Από… Δευτέρα οι ασθενείς αποκτούν φωνή στα 127 νοσοκομεία της χώρας

Το Ψηφιακό Εργαλείο Αξιολόγησης της… Εμπειρίας του Ασθενή, που παρουσιάστηκε από τα Υπουργεία Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, φέρνει κάτι πρωτοφανές για το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Τη φωνή του ασθενή στο επίκεντρο. Είναι ασυνήθιστο, σχεδόν επαναστατικό, να ζητάμε από τους πολίτες να βαθμολογήσουν κάθε κλινική, κάθε νοσοκομείο, από το αν είχε χαρτί υγείας μέχρι το πόσο γρήγορα ανταποκρίθηκαν οι νοσηλευτές. Και δεν σταματά εκεί.

Χωρίς πιλοτική εφαρμογή

Η δέσμευση να δημοσιεύονται αυτές οι βαθμολογίες, βάζοντας τα 127 νοσοκομεία του ΕΣΥ σε έναν αγώνα «ευγενούς άμιλλας», είναι κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί. Ποιος το περίμενε ότι το ΕΣΥ θα αποκτήσει τέτοια διαφάνεια, με τους ασθενείς να γίνονται κριτές της ποιότητας; Όμως, όσο φιλόδοξο κι αν ακούγεται, η εφαρμογή του μέτρου κρύβει παγίδες. Το να ξεκινάς ένα τόσο μεγάλο πρόγραμμα, σε όλα τα νοσοκομεία ταυτόχρονα, χωρίς πιλοτική φάση, είναι ρίσκο. Πώς θα διασφαλιστεί ότι το σύστημα θα δουλέψει ομαλά από την πρώτη μέρα; Τι θα γίνει αν η τεχνολογία κολλήσει ή αν τα δεδομένα δεν συλλέγονται σωστά;

“Καρφωτές, ρουφανιές κ.α.”

Και μετά, υπάρχει η ανησυχία για το πώς θα το δεχτούν οι εργαζόμενοι. Στη σχετική συνέντευξη τύπου ρωτήθηκε ο υπουργός αν οι αξιολογήσεις μπορούν να θεωρηθούν από συνδικαλιστές της υγείας… «ρουφιανιά» απάντησε ότι όποιος το δει έτσι δεν έχει θέση στη συζήτηση. Αλλά η αλήθεια είναι ότι τέτοιες αντιδράσεις μπορεί να δημιουργήσουν τριβές, να φέρουν αντίσταση από το προσωπικό, που ίσως νιώσει ότι παρακολουθείται ή κρίνεται άδικα.

Ηλικιωμένοι και ΕΣΥ

Είναι οι πιο συχνοί χρήστες του ΕΣΥ, ειδικά τώρα που το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα έχει αυξηθεί. Αλλά το σύστημα βασίζεται σε SMS και smartphones, κάτι που για πολλούς ηλικιωμένους είναι ξένο. Ο Υπουργός λέει ότι δεν χρειάζονται τεχνικές δεξιότητες, μόνο ένα κινητό, και ότι θα υπάρχει προσωπικό στα νοσοκομεία για να βοηθήσει. Μα είναι τόσο απλό; Πολλοί ηλικιωμένοι δεν έχουν καν smartphone ή δεν ξέρουν να το χειρίζονται. Και η ιδέα ότι το προσωπικό θα τους καθοδηγεί ακούγεται καλή, αλλά πού θα βρεθεί ο χρόνος και οι πόροι σε νοσοκομεία που ήδη τρέχουν με ελλείψεις; Αυτή η εστίαση στην ψηφιακή τεχνολογία δείχνει μια πολιτεία που ίσως δεν έχει σκεφτεί αρκετά τους μεγαλύτερους σε ηλικία, που είναι οι πιο ευάλωτοι και οι πιο εξαρτημένοι από το ΕΣΥ.

Προσωπικά δεδομένα

Οι ερωτήσεις προς τον υπουργό, στην παρουσίαση της ψηφιακής εφαρμογής και… εμπειρίας του ασθενούς, αποκαλύπτουν κι άλλες ανησυχίες. Για παράδειγμα, δεν είναι ξεκάθαρο πότε και πώς ακριβώς θα δημοσιεύονται οι βαθμολογίες. Ο Υπουργός είπε ότι θα δουν τη ροή των δεδομένων και μετά θα αποφασίσουν, αλλά αυτό αφήνει ένα κενό. Αν οι πολίτες δεν δουν σύντομα αποτελέσματα, θα εμπιστευτούν το σύστημα; Και ενώ η ανωνυμία των δεδομένων διασφαλίζεται, η ερώτηση για τα προσωπικά δεδομένα δείχνει ότι υπάρχει ακόμα δυσπιστία. Οι πολίτες θέλουν να ξέρουν ότι η φωνή τους μετράει, αλλά χωρίς να εκτίθενται. Το μέτρο αυτό έχει τη δυναμική να αλλάξει το ΕΣΥ, να το κάνει πιο ανθρωποκεντρικό, πιο διαφανές. Αλλά χωρίς προσεκτικά βήματα κινδυνεύει να μείνει κι αυτό στα χαρτιά…

ΥΓ: Στη σημερινή ανασκόπηση της εβδομάδας ο πρωθυπουργός για το συγκεκριμένο θέμα έγραψε στο fb “Για πρώτη φορά, επίσης, η κυβέρνησή μας ήταν αυτή που προχώρησε σε αξιολόγηση των δημόσιων υπηρεσιών από τους ίδιους τους πολίτες. Από αύριο, ξεκινά και η αξιολόγηση των υπηρεσιών που παρέχουν τα δημόσια νοσοκομεία από ασθενείς. Έτσι, όσοι παίρνουν εξιτήριο θα βαθμολογούν, σε πραγματικό χρόνο, την εμπειρία τους: από τις υποδομές και την καθαριότητα, μέχρι τον χρόνο αναμονής, τη φροντίδα από το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό  και την υποστήριξη κατά την έξοδο από το νοσοκομείο. Η αξιολόγηση θα γίνεται ψηφιακά μέσω της ΗΔΙΚΑ, με την αποστολή SMS και την απάντηση σε συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο: 35 ερωτήσεις σε 8 τομείς, με απαντήσεις «Ναι» ή «Όχι». Προς το παρόν, από τη διαδικασία εξαιρούνται τα παιδιατρικά, τα ψυχιατρικά και τα ογκολογικά περιστατικά, για τα οποία θα ενεργοποιηθούν, μέχρι το τέλος του 2025, τρία διαφορετικά και εξειδικευμένα ερωτηματολόγια. Δεν πρόκειται για μια απλή δημοσκόπηση ή καταγραφή απόψεων. Είναι ένα εργαλείο που θα επιτρέψει τόσο στις διοικήσεις όσο και στο Υπουργείο Υγείας να έχουν ακριβή εικόνα του τι πηγαίνει καλά και τι όχι, ώστε να παρεμβαίνουν για να βελτιωθεί η κατάσταση όπου χρειάζεται. Τα νοσοκομεία με καλές επιδόσεις θα ανταμείβονται, ενώ όσα καταγράφουν σταθερά χαμηλή αξιολόγηση και δεν βελτιώνονται, θα προβλέπονται επιπτώσεις. Η πολιτεία, από την πλευρά της, έχει την υποχρέωση να διασφαλίζει τους αναγκαίους πόρους, το προσωπικό και τις υποδομές, ώστε καμία δομή να μην μένει πίσω λόγω αντικειμενικών ελλείψεων”