Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος: Μια αφορμή γιορτής και προβληματισμού για το «σπίτι» μας

Η 5η Ιουνίου έχει οριστεί από τον ΟΗΕ ως η «Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος», με το θέμα της φετινής να είναι «η αποκατάσταση του εδάφους, η ερημοποίηση και η ανθεκτικότητα στην ξηρασία».

Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, που τιμάται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου, παρακινεί εκατομμύρια ανθρώπους από όλο τον κόσμο, εμπλέκοντάς τους στην προσπάθεια προστασίας και αποκατάστασης της Γης.

Άνθρωποι από περισσότερες από 150 χώρες συμμετέχουν σε αυτή τη διεθνή ημέρα των Ηνωμένων Εθνών, η οποία γιορτάζει την περιβαλλοντική δράση και τη δύναμη των κυβερνήσεων, των επιχειρήσεων και των ατόμων να δημιουργήσουν έναν πιο βιώσιμο κόσμο.

Η φετινή παγκόσμια ημέρα

Η φετινή εκστρατεία για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος επικεντρώνεται στην αποκατάσταση της γης, την ερημοποίηση και την ανθεκτικότητα στην ξηρασία με το σύνθημα «Η γη μας. Το μελλον μας. Είμαστε η #GenerationRestoration.”

Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας θα φιλοξενήσει τους παγκόσμιους εορτασμούς για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2024.

Μερικές συναρπαστικές πληροφορίες για το περιβάλλον

• Σχεδόν το 60 τοις εκατό όλων των ειδών ζουν στο έδαφος, καθιστώντας τη γη τον βιότοπο με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα του πλανήτη.
• Μόνο το 0,5 τοις εκατό του νερού στη Γη είναι χρησιμοποιήσιμο και διαθέσιμο γλυκό νερό. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει επικίνδυνα αυτή την προσφορά.
• Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η χερσαία αποθήκευση νερού —συμπεριλαμβανομένης της υγρασίας του εδάφους, του χιονιού και του πάγου— μειώθηκε κατά 1 εκατοστό ετησίως με σοβαρές επιπτώσεις στην ασφάλεια του νερού και στην παραγωγή τροφίμων.
• Ξηρές εκτάσεις – περιοχές που αντιμετωπίζουν μεγάλη λειψυδρία – καλύπτουν το 41 τοις εκατό της επιφάνειας της γης και το 78 τοις εκατό των λιβαδιών του κόσμου.
• Παρά τα όσα υποδηλώνει το όνομα, οι ξηρές περιοχές φιλοξενούν περισσότερο από το ένα τέταρτο των δασών του κόσμου, το ένα τρίτο των παγκόσμιων εστιών βιοποικιλότητας και παρέχουν κρίσιμα σημεία μετανάστευσης για τα πουλιά.
• Τα δάση καλύπτουν το 31 τοις εκατό της Γης, αλλά δεν είναι εξίσου κατανεμημένα, καθώς περισσότερα από τα μισά δάση στον κόσμο βρίσκονται μόνο σε πέντε χώρες: Βραζιλία, Καναδά, Κίνα, Ρωσική Ομοσπονδία και Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
• Περισσότερα από 28.000 είδη φυτών καταγράφονται σήμερα ως φαρμακευτικής χρήσης και πολλά από αυτά βρίσκονται στα δασικά οικοσυστήματα.
• Οι μικροοργανισμοί του εδάφους είναι σημαντικοί για την παραγωγή αντιβιοτικών. Η πενικιλίνη, για παράδειγμα, προέρχεται από έναν μικρό μύκητα που ζει στο έδαφος.
• Οι λίμνες, τα ποτάμια και οι υγρότοποι κρατούν το 20-30 τοις εκατό του παγκόσμιου άνθρακα παρά το γεγονός ότι καταλαμβάνουν μόνο το 5-8 τοις εκατό της επιφάνειας της γης.
• Ο ποταμός Νείλος θεωρείται ευρέως ως η μεγαλύτερη πλωτή οδός στον κόσμο. Ξεκινώντας από την Ανατολική Αφρική, διασχίζει 11 διαφορετικές χώρες και εκτείνεται σε 6.695 χιλιόμετρα.
• Περίπου 1,4 δισεκατομμύρια μέσα διαβίωσης παγκοσμίως εξαρτώνται άμεσα από την πρόσβαση σε γλυκό νερό, συμπεριλαμβανομένων των θέσεων εργασίας που σχετίζονται με τις βιομηχανίες τροφίμων και ποτών, ενέργειας και νερού.
• Κάθε πέντε δευτερόλεπτα, το ισοδύναμο ενός γηπέδου ποδοσφαίρου διαβρώνεται. Ωστόσο, χρειάζονται 1.000 χρόνια για να δημιουργηθούν 3 εκατοστά φυτικού εδάφους.
• Ο κόσμος θα χρειαστεί να αυξήσει την παραγωγή τροφίμων του κατά 60-70 τοις εκατό για να θρέψει έναν προβλεπόμενο ανθρώπινο πληθυσμό 9 δισεκατομμυρίων μέχρι το 2050, παρόλο που η τρέχουσα γεωργική επέκταση συνεχίζει να απειλεί τα δάση και τη βιοποικιλότητα.
• Σχεδόν το 75 τοις εκατό των παγκόσμιων καλλιεργειών φρούτων και σπόρων εξαρτώνται, τουλάχιστον εν μέρει, από επικονιαστές όπως οι μέλισσες. Οι επικονιαστές συμβάλλουν στο 35 τοις εκατό της συνολικής φυτικής παραγωγής στον κόσμο, επικονιάζοντας 87 από τις 115 κορυφαίες καλλιέργειες τροφίμων παγκοσμίως.
• Σε παγκόσμιο επίπεδο, τουλάχιστον 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από τον αγροτικό τομέα για τη διαβίωσή τους, ιδιαίτερα οι φτωχοί και οι αγροτικοί πληθυσμοί.
• Οι πόλεις καταλαμβάνουν το 3% της επιφάνειας της γης, αλλά φιλοξενούν περισσότερους από τους μισούς κατοίκους της.
• Οι πόλεις αντιπροσωπεύουν το 75 τοις εκατό της παγκόσμιας χρήσης πόρων και ενέργειας και παράγουν περισσότερο από το ήμισυ των παγκόσμιων αποβλήτων και τουλάχιστον το 60 τοις εκατό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
• Περισσότερο από το ένα τρίτο των μεγαλύτερων πόλεων, συμπεριλαμβανομένης της Βαρκελώνης, της Μπογκοτά, της Νέας Υόρκης και του Τόκιο, προμηθεύουν σημαντικό ποσοστό του υψηλής ποιότητας πόσιμου νερού τους από προστατευμένα δάση κοντά.
• Τα δέντρα σε αστικές περιοχές μπορούν να δροσίσουν τον αέρα έως και 5°C, μειώνοντας τις ανάγκες κλιματισμού κατά 25 τοις εκατό. Τα αστικά δέντρα παρέχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία, όπως καθαρότερο νερό. Καθαρίζουν επίσης τον αέρα και μειώνουν τις πλημμύρες μεταξύ πολλών άλλων πλεονεκτημάτων.