Θα απαγορεύσει ο Ερντογάν το κόμμα του Ατατούρκ;

Υπό δικαστική ομηρεία με τη βούλα της εισαγγελίας της Κωνσταντινούπολης βρίσκεται το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ, ενώ ο φυλακισμένος πρώην δήμαρχος της πόλης Εκρέμ Ιμάμογλου, που ήταν πέρυσι ο ισχυρότερος πολιτικός αντίπαλος του Ταγίπ Ερντογάν, κατηγορείται για κακουργήματα που επισύρουν συνολική ποινή κάθειρξης άνω των 2.300 ετών. Για όσους παρακολουθούν τα τεκταινόμενα στην Τουρκία, αυτό σημαίνει ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και η ηγεσία του τελούν επίσης υπό πολιτική ομηρεία, παρά τις διακηρύξεις περί ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης.

Μόλις προχθές ο πρόεδρος Ερντογάν, ο εθνικιστής εταίρος του Ντεβλέτ Μπαχτσελί και ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Οζγκιούρ Οζέλ, συμμετείχαν στην καθιερωμένη απόδοση τιμών στο μαυσωλείο του Κεμάλ Ατατούρκ, για τη συμπλήρωση 87 ετών από τον θάνατο του ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας.

«Συνεχίζουμε τον αγώνα στα βήματα του Ατατούρκ», δήλωσε ο Οζέλ. Πριν ακόμα μαραθούν τα λουλουδένια στεφάνια, ο εισαγγελέας Ακίν Γκιουρλέκ ζήτησε να τεθεί εκτός νόμου το CHP βάσει του άρθρου 69 του Συντάγματος, για κακοδιαχείριση δημόσιων πόρων και για παράνομη χρηματοδότηση από εγκληματικά δίκτυα. Η απειλή απαγόρευσης του CHP αποτελεί από μόνη της μια ιστορική εξέλιξη. Το κόμμα ιδρύθηκε το 1923 από τον Κεμάλ, είχε τον απόλυτο έλεγχο της Τουρκίας μέχρι τις πρώτες πολυκομματικές εκλογές το 1946, ηττήθηκε για πρώτη φορά στις εκλογές του 1950, τέθηκε εκτός νόμου μόνο από τη χούντα του στρατηγού Εβρέν το 1980, ανασυγκροτήθηκε και συμμετείχε σε κυβερνήσεις συνεργασίας αλλά ουδέποτε πέτυχε ξανά την απόλυτη πλειοψηφία.

Συνεχίζεται η έρευνα για την παράνομη χρηματοδότηση Ο Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος είναι προφυλακισμένος από τον περασμένο Μάρτιο, περιγράφεται στο κατηγορητήριο ως αρχηγός μιας εγκληματικής οργάνωσης που προκάλεσε ζημιές 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο τουρκικό δημόσιο μέσα σε μια δεκαετία. Ως μέλη της συμμορίας κατηγορούνται πρώην συνεργάτες του καθώς και βουλευτές του CHP. Ο νυν ηγέτης του CHP Οζγκιούρ Οζέλ απαλλάχθηκε πριν από δυο εβδομάδες από τις κατηγορίες για εκλογικές παρατυπίες στο κομματικό συνέδριο που τον εξέλεξε το 2023 μετά από σκληρή αναμέτρηση με τον Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου. Όμως η έρευνα για την παράνομη χρηματοδότηση συνεχίζεται και το κατηγορητήριο θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να διευρυνθεί εφόσον προκύψουν στοιχεία για τον Οζέλ ή για άλλο στέλεχος του κόμματος ενώ ο Κιλιντσντάρογλου καραδοκεί για να πάρει τη ρεβάνς.

Ενάμιση χρόνο μετά από τις νίκες των υποψηφίων του CHP στις δημοτικές εκλογές σε Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη και άλλες μεγάλες πόλεις, που θεωρήθηκαν προάγγελος πολιτικής ανατροπής, το κόμμα των Κεμαλιστών παραπαίει από τις διώξεις αλλά και τις εσωτερικές έριδες. Ο δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος Ερντογάν παραμένει ο κυρίαρχος του παιχνιδιού και ο εταίρος του Μπαχτσελί τονίζει πως η κυβερνητική συμμαχία τους αποτελεί την «κλειδαριά ασφαλείας» που εγγυάται το μέλλον του έθνους.

Σε αναδιάταξη το πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας

Με τις εισαγγελικές έρευνες και διώξεις δρομολογείται ο κατακερματισμός της αντιπολίτευσης και επισπεύδεται η αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού της Τουρκίας, που ίσως ξεκινήσει μέσα στην παρούσα Βουλή. Το κυβερνητικό στρατόπεδο θέλει να περάσει από την Εθνοσυνέλευση, εντός του 2026, τη συνταγματική αναθεώρηση ώστε να μπορέσει ο Ερντογάν να διεκδικήσει ακόμα μια προεδρική θητεία το 2028. Η κυβερνητική πλειοψηφία δεν αρκεί για να υλοποιηθεί αυτός ο στόχος, οπότε θα χρειαστεί να συμπράξει με το φιλοκουρδικό-αριστερό κόμμα ή με το CHP (είτε με ένα τμήμα του εφόσον υπάρξει διάσπαση). Όμως, πόσο πειστικό θα μπορούσε να είναι το δέλεαρ του εκδημοκρατισμού και της «επίλυσης» του Κουρδικού, αν συνοδευτεί από την απαγόρευση του κεμαλικού κόμματος που σήμερα ελέγχει 138 από τις 600 έδρες της Εθνοσυνέλευσης; Θα μπορούσαν τα εκβιαστικά διλήμματα και οι διώξεις να συσπειρώσουν τους κεμαλιστές ή μήπως θα ενίσχυαν τις διαλυτικές τάσεις;

Ουδείς σοβαρός αναλυτής εκτός και εντός Τουρκίας έχει αμφιβολία για το μέχρι που φτάνει η ανεξαρτησία της τουρκικής δικαιοσύνης. Την κατάσταση περιέγραψαν με μελανά χρώματα οι συντάκτες της πρόσφατης έκθεσης προόδου για την ένταξη της γείτονος στην Ε.Ε. Βέβαια, αυτό δεν εμποδίζει τον Ερντογάν να είναι προνομιακός συνομιλητής τόσο του Ντόναλντ Τραμπ όσο και του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ενισχυμένος στο διεθνές στερέωμα, ο πρόεδρος Ερντογάν κρατά ταυτόχρονα στα χέρια του το μαχαίρι της εξουσίας, το πεπόνι της χώρας και τη ζυγαριά της δικαιοσύνης. Εκείνος θα αποφασίσει πόσο θα διαρκέσει η ομηρία των κεμαλιστών, πότε θα αρχίσει και πως θα τελειώσει η δίκη για την απαγόρευση του CHP. Όμως, ακόμα και αν θεωρείται προειλημμένη η απόφαση, το πολιτικό αποτέλεσμα είναι αβέβαιο.

Πηγή: tovima.gr  Του Στρατή  Αγγελή