Οι περισσότεροι άνθρωποι κλείνουν θέσεις για λόγους άνεσης ή ευκολίας, όπως, για παράδειγμα, η εύκολη πρόσβαση στις τουαλέτες. Οι συχνοί ταξιδιώτες, μπορεί να κλείσουν τη θέση τους όσο το δυνατόν πιο κοντά στο μπροστινό μέρος, ώστε να μπορούν να αποβιβαστούν πιο γρήγορα.
Επιμέλεια: Δημήτρης Ευαγγελίδης
Σπάνια κλείνουμε μία πτήση έχοντας την ελπίδα να πάρουμε μία από τις μεσαίες θέσεις στην τελευταία σειρά. Αυτές οι θέσεις, όμως, είναι στατιστικά οι ασφαλέστερες σε ένα αεροπλάνο.
Τα αεροπορικά ταξίδια είναι ασφαλή
Πριν μπούμε στο θέμα μας, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα αεροπορικά ταξίδια είναι το ασφαλέστερο μέσο μεταφοράς. Το 2019, πραγματοποιήθηκαν λίγο λιγότερες από 70 εκατομμύρια πτήσεις παγκοσμίως, με μόλις 287 θανάτους.
Σύμφωνα με την ανάλυση των στοιχείων της απογραφής, από το Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας των ΗΠΑ, οι πιθανότητες να πεθάνει κανείς σε ένα αεροπλάνο είναι περίπου 1 στις 205.552, σε σύγκριση με 1 στις 102, σε ένα αυτοκίνητο. Ακόμα κι έτσι, δίνουμε λιγότερη προσοχή στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα, αλλά όταν ακούμε για τη συντριβή ενός ATR72 στο Νεπάλ, είναι το κύριο θέμα σε κάθε ειδησεογραφικό μέσο.
Το ενδιαφέρον μας για τα αεροπορικά δυστυχήματα μπορεί να έγκειται στο ότι θέλουμε να καταλάβουμε γιατί συμβαίνουν αυτά ή πόσες είναι οι πιθανότητες να ξανασυμβούν. Και ίσως αυτό να μην είναι κακό, διότι το ενδιαφέρον μας διασφαλίζει ότι αυτά τα τραγικά περιστατικά διερευνώνται διεξοδικά, γεγονός που συμβάλλει στη διατήρηση της ασφάλειας των αεροπορικών ταξιδιών.
Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει πραγματική ανάγκη να ανησυχεί κανείς για την ασφάλειά του, όταν επιβιβάζεται σε μία εμπορική πτήση.
Αλλά αν εξακολουθείτε να έχετε αυτή την ενοχλητική ερώτηση στο κεφάλι σας, που δημιουργείται από καθαρή περιέργεια, μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω.
Στη μέση και στο πίσω μέρος του αεροπλάνου
Αξίζει να θυμόμαστε ότι τα ατυχήματα από τη φύση τους δεν ανταποκρίνονται σε πρότυπα. Στη συντριβή της πτήσης 232 της United, το 1989, στο Sioux City της Iowa, 184 από τους 269 επιβαίνοντες επέζησαν του ατυχήματος. Οι περισσότεροι από τους επιζώντες κάθονταν πίσω από την πρώτη θέση, προς το μπροστινό μέρος του αεροπλάνου.
Παρ’ όλα αυτά, μία έρευνα του «TIME», που εξέτασε δεδομένα αεροπορικών ατυχημάτων 35 ετών, διαπίστωσε ότι τα μεσαία πίσω καθίσματα ενός αεροσκάφους είχαν το χαμηλότερο ποσοστό θανάτων: 28%, σε σύγκριση με 44% για τα μεσαία καθίσματα του διαδρόμου.
Αυτό έχει και ένα νόημα. Το να καθόμαστε δίπλα σε μία σειρά εξόδου, θα μας παρέχει πάντα την ταχύτερη έξοδο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει φωτιά σε εκείνη την πλευρά. Αλλά τα φτερά ενός αεροπλάνου αποθηκεύουν καύσιμα, οπότε αυτό αποκλείει τις μεσαίες σειρές εξόδου ως την ασφαλέστερη επιλογή σειράς.
Ταυτόχρονα, το ότι βρισκόμαστε πιο κοντά στο μπροστινό μέρος, σημαίνει ότι θα συγκρουστούμε πιο γρήγορα από τους πίσω, γεγονός που μας αφήνει με την τελευταία σειρά εξόδου. Όσον αφορά το γιατί οι μεσαίες θέσεις είναι ασφαλέστερες από τις θέσεις στο παράθυρο ή στο διάδρομο, αυτό οφείλεται, όπως θα περίμενε κανείς, στο περιθώριο που παρέχει η ύπαρξη ανθρώπων σε κάθε πλευρά.
Ορισμένες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης είναι χειρότερες από άλλες
Το είδος της έκτακτης ανάγκης θα υπαγορεύσει, επίσης, την επιβιωσιμότητα. Η πρόσκρουση σε ένα βουνό θα μειώσει εκθετικά τις πιθανότητες επιβίωσης, όπως συνέβη σε μία τραγική καταστροφή, το 1979, στη Νέα Ζηλανδία. Η πτήση TE901 της Air New Zealand, συνετρίβη στις πλαγιές του όρους Έρεβος στην Ανταρκτική, σκοτώνοντας 257 επιβάτες και πλήρωμα.
Η προσγείωση στον ωκεανό με τη μύτη μπροστά, μειώνει, επίσης, τις πιθανότητες επιβίωσης, όπως διαπιστώθηκε με την πτήση 447 της Air France, το 2009, στην οποία χάθηκαν 228 επιβάτες και πλήρωμα.
Οι πιλότοι εκπαιδεύονται να ελαχιστοποιούν τον πιθανό κίνδυνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης όσο το δυνατόν καλύτερα. Θα προσπαθήσουν να αποφύγουν την πρόσκρουση σε βουνά και θα αναζητήσουν ένα επίπεδο μέρος, όπως ένα ανοιχτό πεδίο, για να προσγειωθούν όσο το δυνατόν πιο φυσιολογικά. Η τεχνική για την προσγείωση στο νερό απαιτεί την αξιολόγηση των συνθηκών της επιφάνειας και την προσπάθεια προσγείωσης μεταξύ των κυμάτων με κανονική γωνία προσγείωσης.
Τα αεροσκάφη έχουν σχεδιαστεί για να είναι πολύ ανθεκτικά σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Στην πραγματικότητα, ο κύριος λόγος για τον οποίο το πλήρωμα καμπίνας, μάς υπενθυμίζει να κρατάμε τις ζώνες ασφαλείας μας δεμένες, δεν είναι ο κίνδυνος συντριβής, αλλά οι “καθαρές αναταράξεις του αέρα” που μπορεί να παρουσιαστούν ανά πάσα στιγμή σε μεγάλα ύψη. Αυτό το καιρικό φαινόμενο είναι που μπορεί να προκαλέσει τις μεγαλύτερες ζημιές στους επιβάτες και στα αεροσκάφη.
Οι κατασκευαστές σχεδιάζουν νέα αεροπλάνα με περισσότερα σύνθετα υλικά, ικανά να αντέξουν την καταπόνηση κατά τη διάρκεια της πτήσης. Σε αυτά τα σχέδια, οι πτέρυγες δεν είναι άκαμπτες και μπορούν να λυγίζουν για να απορροφούν ακραίες φορτίσεις ώστε να αποφεύγεται η δομική αστοχία.
Έχει σημασία ο τύπος του αεροπλάνου;
Βεβαίως, υπάρχουν ορισμένες μεταβλητές, όπως η επίδραση από την ταχύτητα του αέρα, που μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς μεταξύ των διαφόρων τύπων αεροπλάνων. Ωστόσο, η φυσική της πτήσης, είναι λίγο πολύ η ίδια σε όλα τα αεροπλάνα.
Γενικά, τα μεγαλύτερα αεροπλάνα έχουν περισσότερο δομικό υλικό και επομένως, μεγαλύτερη αντοχή για να αντέξουν την πίεση σε ύψος. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να παρέχουν κάποια πρόσθετη προστασία σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, αλλά αυτό, και πάλι, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σοβαρότητα της έκτακτης ανάγκης.
Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να κλείσουμε την επόμενη πτήση μας με το μεγαλύτερο αεροπλάνο που μπορούμε να βρούμε. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, τα αεροπορικά ταξίδια παραμένουν πολύ ασφαλή.