Δύο νέες προτάσεις μομφής σε βάρος της ΕΕ για σκιές… δισεκατομμυρίων

Για την εμπορική πολιτική της ΕΕ και για αποτυχία αντιμετώπισης κοινωνικών κρίσεων πάλι στο στόχαστρο η Ούρσουλα Φον Ντερ Λαιεν.  Μέχρι τώρα, καμία πρόταση δυσπιστίας δεν έχει περάσει, αλλά σίγουρα φέρνει στη δημοσιότητα θέματα και απορίες… κακοδιαχείρισης

Οι προτάσεις κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είναι προγραμματισμένες για συζήτηση στο Στρασβούργο από τις 6 έως τις 9 Οκτωβρίου 2025. Η πρώτη πρόταση, με κωδικό B10-0319/2025, κατατέθηκε στις 3 Ιουλίου 2025 από 63 ευρωβουλευτές, κυρίως από δεξιές και ακροδεξιές ομάδες και επαναφέρουν τα συμβόλαια εμβολίων COVID-19. Κατηγορεί την Επιτροπή για έλλειψη διαφάνειας στις διαπραγματεύσεις ιδιαίτερα για τα μη δημοσιευμένα SMS μεταξύ της προέδρου της ΕΕ και του ceo της pfizer, από τον Ιανουάριο του 2021 έως τον Μάιο του 2022, παρά τις απαιτήσεις του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή.

Εκτός από την Κοβέσι και ο Πιπερέα από Ρουμανία

Επιπλέον, αναφέρει σπατάλη 4 δισεκατομμυρίων ευρώ σε αχρησιμοποίητα εμβόλια από σύνολο 35 δισεκατομμυρίων που δαπανήθηκαν, με την υπόθεση να ερευνάται από την Ευρωπαική Εισαγγελία (EPPO) από το 2022 για πιθανές παρατυπίες. Μια απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της ΕΕ στις 14 Μαΐου 2025 ακύρωσε την απόφαση της Επιτροπής να αρνηθεί πρόσβαση σε αυτά τα μηνύματα, κρίνοντάς την… ένοχη για παραβίαση κανόνων διαφάνειας κι αυτό έδωσε νέα ώθηση στην πρόταση, στην οποία είναι επικεφαλής ο ευρωβουλευτής  Γκεόργκε Πιπερέα απο τη Ρουμανία. Η πρόταση προσθέτει κατηγορίες για κατάχρηση του Νόμου για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA), υποστηρίζοντας ότι χρησιμοποιήθηκε για παρέμβαση σε εκλογές στη Ρουμανία και τη Γερμανία, περιορίζοντας την ελευθερία έκφρασης και παραβιάζοντας δημοκρατικές αρχές. Παρόλο που το ζήτημα των εμβολίων χρονολογείται από την πανδημία, αυτή η πρόταση είναι νέα, ξεχωριστή από μια παρόμοια που απορρίφθηκε στις 10 Ιουλίου 2025 με 175 ψήφους υπέρ, 360 κατά και 18 αποχές, καθώς ενσωματώνει την απόφαση του Μαΐου και τις νέες κατηγορίες για τον DSA.

Σε βάρος αγροτών των χωρών της ΕΕ

Η δεύτερη πρόταση, με κωδικό B10-0402/2025, κατατέθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2025 από 62 ευρωβουλευτές, κυρίως από αριστερές και πράσινες ομάδες και εστιάζει στην εξωτερική πολιτική της Επιτροπής για τη Γάζα και τις εμπορικές της επιλογές. Κατηγορεί την Επιτροπή ότι συνεχίζει τη συνεργασία με το Ισραήλ, παρά τις αναφορές για παραβιάσεις διεθνούς δικαίου και γενοκτονία στη Γάζα, καθώς και αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης, ζητώντας διακοπή της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Ισραήλ και επιβολή κυρώσεων και εμπάργκο όπλων. Επιπλέον, επικρίνει τις συμφωνίες με τις ΗΠΑ ως ασύμμετρες και επιζήμιες, με μη αμοιβαίες δασμολογικές μειώσεις, μονομερή δεσμεύσεις 600 δισεκατομμυρίων ευρώ σε επενδύσεις και 750 δισεκατομμυρίων σε ενεργειακά έργα χωρίς δημοκρατική εντολή, καθώς και τη συμφωνία με Mercosur που εκθέτει ευρωπαίους αγρότες σε άδικο ανταγωνισμό, υπονομεύει κλιματικούς στόχους και δημιουργεί δημοκρατικό έλλειμμα αποκλείοντας εθνικά κοινοβούλια από την επικύρωση.

Στεγαστικό άφαντο

Τέλος, ασκεί κριτική για ανεπαρκή δράση στην κλιματική κρίση και την κοινωνική ανισότητα, με την Πράσινη Συμφωνία να παρουσιάζεται ως εξασθενημένη ή εγκαταλελειμμένη σε βασικά της μέρη, και για αδυναμία αντιμετώπισης κοινωνικών κρίσεων όπως η στεγαστική.  Οι δύο προτάσεις θα συζητηθούν μαζί τη Δευτέρα 6 Οκτωβρίου, με ξεχωριστές ψηφοφορίες την Πέμπτη 9 Οκτωβρίου. Χρειάζονται πλειοψηφία δύο τρίτων, δηλαδή περίπου 480 από τους 720 ευρωβουλευτές, για να περάσουν και να αναγκάσουν την Επιτροπή σε παραίτηση, κάτι που φαίνεται απίθανο δεδομένης της απόρριψης της προηγούμενης πρότασης για τα εμβόλια τον Ιούλιο. Παρά τις μικρές πιθανότητες, οι προτάσεις υπογραμμίζουν βαθιές πολιτικές διαιρέσεις στο Κοινοβούλιο, με τη δεξιά να πιέζει για λογοδοσία στο παρελθόν και την αριστερά να απαιτεί αλλαγές σε τρέχουσες πολιτικές.

Μετρημένες και λίγες

Η διαφθορά και η κακοδιαχείρηση είναι ένα θέμα που απασχολεί συχνά, ειδικά όταν μιλάμε για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που λειτουργεί ως «κυβέρνηση» της ΕΕ και διαχειρίζεται δισεκατομμύρια ευρώ σε προϋπολογισμούς και συμβόλαια. Ιστορικά, υπήρξαν ορισμένες περιπτώσεις όπου κατηγορίες για κακοδιαχείριση οδήγησαν σε σημαντικές αλλαγές, δείχνοντας πόσο σημαντικός είναι ο συνεχής έλεγχος. Σήμερα, οι πολίτες της ΕΕ βλέπουν τη διαφθορά ως βασικό πρόβλημα, με έρευνες να δείχνουν ότι το 71% θεωρεί απαράδεκτες τέτοιες πρακτικές στη δημόσια διοίκηση. Για να αντιμετωπίσει τη διαφθορά η ΕΕ έχει φτιάξει μηχανισμούς ελέγχου που φιλοδοξούν να επιβάλλουν αυστηρές ποινές για δωροδοκίες και άλλες παραβάσεις, αλλά ο πραγματικός έλεγχος έρχεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που έχει αρμοδιότητα να καλέσει την Επιτροπή σε τάξη με προτάσεις μομφής, ένα εργαλείο που δίνει στους ευρωβουλευτές την εξουσία να απαιτήσουν αλλαγές ή ακόμα και παραίτηση ολόκληρης της «κυβέρνησης» της ΕΕ.

Κουβέντα να γίνεται

Σίγουρα αυτές οι προτάσεις μομφής είναι μια… προειδοποίηση. Εξατάζονται αρχικά, ανακοινώνεται στην ολομέλεια με την παρουσία της προέδρου, ακολουθεί συζήτηση όπου όλοι λένε την άποψή τους και τέλος έρχεται η ψηφοφορία. Για να περάσει η πρόταση και πχ να «πέσει» η Ευρωπαική Επιτροπή, χρειάζεται διπλή πλειοψηφία, δύο τρίτα των ψήφων και συμμετοχή τουλάχιστον του μισού των μελών. Μέχρι τώρα, καμία τέτοια πρόταση δεν έχει περάσει ωστόσο φέρνει στο φως ζητήματα όπως κακοδιαχείριση και παραλείψεις. Στο παρελθόν τέτοιες προτάσεις έχουν ενεργοποιηθεί ελάχιστες φορές, όπως τον Ιούλιο του 2025, από συντηρητικούς ευρωβουλευτές με 175 υπέρ, 360 κατά και 18 αποχές. Οι πιθανότητες είναι μικρές να περάσουν και οι τωρινές προτάσεις, λόγω της πλειοψηφίας που στηρίζει την φον ντερ Λάιεν, όμως η Δημοκρατία λειτουργεί μέσα από τέτοιες διαδικασίες λογοδοσίας κι αυτό δεν πρέπει να το ξεχνούν, πρωτίστως οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών οργάνων.

ΠΗΓΕΣ

MOTION OF CENSURE ON THE COMMISSION B10-0319/2025 (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο).

MOTION OF CENSURE ON THE COMMISSION B10-0402/2025 (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο).

European Parliament Plenary Session October I 2025 (Epthinktank).

European Parliament ready for censure motions against von der Leyen (Eunews).

Patriots for Europe submit no-confidence motion (Euronews).

This week’s motion of censure in the European Parliament was a proxy war (CEPS).

Could von der Leyen really lose confidence vote (Politico).

Ursula von der Leyen Queen in the Commission Servant in the Council (IP Quarterly).

Left pushes censure bid against von der Leyen (Euractiv).

The Left tables motion of censure (Left.eu).

Fresh no-confidence votes stalk EU’s Ursula von der Leyen (Euronews).

MEPs reject motion of censure against the European Commission (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο News).

Von der Leyen survives censure vote but faces calls to reverse EU’s rightward drift (The Guardian).

The European Parliament’s powers Motion of censure (Think Tank European Parliament).

Motion of censure on the Commission Vote Results (HowTheyVote.eu).

The Left rejects co-operation with rivals in no-confidence motion on EC chief (Brussels Signal).

Von der Leyen Faces the Vote A Tale of Parliamentary Control (Verfassungsblog).

Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.