Οι 20 καλύτερες πόλεις του κόσμου για τους λάτρεις της αρχιτεκτονικής
Από τη Μπραζίλια έως τη Βουδαπέστη.
Μια πόλη μπορεί να διαμορφωθεί από πολλά πράγματα – από το φαγητό της, για παράδειγμα, ή την αφθονία των επιλογών για ψώνια. Αλλά ίσως τίποτα δεν μπορεί να καθορίσει ένα μέρος τόσο ξεκάθαρα όσο η αρχιτεκτονική του.
Επιμέλεια: Φρόσω Καζεπίδου
Είτε πρόκειται για προσεκτικό πολεοδομικό σχεδιασμό είτε για προσαρμογή σε πολιτιστικά κινήματα, ο οπτικός σχεδιασμός μιας πόλης μπορεί να μας μεταφέρει στο χρόνο, ενώ ταυτόχρονα μας τοποθετεί σταθερά σε ένα πολύ συγκεκριμένο μέρος.
Θέλετε να πεισθείτε; Αυτές είναι οι 20 καλύτερες πόλεις του κόσμου για αρχιτεκτονική, από τη Μπραζίλια έως τη Βουδαπέστη.
Αγία Πετρούπολη, Ρωσία: Πετρούπολη: Ροκοκό
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Το κίνημα Ροκοκό εμφανίστηκε τον 18ο αιώνα στη Γαλλία ως ένας τρόπος να καταπολεμηθεί το αυστηρό, συμμετρικό στυλ Μπαρόκ που προηγήθηκε. Ενώ και τα δύο κινήματα είναι γνωστά για τα πλούσια διακοσμημένα αρχιτεκτονικά τους στυλ, το ροκοκό έχει εντελώς δικά του στοιχεία: σκεφτείτε τις καμπύλες, τα ανοιχτά χρώματα και τα κοσμικά, ανάλαφρα θέματα. Το στιλ διέσχισε την Ευρώπη, όπου βρήκε την εύνοια των γυναικών ηγεμόνων στην Αγία Πετρούπολη. Το Παλάτι της Αικατερίνης (που ανατέθηκε από την Αικατερίνη Α’ και επεκτάθηκε από την κόρη της, αυτοκράτειρα Ελισάβετ) είναι μακράν το πιο διάσημο παράδειγμα στην περιοχή.
Μπρασίλια, Βραζιλία: Φουτουρισμός
Όταν ο Juscelino Kubitschek έγινε πρόεδρος της Βραζιλίας το 1956, έθεσε ένα σχέδιο για την οικοδόμηση μιας νέας πρωτεύουσας στο άγονο κέντρο της χώρας – και έτσι γεννήθηκε η Μπραζίλια. Ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Oscar Niemeyer να βοηθήσει με το έργο- μέσα σε λίγους μήνες, ο Niemeyer σχεδίασε οικιστικά, εμπορικά και κυβερνητικά κτίρια για τη νέα πόλη. Τα κυριότερα από αυτά ήταν το Εθνικό Κογκρέσο της Βραζιλίας, ο Καθεδρικός Ναός της Μπραζίλια, η κατοικία του Προέδρου και το γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα. Τα κτίρια που χαρακτηρίζονται από τις δυναμικές γραμμές, τη χρήση υλικών όπως το σκυρόδεμα και το γυαλί και τις έντονες αντιθέσεις που αντικατοπτρίζουν τον φουτουρισμό (κλάδος του μοντερνισμού)- δίνουν στην πρωτεύουσα της Βραζιλίας μια πραγματική αίσθηση αισθητικής ενότητας.
Αθήνα, Ελλάδα: Κλασική
Επισκεπτόμενοι την αρχιτεκτονική και τα παγκοσμίου φήμης μνημεία της Αθήνας είναι σαν να κάνετε ένα βήμα πίσω στο χρόνο, στην αρχαία Ελλάδα, όπου η λιθοδομή χρονολογείται από το 400 π.Χ., οι ναοί στηρίζονται σε κίονες αιώνων και τα γλυπτά των θεοτήτων είναι ένα συνηθισμένο θέαμα. Για τέλεια παραδείγματα κλασικής αρχιτεκτονικής, απευθυνθείτε στο Ναό του Ηφαίστου, στο Ναό του Ολυμπίου Διός ή στον εμβληματικό Παρθενώνα.
Βουδαπέστη, Ουγγαρία: Art Nouveau
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η Art Nouveau ήρθε στη μόδα στη Βουδαπέστη στα τέλη του 19ου αιώνα με τις αρχές του 20ού αιώνα, και η πόλη παραμένει ένα από τα καλύτερα μέρη για να δείτε το αρχιτεκτονικό στυλ σήμερα. Μπορεί κανείς να βρει καμπύλες μορφές, οργανικά σχήματα, χρήση σιδήρου και γυαλιού και πολύχρωμα διακοσμητικά στοιχεία σε όλο αυτό το τμήμα του Δούναβη, όπως το παλάτι Gresham, το ξενοδοχείο Gellért και τα σπα, το Μουσείο Εφαρμοσμένων Τεχνών και τον ζωολογικό και βοτανικό κήπο της Βουδαπέστης.
Ρώμη, Ιταλία: Μπαρόκ
Οι Ρωμαίοι ήταν γνωστοί για την καινοτομία τους, οπότε δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η πόλη της Ρώμης έχει υποδείξει και προσαρμόσει σχεδόν κάθε αρχιτεκτονικό στυλ από το αρχαίο κλασικό κίνημα (ρομανικό, γοτθικό, αναγεννησιακό – ό,τι θέλετε). Σήμερα, η πόλη είναι ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα της μπαρόκ αρχιτεκτονικής του 17ου αιώνα, γνωστή για τη μεγαλοπρέπεια, τη χλιδή και την αντίθεση μεταξύ φωτός και σκιάς. Επισκεφθείτε την πλατεία του Αγίου Πέτρου της Ρώμης, το Santi Luca e Martina ή τη Φοντάνα ντι Τρέβι για να δείτε από κοντά αυτό το δραματικό στυλ.
Ανόι, Βιετνάμ: Χάνι: Γαλλική Αποικιακή
Όπως υποδηλώνει το όνομα, το γαλλικό αποικιακό είναι ένα στυλ αρχιτεκτονικής που χρησιμοποιήθηκε από τους Γάλλους κατά τη διάρκεια του αποικισμού. Το στυλ αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στη Νοτιοανατολική Ασία, όπως δείχνουν τα κτίρια των αρχών του 20ού αιώνα στο Ανόι. Αξιοσημείωτα παραδείγματα είναι το Προεδρικό Μέγαρο (ολοκληρώθηκε το 1906) και η Όπερα του Ανόι (ολοκληρώθηκε το 1911), δύο φωτεινά κίτρινα, περίτεχνα κτίρια που θυμίζουν τη γαλλική κυριαρχία στο Βιετνάμ.
Μαϊάμι, Φλόριντα: Art Deco
Ίσως η πιο εμβληματική σε αυτή τη λίστα, η Ιστορική Περιοχή του Miami Beach περιλαμβάνει τη μεγαλύτερη συλλογή αρχιτεκτονικής Art Deco στον κόσμο. Για να μεταμορφώσουν το Μαϊάμι σε υπερσύγχρονο και πολυτελή τουριστικό προορισμό κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1920 και 1930, οι αρχιτέκτονες στράφηκαν στα συμμετρικά και γεωμετρικά μοτίβα του Ντεκό, στα φυτικά και ζωικά μοτίβα και στα παστέλ χρώματα για να επικαλεστούν τη ρευστότητα και την κίνηση, τα οποία είναι συνώνυμα της πόλης σήμερα.
Mason City, Άϊοβα: Lloyd Wright’s Prairie School
Εμπνευσμένο από το επίπεδο έδαφος και τον ανοιχτό ουρανό των μεσοδυτικών πολιτειών, το Prairie School του Wright χαρακτηρίζεται από τολμηρές, οριζόντιες γραμμές, χαμηλό προφίλ, φυσικό φωτισμό και αδιάκοπη ροή εντός και μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών χώρων. Χρησιμοποίησε αυτό το στυλ όταν σχεδίασε το ξενοδοχείο Park Inn το 1910 και το σπίτι του G.C. Stockman το 1908- οι γείτονες (και ορισμένοι αρχιτέκτονες που τον μιμήθηκαν) ακολούθησαν το παράδειγμά του, γι’ αυτό και αυτή η μικρή πόλη της Αϊόβα διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες συλλογές σπιτιών σε στυλ Prairie στον κόσμο.
Τελ Αβίβ, Ισραήλ: Bauhaus
Αναγνωρισμένη ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, η «Λευκή Πόλη» του Τελ Αβίβ περιλαμβάνει 4.000 κτίρια σε διεθνές στυλ, πολλά από τα οποία χτίστηκαν στις δεκαετίες του 1930 και 1940. Για να φιλοξενήσουν την εισροή των Εβραίων μεταναστών που έφευγαν από την Ευρώπη, οι Γερμανοί αρχιτέκτονες που εκπαιδεύτηκαν στο Bauhaus ενσωμάτωσαν τις προσιτές και λειτουργικές τεχνικές δόμησης του μοντέρνου στυλ με καμπύλες γραμμές και ένα χρώμα που ταιριάζει καλά στο μεσογειακό κλίμα, για να δημιουργήσουν μια κατοικήσιμη πόλη δίπλα στη θάλασσα.
Βαρκελώνη, Ισπανία: Βαρκελώνη: Καταλανικός Μοντερνισμός
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Παίρνοντας στοιχεία από τις σύγχρονες γοτθικές και ανατολίτικες τεχνικές, ο Καταλανός αρχιτέκτονας των αρχών του 19ου αιώνα Αντόνι Γκαουντί θέλησε να δημιουργήσει οργανικούς, αστικούς χώρους στην πόλη που αγαπούσε. Ένας περίπατος στη Βαρκελώνη σας οδηγεί στη μεγαλύτερη συγκέντρωση των κεραμικών και βιτρό ψηφιδωτών που φέρουν την υπογραφή του, καθώς και στις κυματιστές λιθοδομές και τα σιδηρουργήματά του, που περιλαμβάνουν το πάρκο Güell και κορυφώνονται στο ημιτελές αριστούργημά του La Sagrada Família.
Σιάτλ, Ουάσιγκτον: Τέχνες και Χειροτεχνία
Το αμερικανικό κίνημα Arts & Crafts των αρχών του 20ου αιώνα, του οποίου τα ιδανικά στηρίζονται στα σκληρά ξύλα και την χειροποίητη χειροτεχνία, βρήκε φυσικό σπίτι στη χώρα της ξυλείας του βορειοδυτικού Ειρηνικού. Πουθενά αλλού δεν είναι πιο εμφανή τα μπανγκαλόου Craftsman από ό,τι στο Δυτικό Σιάτλ, όπου βρίσκεται το διατηρητέο σπίτι Bloss House και στη συνοικία Queen Anne του Σιάτλ, όπου η απλή κατασκευή του κινήματος, οι ισορροπημένες αναλογίες και οι αντίστοιχοι κήποι αποτέλεσαν μια γλυκιά απόκλιση από τα περίτεχνα βικτοριανά της εποχής εκείνης.
Τσαντιγκάρ, Ινδία: Μοντερνισμός στα μέσα του αιώνα
Λίγο μετά τον διαμελισμό της Ινδίας το 1947, ο πρωθυπουργός J. Nehru ανέθεσε στον Ελβετό μοντερνιστή αρχιτέκτονα Le Corbusier να σχεδιάσει μια οργανωμένη, προοδευτική πόλη: μια πόλη που θα ξεφεύγει από τις παραδόσεις του παρελθόντος από την αρχή. Το σχεδιασμένο υπερδίκτυο, η εκτεθειμένη τοιχοποιία και το σκυρόδεμα, καθώς και τα εκκεντρικά γλυπτά-έργα που περιβάλλουν το Τσαντιγκάρ, έκαναν την πόλη αντικείμενο μελέτης για τους φοιτητές του σχεδιασμού και της μελέτης σε όλο τον κόσμο. Ενδεικτικό κτήριο αποτελεί το Ανώτατο Δικαστήριο Punjab and Haryana από τον Le Corbusier.
Φλωρεντία, Ιταλία: Φλωρεντία: Αναγέννηση
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Είναι δύσκολο να ξεφύγεις από την αναγεννησιακή αισθητική στη Φλωρεντία, τη γενέτειρα του κινήματος στα τέλη του 14ου αιώνα. Οι στολισμένες αλλά συμμετρικές και γεωμετρικές δομές της εποχής -κίονες και θόλοι- και η έμφαση στον ρεαλισμό και την ανθρώπινη μορφή απομακρύνθηκαν από τις ακανόνιστες και αυστηρές γραμμές της μεσαιωνικής περιόδου. Είναι πιο ορατές στον καθεδρικό ναό Duomo της Φλωρεντίας και στη Βασιλική της Santa Maria Novella.
Κωνσταντινούπολη, Τουρκία: Κωνσταντινούπολη: Βυζαντινή/Οθωμανική
Ένα ιστορικό σταυροδρόμι πολιτισμού και σχεδιασμού, το τοπίο της Κωνσταντινούπολης παρέχει μια περίοπτη προβολή των δύο κατακτητικών αυτοκρατοριών της. Οι ταξιδιώτες δεν χρειάζεται να κοιτάξουν μακρύτερα από το τζαμί της Αγίας Σοφίας για την αισθητική που είναι κεντρική και για τις δύο: τον βυζαντινό θόλο και τα χρωματιστά ψηφιδωτά, και τους οθωμανικούς μιναρέδες και την ισλαμική καλλιγραφία.
Κολόμπο, Ιντιάνα: Μοντερνισμός και μεταμοντερνισμός
Το Κολόμπους της Ιντιάνα έχει μόλις 44.000 κατοίκους, αλλά είναι ένα εκπληκτικό κοίτασμα του μοντερνισμού: Η πόλη αριθμεί περισσότερα από 70 κτίρια σχεδιασμένα από αρχιτέκτονες-σταρ, όπως οι I.M. Pei, Eero Saarinen και Richard Meier. Τα εύσημα γι’ αυτά ανήκουν στον φιλάνθρωπο και λάτρη της αρχιτεκτονικής J. Irwin Miller, ο οποίος, στις δεκαετίες του 1950 και 1960, ανέθεσε την αναμόρφωση των τοπικών εκκλησιών, των δημόσιων κτιρίων και της δικής του περιουσίας, οδηγώντας το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων να κατατάξει το Κολόμπους στην έκτη θέση στη χώρα σε αρχιτεκτονική καινοτομία και σχεδιασμό.
Ditmas Park, Μπρούκλιν, Νέα Υόρκη: Βικτωριανή
Οι εκατοντάδες ελεύθερες βικτοριανές μονοκατοικίες της δεκαετίας του 1900 μεταφέρουν τους επισκέπτες σε μια άλλη εποχή και πόλη, όταν ο εργολάβος Lewis Pounds βοήθησε στη δημιουργία ενός περίτεχνου, μεσοαστικού θύλακα νότια του Prospect Park (σε αγροτικές εκτάσεις που ανήκαν προηγουμένως στην οικογένεια Van Ditmarsen), γεμάτου με βεράντες και περιποιημένους χλοοτάπητες.
Ντουμπάι, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα: Ντουμπάι: Σύγχρονο
Μέσα σε δέκα χρόνια, το τοπίο του Ντουμπάι έχει μεταμορφωθεί. Με το υψηλότερο κτίριο του κόσμου, ένα ξενοδοχείο επτά αστέρων (το Burj al Arab) και το μοναδικό τεχνητό αρχιπέλαγος που έχει ως πρότυπο τις επτά ηπείρους, η ανάπτυξη του Ντουμπάι προσέλκυσε κορυφαίους σύγχρονους αρχιτέκτονες, όπως η Zaha Hadid και ο Rem Koolhaas, για να συμμετάσχουν στη φρενίτιδα του εξωτερικού σχεδιασμού.
Μαρακές, Μαρόκο: Μαυριτανική Αρχιτεκτονική
Η παρουσία των Ριάντ, παλατιών με εσωτερικές αυλές και κήπους και ανοιχτούς φεγγίτες, είναι χαρακτηριστική για το Μαρόκο και απαραίτητη για τον ισλαμικό σχεδιασμό, λόγω της έμφασης που δίνουν στην ιδιωτικότητα. Η έλλειψη παραθύρων στο επίπεδο του δρόμου και η χρήση τοίχων από πηλό προσδίδει επίσης την αίσθηση της οικειότητας και της χάρης. Η πυκνότητα των ριάντ του Μαρακές -σε συνδυασμό με τα τζαμιά, τους μιναρέδες και τα ψηφιδωτά της πόλης- το καθιστά ένα εξαιρετικό μέρος για να δείτε τη μαυριτανική αρχιτεκτονική της περιόδου του 12ου έως και τον 17ο αιώνα.
Οξφόρδη, Αγγλία: Οξφόρδη: Γοτθική Αναβίωση
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Ο ποιητής Matthew Arnold κάποτε αποκάλεσε την Οξφόρδη «πόλη των ονειροπόλων πύργων». Παίρνοντας στοιχεία από την παλαιότερη μεσαιωνική λιθοδομή, οι πύργοι του γοτθικού αναγεννησιακού ορίζοντα της Οξφόρδης στα μέσα του 19ου αιώνα καθορίζουν την πόλη, προσδίδοντάς της μια αίσθηση βαρύτητας και ακαδημαϊκής επιδεξιότητας – όπως ακριβώς και το ομώνυμο πανεπιστήμιό της.
Πόρτλαντ, Όρεγκον: Ορθόπολις: Πράσινη Αρχιτεκτονική
Αν και το Σικάγο έχει τα περισσότερα κτίρια με πιστοποίηση LEED στις ΗΠΑ, το Πόρτλαντ του Όρεγκον, του οποίου ο πληθυσμός είναι το ένα τέταρτο του μεγέθους του Σικάγο, έχει τον έκτο μεγαλύτερο αριθμό, καθιστώντας το την πόλη με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση πράσινων κτιρίων. Επιπλέον, οι κανονισμοί οριοθέτησης που διατηρούν τους αστικούς γεωργικούς χώρους, η φιλική προς τα ποδήλατα διάταξη και τα ενεργειακά αποδοτικά σπίτια των οποίων τα σχέδια υιοθετούν οργανικά σχήματα και υλικά καθιστούν το Πόρτλαντ -μαζί με τα γραφεία σχεδιασμού που φιλοξενεί- πρωτοπόρο στην αειφόρο αρχιτεκτονική.