύλια
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (European Public Prosecutor’s Office – EPPO) εστιάζει κυρίως σε υποθέσεις απάτης που βλάπτουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, όπως οι επιδοτήσεις της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ/CAP). Το ΟΠΕΚΕΠΕ στην Ελλάδα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Παρόμοια σκάνδαλα εμφανίζονται σε πολλές χώρες της ΕΕ, συχνά λόγω γραφειοκρατίας, ελλείψεων ελέγχων και εκμετάλλευσης συστημάτων επιδοτήσεων. Με βάση πρόσφατες εξελίξεις (Σεπτέμβριος 2025), η EPPO διερευνά δεκάδες υποθέσεις CAP απάτης σε τουλάχιστον 15 χώρες-μέλη, με συνολικές απώλειες που ξεπερνούν τα 1 δισ. ευρώ. Στη Ρουμανία, μία από τις πιο ενεργές χώρες για την EPPO, το μεγαλύτερο σκάνδαλο CAP αφορά “φάντασμα” αγροκτήματα. Το 2025, ερευνώνται 15 υποθέσεις με ζημιά 200 εκατ. ευρώ, όπου εταιρείες δήλωναν μη υπαρκτές καλλιέργειες σε χιλιάδες στρέμματα. Η EPPO συνέλαβε 50 άτομα τον Ιανουάριο 2025, και η Ρουμανία κατέχει το ρεκόρ με 40% των ευρωπαϊκών ερευνών CAP. Στην Ιταλία, οι έρευνες εστιάζουν στη Σικελία και Καμπανία Το 2025, η EPPO διερευνά απάτες με ελαιώνες και αμπέλια, με ψευδείς αιτήσεις για βιολογικές καλλιέργειες (ζημιά 80 εκατ. ευρώ). Συνδέεται με μαφιόζικες δομές, όπως η ‘Ndrangheta, που εκμεταλλεύονται CAP κονδύλια. Τον Αύγουστο 2025, συνελήφθησαν 30 άτομα.
ΟΠΕΚΕΠΕ… παντού;
Στη Βουλγαρία, παρόμοιο με το ΟΠΕΚΕΠΕ, σκάνδαλο αφορά τον Εθνικό Οργανισμό Γεωργικών Επιδοτήσεων. Η EPPO ερευνά από το 2024 απάτες με 150 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων εικονικών φαρμών και διαφθοράς σε τοπικούς ελέγχους. Το 2025, προστέθηκαν 10 νέες υποθέσεις, με συλλήψεις υπαλλήλων. Στην Ισπανία, οι έρευνες καλύπτουν Ανδαλουσία και Καταλονία. Το 2025, η EPPO εστιάζει σε απάτες με ελαιόλαδο και φρούτα, με ζημιά 120 εκατ. ευρώ από υπερτιμολογήσεις γης. Συνδέεται με τοπικά σκάνδαλα όπως το “Caso Olive Oil” από το 2023, όπου εμπλέκονται συνεταιρισμοί. Στη Γαλλία, παρόλο που δεν είναι πλήρως μέλος EPPO (συνεργάζεται), υπάρχουν έρευνες για CAP απάτες στη Νότια Γαλλία. Το 2025, ερευνώνται 50 εκατ. ευρώ σε ψευδείς δηλώσεις αμπελώνων, με γαλλικές αρχές να συνεργάζονται με EPPO.
Μάζευε και ας είναι ρόγες
Στην Κροατία, νέο σκάνδαλο το 2025, η εισαγγελία ερευνά απάτες με 30 εκατ. ευρώ σε επιδοτήσεις για ελιές και αμπέλια, με εμπλοκή τοπικών αρχών. Στην Λετονία, η EPPO διερευνά από το 2024 απάτες CAP με 40 εκατ. ευρώ, εστιάζοντας σε δασικές επιδοτήσεις και ψευδείς καλλιέργειες. Το 2025, προστέθηκαν υποθέσεις με συλλήψεις αγροτών.Στην Λιθουανία, παρόμοιες έρευνες για 25 εκατ. ευρώ σε γαλακτοκομικά και δημητριακά, με εμπλοκή εθνικών οργανισμών όπως το OPEKEPE. Στην Σλοβακία, το 2025 η EPPO ερευνά σκάνδαλο με 60 εκατ. ευρώ σε CAP, συμπεριλαμβανομένων πλαστών εγγράφων για σιτηρά. Στην Εσθονία, μικρότερη κλίμακα. Έρευνες για 10 εκατ. ευρώ σε ψευδείς αιτήσεις γης, παρόμοια με βαλτικές χώρες. Στην Πορτογαλία, εστιάζει σε Αλγάρβη. Απάτες με 35 εκατ. ευρώ σε φρούτα και ελιές, με συνεργασία EPPO το 2025. Στην Σλοβενία, νέες έρευνες για 15 εκατ. ευρώ σε βιολογικές καλλιέργειες, με τοπική διαφθορά.
Οι χώρες με ρεκόρ… σκανδάλων
Στην Κύπρο, παρόμοιο με Ελλάδα σκάνδαλο αφού το 2025, η EPPO ερευνά απάτες CAP με 20 εκατ. ευρώ σε εσπεριδοειδή και γαλακτοκομικά, μέσω εθνικών οργανισμών. Σε άλλες χώρες όπως Γερμανία, Ολλανδία και Αυστρία, υπάρχουν μικρότερες έρευνες (π.χ. 50-100 εκατ. ευρώ συνολικά), αλλά λιγότερο κεντρικές. Χώρες εκτός EPPO (π.χ. Πολωνία) χειρίζονται εθνικά παρόμοια σκάνδαλα, όπως απάτες CAP με Ουκρανικές εισαγωγές. Η EPPO ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο 2025 ότι οι έρευνες σε CAP απάτες αυξήθηκαν 30% φέτος, με συνολική ζημιά 1,2 δισ. ευρώ. Οι χώρες με τις περισσότερες υποθέσεις είναι Ρουμανία, Ιταλία, Ελλάδα και Βουλγαρία (πάνω από 50% των περιπτώσεων).
Γιατί, όμως, δεν έχουμε επάρκεια προϊόντων;
Η απάντηση κρύβεται σε ένα “κουβάρι” όπως είναι τα περισσότερα στην πατρίδα μας. Πρώτον, η κακοδιαχείριση στερεί πόρους από την παραγωγή. Δεύτερον, η γραφειοκρατία της ΚΓΠ πνίγει τους αγρότες σε χαρτιά, αντί να τους αφήνει να καλλιεργούν. Τρίτον, η έμφαση της ΕΕ σε «πράσινες» πρακτικές, αν και αναγκαία για το μέλλον, μειώνει προσωρινά τις αποδόσεις, καθώς οι αγρότες προσαρμόζονται σε νέες μεθόδους. Τέταρτον, η κλιματική αλλαγή χτυπά αλύπητα με ξηρασίες, πλημμύρες και ακραία καιρικά φαινόμενα προκαλούν ζημιές 28 δισ. ευρώ ετησίως, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Και τέλος, οι γεωπολιτικές κρίσεις, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, διαταράσσουν τις εφοδιαστικές αλυσίδες, ανεβάζοντας τις τιμές και περιορίζοντας την τοπική παραγωγή.
Να ελέγχονται και οι ελεγκτές
Η ψηφοφορία της 10ης Σεπτεμβρίου δεν είναι απλώς μια γραφειοκρατική διαδικασία και μια έκθεση που θα δείξει το δρόμο προς ανανένωση της ΚΓΠ. Είναι μια ευκαιρία να αλλάξει η πορεία. Οι ευρωβουλευτές καλούνται να ενισχύσουν την ΚΓΠ με πιο αυστηρούς ελέγχους, λιγότερη γραφειοκρατία και δίκαιη κατανομή κονδυλίων, ώστε να στηριχθούν οι μικρομεσαίοι αγρότες που κρατούν ζωντανή την ύπαιθρο. Η ΕΕ οραματίζεται μια γεωργία πιο βιώσιμη, πιο δίκαιη, πιο ανθεκτική. Αλλά για να γίνει αυτό, πρέπει να κλείσουν οι χαραμάδες που επιτρέπουν σκάνδαλα που κλονίζουν την εμπιστοσύνη των αγροτών και μαζί της και η εμπιστοσύνη των πολιτών στην ΕΕ. Και επειδή στη θεωρία οι γραφειοκράτες της γηραιάς ηπείρου, κατα κανόνα, είναι οι καλύτεροι θα πρέπει να αναζητηθούν οι… εξαιρέσεις που προτιμούν τις πράξεις
Η επόμενη μέρα
Απαιτούνται διαφανείς μηχανισμοί, ψηφιακά εργαλεία για έλεγχο, και επενδύσεις σε τεχνολογίες που θα θωρακίσουν την παραγωγή απέναντι στην κλιματική κρίση. Οι αγρότες δεν είναι μόνο παραγωγοί τροφής είναι οι φύλακες της υπαίθρου, οι “πυλώνες” της διατροφικής μας ασφάλειας και μάλιστα όταν άλλοι πυλώνες όπως αυτοί της ΔΕΗ και της ΔΕΔΔΗΕ απειλούν με φωτιές και καταστροφές το περιβάλλον, με βραχυκυκλώματα μετασχηματιστών και δίκτυο όπως νάναι “σπαρμένο”. Αν η ΕΕ δεν δράσει… χθες, το αποτέλεσμα αύριο θα είναι οι ελλείψεις στα ράφια των σουπερ μάρκετ να γίνουν η νέα… κανονικότητα μας.
Διαβάστε κι αυτά για τον αγροτικό τομέα:
-Οι σκιές πίσω από σταφίδες, λάδια, σιτηρά και δαμάλια: https://www.theopinion.gr/health-ygeia/oi-skies-piso-apo-stafides-ladia-sitira-politika-grafeia-opekepe-kai-damalia/
-Αν ήμουν ελεγκτής του ΟΠΕΚΕΠΕ θα ντρεπόμουν https://www.theopinion.gr/health-ygeia/st-vogiatzis-pr-proedros-neon-agroton-quot-an-imoyn-elegktis-opekepe-tha-ntrepomoyn-quot/
-ΦΕΡΕ ΠΙΣΩ ΤΑ ΛΕΦΤΑ: https://www.theopinion.gr/health-ygeia/quot-fere-piso-ta-lefta-quot/