Αύξηση των κρουσμάτων κακοποίησης παιδιών σημαίνει… αποτυχία μέτρων προστασίας

Η παιδική κακοποίηση στην Ελλάδα δεν είναι πλέον ένα κρυφό μυστικό -ευτυχώς- στα σκοτεινά δωμάτια των σπιτιών ή πίσω από τις κλειστές πόρτες των ιδρυμάτων. Είναι μια φρικτή πραγματικότητα που ουρλιάζει για προσοχή αλλά εμείς μοιάζουμε να κλείνουμε τα αυτιά και να στεκόμαστε ανήμποροι μπροστά στην έξαρση του φαινομένου. 

Πώς φτάσαμε ως εδώ;

Πώς επιτρέψαμε σε ένα πρόβλημα που καταστρέφει ψυχές, που αφήνει ανεξίτηλα σημάδια στα πιο ευάλωτα πλάσματα της κοινωνίας μας να… γιγαντώνεται χωρίς ουσιαστική αντιμετώπιση; Το σύστημα προστασίας των παιδιών φαίνεται στην Ελλάδα ότι είναι διάτρητο. Ας το ομολογήσουμε. Υπάρχουν νόμοι, κανονισμοί, πρωτοβουλίες, αλλά όλα μοιάζουν με κούφιες υποσχέσεις όταν τα παιδιά συνεχίζουν να πέφτουν θύματα βίας, παραμέλησης και εκμετάλλευσης.

Ποιοί αναγνωρίζουν τα σημάδια;

Οι κοινωνικές υπηρεσίες, υποστελεχωμένες αδυνατούν να ανταποκριθούν στον όγκο των καταγγελιών, ενώ οι επαγγελματίες –από αστυνομικούς μέχρι ιατροδικαστές– συχνά στερούνται της κατάλληλης εκπαίδευσης για να αναγνωρίσουν τα σημάδια της κακοποίησης ή να διαχειριστούν τα θύματα με την ευαισθησία που απαιτείται. Το αποτέλεσμα; Παιδιά που υποφέρουν σιωπηλά, που φοβούνται να μιλήσουν, που μένουν εγκλωβισμένα σε περιβάλλοντα που τα καταστρέφουν, ενώ οι δράστες, συχνά οικείοι τους, συνεχίζουν ανενόχλητοι.

Στις ΜΚΟ και στα… νοσοκομεία

Η κοινωνία συνεχίζει να κρύβεται πίσω από το πέπλο της ντροπής, του φόβου, της αδιαφορίας. Και όταν τα περιστατικά φτάνουν στις αρχές, η γραφειοκρατία, οι καθυστερήσεις και η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών επιτείνουν το τραύμα. Η ιδρυματοποίηση, που παρουσιάζεται ως λύση για τα παιδιά που απομακρύνονται από κακοποιητικά περιβάλλοντα, είναι ίσως η πιο κραυγαλέα απόδειξη της αποτυχίας μας.

Γιατί τιμωρούνται τα θύματα;

Σε ξενώνες ΜΚΟ ή σε νοσοκομειακές αίθουσες ζουν απομονωμένα από την κοινωνία, θαρρείς κι αυτά είναι οι ένοχοι της κακοποίησης τους!  Όμως το πρόβλημα είναι δικό μας, όλων μας. Η απουσία ουσιαστικής πρόληψης, η έλλειψη μακροπρόθεσμων στρατηγικών, η αδιαφορία για την ενίσχυση των δομών προστασίας είναι επιλογές, όχι αναπόφευκτες συνθήκες. Αν θέλουμε να μιλήσουμε για προστασία και βελτίωση της ζωής τους, χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο από λόγια και εξαγγελίες.

Ποιος νοιάζεται…

Χρειαζόμαστε ένα σύστημα που βάζει το παιδί στο κέντρο, που δεν το αφήνει να χαθεί στις ρωγμές της γραφειοκρατίας ή της αδιαφορίας. Χρειαζόμαστε εκπαίδευση, ευαισθητοποίηση, δομές που λειτουργούν, περισσότερους επαγγελματίες. Χρειαζόμαστε, πάνω απ’ όλα, να πούμε ότι δεν ανεχόμαστε πια αυτή την ντροπή που έχει καταντήσει… συλλογική. Η δε αύξηση των κρουσμάτων είναι η απόδειξη ότι έχουμε αποτύχει ως κοινωνία και ως άνθρωποι. Και αν δεν σηκώσουμε το κεφάλι και δεν πάρουμε την ευθύνη, τα παιδιά θα συνεχίσουν να πληρώνουν το τίμημα της δικής μας αδράνειας και πολλά από αυτά με τη σειρά τους -αργά ή γρήγορα- θα “απαντήσουν” ανάλογα σε έναν κόσμο που δεν νοιάζεται…

@karapanagiotidu