Από αγορά αγροτικών μηχανημάτων σε περιφερειακή… ανταλλακτικών

O αγροτικός τομέας της χώρας μοιάζει να βυθίζεται με επιπτώσεις που ξεπερνούν τα χωράφια και τους παραγωγούς και φτάνουν στην αλυσίδα εφοδιασμού, πλήττοντας και τις επιχειρήσεις που στηρίζονται στις αγορές εξοπλισμού και τη σχετική κλαδική έκθεση και τα έσοδα της ΔΕΘ και της Θεσσαλονίκης.

Η Ένωση Κατασκευαστών Γεωργικών Μηχανημάτων Ελλάδος (ΕΚΑΓΕΜ), που βλέπει τον τζίρο να συρρικνώνεται δραματικά λόγω της εκτόξευσης του κόστους παραγωγής και των καθυστερήσεων στις επιδοτήσεις, κατέθεσε αίτημα προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τη ΔΕΘ για… αναβολή της Agrotica. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αντιμετωπίζει πτώση πωλήσεων σε μηχανήματα και εφόδια ως… 50%  (!) με τον τζίρο να χάνεται λόγω της αδυναμίας των αγροτών να επενδύσουν σε νέο εξοπλισμό εν μέσω ξηρασιών, υπερτιμολογήσεων ενέργειας και λιπασμάτων και γραφειοκρατικών εμπλοκών.

Ντόμινο εξελίξεων και αποχωρήσεων

Η ΕΚΑΓΕΜ, μαζί με τον Σύνδεσμο Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Μηχανημάτων (ΣΕΑΜ), του οποίου τα μέλη αποφάσισαν ομόφωνα την αποχή από την έκθεση, υπογραμμίζουν ότι η παρούσα κατάσταση δεν αφήνει περιθώρια για «γιορτή» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει για την Agrotica  καλώντας σε αναβολή «ως ένδειξη ενότητας, αλληλεγγύης και σεβασμού προς τους γεωργοκτηνοτρόφους». Αυτή η απώλεια τζίρου μεταφράζεται σε μηδενικές συναλλαγές για εταιρείες που αποσύρθηκαν μαζικά, εκτιμώντας ότι η κλαδική έκθεση προγραμματισμένη για τις 29 Ιανουαρίου έως 2 Φεβρουαρίου 2026, δεν θα παράξει εμπορική αξία αλλά μόνο περαιτέρω απώλειες. Την ίδια ώρα  η «μεταρρύθμιση» λόγω σκανδάλου ΟΠΕΚΕΠΕ συγκρούεται με την πραγματικότητα, αφού περισσότεροι από 44.000 αγρότες εξαιρέθηκαν από την προκαταβολή λόγω μη επιλέξιμων εκτάσεων ή αναντιστοιχιών, αφήνοντας οικογένειες σε οικονομική αγωνία και εντείνοντας την αίσθηση ότι τα μέτρα είναι «ασπιρίνες» για έναν… ετοιμοθάνατο τομέα.

Δεν είναι μόνο ο ΟΠΕΚΕΠΕ

Ακριβώς αυτή η απόγνωση εκφράζεται μέσα από τις ανακοινώσεις των αγροτικών συλλόγων που κάλεσαν σε πανελλαδικά μπλόκα από χθες 30 Νοεμβρίου ως τις 5 Δεκεμβρίου, με τρακτέρ να στήνονται σε κομβικά σημεία, ως απάντηση σε μια πολιτική που «σπέρνει καταστροφή». Η Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων νομού Λάρισας τονίζει ότι τα μέτρα της κυβέρνησης δεν καλύπτουν τις απώλειες από ξηρασίες και ασθένειες, με πτώση παραγωγής γάλακτος και ελαιολάδου κατά 10-15%, ενώ ζητούν άμεση αποδέσμευση μπλοκαρισμένων πληρωμών και πλήρη αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ. Η Agrotica, ως καθρέφτης αυτής της πραγματικότητας, μπορεί να μην ακυρωθεί πλήρως, αλλά η σκιά της αβεβαιότητας την έχει ήδη αλλάξει. Όταν ο μέσος όρος ηλικίας τρακτέρ είναι τα 23 χρόνια έναντι 7-9 χρόνων στη Γερμανία/Ολλανδία και οι ετήσιες ταξινομήσεις νέων τρακτέρ έπεσαν στα 1.300-1.600 από διπλάσιο ή υπερδιπλάσιο αριθμό τότε δεν πέφτεις από τα σύννεφα για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Άλλωστε και οι μετακινήσεις των μεγάλων εταιρειών σε γειτονικές βαλκανικές χώρες έχουν δώσει το σήμα της φθοράς και αντίστροφης μέτρησης για την κλαδική έκθεση. Σε Ρουμανία, Βουλγαρία και Σερβία οι αγρότες είναι νεότεροι, οι εκμεταλλεύεις μεγαλύτερες και οι επιδοτήσεις δεν καθυστερούν και απορροφώνται άμεσα.

Διακοσμητικά… χωράφια

Η Ελλάδα γίνεται σταδιακά «περιφερειακή αγορά service & ανταλλακτικών» από αγορά νέων μηχανημάτων. Όταν ξέρουν ότι το 2025-2026 οι αγρότες δεν θα έχουν ρευστότητα ούτε για… λάστιχα, πόσο μάλλον για τρακτέρ απλώς δεν μπαίνουν στη διαδικασία να εκτεθούν και να πλασαριστούν. Και δεν θα ξαναμπούν αν δεν αλλάξει το μοντέλο της έκθεσης. Η ΔΕΘ-Helexpo το ξέρει ήδη και γι αυτό από το 2024 έχει αρχίσει να μιλάει για «νέα Agrotica», με λιγότερα τετραγωνικά, περισσότερα ψηφιακά events και λιγότερα αγροτικά εργαλεία στα περίπτερα. Άλλωστε και όσοι δεν έχουν σχέση με τον πρωτογενή τομέα μπορούν να δουν ότι ο πρωτογενής τομέας δεν φθίνει απλώς αλλά αναδιαρθρώνεται βίαια. Οι μικρές οικογενειακές εκμεταλλεύσεις εξαφανίζονται με ρυθμό 4-5% τον χρόνο. Οι μεσαίες γίνονται εταιρείες ή συνεταιρισμοί και αγοράζουν μηχανήματα με leasing από τράπεζες, όχι σε εκθέσεις. Οι εναπομείναντες αγοράζουν κινέζικα ή μεταχειρισμένα από Γερμανία/Ιταλία μέσω διαδικτύου. Άρα η Agrotica, όπως την ξέραμε το 2000-2015 δεν έχει πια το ίδιο κοινό. Όπως μας είπε συνδικαλιστής των χωραφιών «ακόμα κι αν η κυβέρνηση αύριο δώσει 5 δισ. επιδοτήσεις και ξεχρεώσει τον ΟΠΕΚΕΠΕ, η Agrotica δεν θα ξαναγίνει ποτέ όπως παλιά. Θα γίνει μικρότερη, πιο επαγγελματική, πιο ψηφιακή ή θα πεθάνει σιγά-σιγά, όπως πέθανε η Έκθεση Αγροτικού Εξοπλισμού στη Λάρισα πριν 10 χρόνια». Η κρίση πιθανότατα του 2025-2026 απλώς επιτάχυνε μια μετάβαση που είχε ήδη ξεκινήσει. Και αυτό είναι το πραγματικό story, όχι αν θα γίνει ή δεν θα γίνει στο χρόνο που ήταν προγραμματισμένη…