ΚΟΣΜΟΣ

Πέθανε ο πάπας Φραγκίσκος σε ηλικία 88 ετών – Θρήνος στον Καθολικό κόσμο (VIDEO)

Παγκόσμιοι ηγέτες υποκλίνονται και αποχαιρετούν τον Ποντίφικα - H περίοδος πένθους και οι διαδικασίες διαδοχής του

Πέθανε ο πάπας Φραγκίσκος σε ηλικία 88 ετών – Θρήνος στον Καθολικό κόσμο (VIDEO)
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΖΑΜΑΡΟΣ/EUROKINISSI
theopinion profile picture theopinion

Έφυγε από τη ζωή σήμερα, Δευτέρα (21/4) ο Πάπας Φραγκίσκος το πρωί,  όπως ανακοίνωσε ο καρδινάλιος Kevin Ferrell.

Ο ποντίφικας, κατά κόσμον Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, είχε διαγνωστεί προ ημερών με αμφίπλευρη πνευμονία και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο Gemelli της Ρώμης, όπου και κατέληξε.

«Στις 7:35 σήμερα το πρωί, ο Επίσκοπος της Ρώμης, Φραγκίσκος, επέστρεψε στο σπίτι του Πατέρα. Ολόκληρη η ζωή του ήταν αφιερωμένη στην υπηρεσία του Κυρίου και της Εκκλησίας του», είπε ο Ferell στην ανακοίνωση, όπως μετέδωσε το πρακτορείο AP.

«Μας δίδαξε να ζούμε τις αξίες του Ευαγγελίου με πίστη, θάρρος και καθολική αγάπη, ειδικά για τους φτωχότερους και πιο περιθωριοποιημένους.

«Με απέραντη ευγνωμοσύνη για το παράδειγμά του ως αληθινού μαθητή του Κυρίου Ιησού, επαινούμε την ψυχή του Πάπα Φραγκίσκου στην άπειρη, ελεήμονα αγάπη του Θεού, Ενός και Τριβώνου», κατέληξε στην ανακοίνωσή του.

Πιστοί έχουν αρχίσει να συγκεντρώνονται ήδη στο Βατικανό για να αποτίσουν φόρο τιμής.

Παγκόσμιοι ηγέτες αποχαιρετούν τον Πάπα Φραγκίσκο

Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ήταν από τους πρώτους που εξέφρασαν τη θλίψη τους, χαρακτηρίζοντας τον Ποντίφικα «άνδρα ταπεινότητας, δίπλα στους πλέον ευάλωτους και αδύναμους». Σε ανάλογο τόνο, ο μελλοντικός Καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς μετέφερε μέσω της ΕΡΤ τα θερμά του συλλυπητήρια για την απώλεια.

Ο Μακρόν ευχαρίστησε τον Πάπα για την αφοσίωσή του «από το Μπουένος Άιρες μέχρι τη Ρώμη», επισημαίνοντας πως ήθελε η Εκκλησία να διαδώσει «χαρά και ελπίδα στους πλέον φτωχούς των φτωχών, να ενώσει τους ανθρώπους μεταξύ τους και με τη φύση». «Είθε αυτή η ελπίδα να ζει αιώνια, πέρα από την παρουσία του», πρόσθεσε ο Γάλλος Πρόεδρος, ενώ στο μήνυμά του συμπεριέλαβε και τις σκέψεις της συζύγου του για όλους τους Καθολικούς και όσους πενθούν.

Ο Πολωνός Πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ τον περιέγραψε ως «καλό, θερμό και ευαίσθητο άνθρωπο», ενώ η Πρόεδρος της Ελβετίας, Καρίν Κέλερ Σάτερ, τον συνέκρινε με «μεγάλο πνευματικό ηγέτη και ακούραστο υπερασπιστή της ειρήνης». Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Αμπντούλ Φατάχ αλ-Σίσι τόνισε ότι ο Πάπας Φραγκίσκος «ήταν φωνή ειρήνης, αγάπης και συμπόνιας», ενώ ο Πρωθυπουργός της Σκωτίας Τζον Σουίνεϊ μίλησε για «φωνή ειρήνης, ανεκτικότητας και συμφιλίωσης».

Στις ΗΠΑ, ο Αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς—που τον είχε συναντήσει την Κυριακή του Πάσχα, λίγες ώρες πριν από τον θάνατό του—απέτισε φόρο τιμής «στα εκατομμύρια χριστιανών που τον λάτρευαν», αναπολώντας την ομιλία του τις πρώτες μέρες της πανδημίας COVID-19. Ο Λευκός Οίκος ανάρτησε στην πλατφόρμα X ένα σύντομο μήνυμα: «Ας αναπαυθεί εν ειρήνη», συνοδευόμενο από στιγμιότυπα από συναντήσεις του Ποντίφικα με τον Ντόναλντ Τραμπ και τον ίδιο τον Βανς.

«Αναπαύσου εν ειρήνη, Πάπα Φραγκίσκο», κατέληξε ο Βανς

Από τη Μόσχα, ο Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν τον εξύμνησε ως «σοφό ηγέτη και διαχρονικό φύλακα των αξιών του ανθρωπισμού και της δικαιοσύνης», επισημαίνοντας το έργο του στον διάλογο με την Ορθόδοξη Εκκλησία και στη συνεργασία με την Αγία Έδρα. Παρόμοιο μήνυμα απέστειλε και ο Ισπανός Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, επαινώντας τη δέσμευσή του «υπέρ της ειρήνης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και των πιο αδύναμων».

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τόνισε ότι ο Πάπας Φραγκίσκος «ενέπνευσε εκατομμύρια πέραν της Καθολικής Εκκλησίας με την ταπεινοφροσύνη και την καθαρή αγάπη του προς τους στερημένους», προσθέτοντας μέσω X ότι εύχεται η κληρονομιά του να μας οδηγεί σε έναν «πιο δίκαιο, ειρηνικό και συμπονετικό κόσμο».

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χαιρέτισε στον πάπα Φραγκίσκο ως «έναν αξιοσέβαστο ηγέτη», ο οποίος «απέδιδε σημασία στον διάλογο ανάμεσα στις διαφορετικές θρησκευτικές ομάδες», σε μήνυμά του στο Χ.

Ο Τούρκος πρόεδρος, που υποδέχθηκε τον πάπα Φραγκίσκο το 2014, αναφέρθηκε επίσης στις «πρωτοβουλίες του απέναντι στις ανθρωπιστικές τραγωδίες, κυρίως την παλαιστινιακή υπόθεση και την γενοκτονία στην Γάζα».

Ακόμη και το Ιράν υπέβαλε συλλυπητήρια διά του εκπροσώπου του, Εσμαΐλ Μπαγαΐ, που ευχήθηκε ο Πάπας «να αναπαυθεί εν ειρήνη». Τέλος, ο Πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς αποχαιρέτησε «έναν πιστό φίλο του παλαιστινιακού λαού», υπενθυμίζοντας την αναγνώριση του Παλαιστινιακού Κράτους και την ανύψωση της παλαιστινιακής σημαίας στο Βατικανό επί της θητείας του.

Ο Ποντίφικας της ταπεινότητας και της ελπίδας

Αργεντινός, Ιησουίτης, απλός, χαρισματικός, δραστήριος. Γεννημένος από Ιταλούς γονείς που μετανάστευσαν στο Μπουένος Άιρες, ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο υπήρξε ο πρώτος Πάπας προερχόμενος από τη Λατινική Αμερική.

Πριν πάρει το δρόμο της ιεροσύνης, ο Μπεργκόλιο σπούδασε χημεία, είχε μια συναισθηματική σχέση όταν ήταν έφηβος, και διατήρησε διαχρονικά μια μεγάλη αγάπη για την Ιταλική μουσική και κινηματογράφο. Στα 21 του χρόνια του αφαιρέθηκε μέρος του δεξιού του πνεύμονα, γεγονός που κατά καιρούς του προκάλεσε δυσφορία και προβλήματα στο αναπνευστικό.

Στις 3 Μαρτίου 2013, ο Μπεργκόλιο εξελέγη Πάπας στην πέμπτη ψηφοφορία από 115 εκλέκτορες, ένα μήνα μετά την ηχηρή παραίτηση του Βενέδικτου ΙΣΤ’, με τον οποίο διατήρησε πάντα στενές σχέσεις.

Η 12ετή θητεία του ως προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας χαρακτηρίστηκε από μια κλίση προς τη δημιουργία ανοικτών και αδελφικών κοινοτήτων, τον πρωταγωνιστικό ρόλο ενός συνειδητοποιημένου λαϊκισμού, και την φροντίδα για τους φτωχούς, τους φυλακισμένους και τους άρρωστους. Ενδεικτικό το όνομα που ο ίδιος επέλεξε για το ποντιφικάτο, Πάπας Φραγκίσκος, προς τιμή του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, πολιούχος της Ιταλίας και γνωστός για την αφοσίωσή του προς τους φτωχότερους.

Σύμφωνα με την ΕΡΤ, η αρχή της θητείας του Μπεργκόλιο δεν ήταν εύκολη, εφόσον για μεγάλο χρονικό διάστημα συζητήθηκε ο ενδεχόμενος του ρόλος στο Βρώμικο Πόλεμο της Αργεντινής του 1974, και τη σχέση του με τον δικτάτορα Χόρχε Ραφαέλ Βιντέλα.

Πάντα έτοιμος να συναντήσει πιστούς, πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες, ο Πάπας Φραγκίσκος δεν χαρίστηκε ποτέ στον εαυτό του, συχνά αγνοώντας τις εντολές των γιατρών του για θεραπεία και ξεκούραση. Μέσα στα 13 χρόνια θητείας του, ο Μπεργκόλιο έκανε 47 αποστολικά ταξίδια σε 66 διαφορετικές χώρες πάντα με μια προσεκτική ματιά προς την οικογένεια και τους αδύναμους. Ενδεικτικά ήταν τα δύο ταξίδια που πραγματοποίησε στην Ελλάδα για να δει από κοντά τα κέντρα μετανάστευσης της Λέσβου το 2016 και το 2021.

Ο Πάπας Φραγκίσκος τάχθηκε διαχρονικά κατά των αμβλώσεων και της παρένθετης μητρότητας, και προέβη σε άνοιγμα προς την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ, όμως όχι εντός του ιερού σεμιναρίου. Δραστηριοποιήθηκε ώστε να υπάρξει άνοιγμα για μεγαλύτερη γυναικεία παρουσία στις διοικητικές θέσεις του Βατικανού, και ανακήρυξε δύο Ιωβηλαία – του Ελέους, το 2015, και της Ελπίδας, το 2025.

Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Πάπας Φραγκίσκος αναζήτησε μια ευαγγελική διάσταση με μια ισχυρή οικουμενική κλίση, αλλά και την ενίσχυση του διαθρησκευτικού διαλόγου. Το 2020, ο Πάπας Φραγκίσκος αντιμετώπισε την πανδημία κορονοϊού, με την πλέον γνωστή απόκοσμη εικόνα μια άδειας πλατείας του Αγίου Πέτρου

Ο Μπεργκόλιο κατάφερε σημαντικά επιτεύγματα. Από την κατάργηση του προνομίου του «ποντιφικού απορρήτου» σε υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης από εκκλησιαστικούς, έως και την δημόσια συγγνώμη για τον ρόλο της Καθολικής Εκκλησίας στην καταπάτηση των δικαιωμάτων των ιθαγενών στον Καναδά.

Ο Μπεργκόλιο υπήρξε και ο πρώτος προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας που μίλησε στην Σύνοδο G7, όπου το 2024 υπογράμμισε τον κίνδυνο της ανθρωπότητας από τους πολέμους, αλλά και από την υπερβολική χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.

Οι διαδικασίες διαδοχής του

Δύο με τρεις εβδομάδες μετά την κηδεία του Πάπα, το Κολέγιο των Καρδιναλίων θα συνέλθει στην Καπέλα Σιξτίνα για να πραγματοποιήσει το Κονκλάβιο, την άκρως μυστική διαδικασία εκλογής νέου Πάπα.

Τι είναι το παπικό κονκλάβιο;

Η διαδικασία για την επιλογή του επόμενου πάπα, μετά τον θάνατο ή την παραίτηση ενός πάπα, ονομάζεται παπικό κονκλάβιο. Το παπικό κονκλάβιο χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες διασφαλίζοντας ότι ο επόμενος διάδοχος στον θρόνο του Αγίου Πέτρου και επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας επιλέγεται μέσω «προσευχής και καθοδήγησης από το Άγιο Πνεύμα».

Τι είναι το Κολέγιο των Καρδιναλίων;

Οι καρδινάλιοι είναι οι αρχαιότεροι κληρικοί (ιερείς) στην Καθολική Εκκλησία κάτω από τον πάπα. Αν και ιστορικά ήταν ο τοπικός κλήρος της Ρώμης, σήμερα είναι επίσκοποι σημαντικών «εδρών» (επισκοπών) από όλο τον κόσμο ή επικεφαλής τμημάτων του Βατικανού ή κάποιοι ιερείς ή επίσκοποι τους οποίους ο πάπας επιθυμεί προσωπικά να τιμήσει. Είναι αναγνωρίσιμοι από τα διακριτικά κόκκινα άμφια τους και αποτελούν το «Κολέγιο των Καρδιναλίων».

Οι πόρτες σφραγίζονται και κλειδώνονται

Την ημέρα της ψηφοφορίας, η Καπέλα Σιξτίνα, με τη φημισμένη οροφή της ζωγραφισμένη από τον Μιχαήλ Άγγελο, σφραγίζεται και οι καρδινάλιοι, οι οποίοι έχουν δώσει όρκο εχεμύθειας, κλειδώνονται μέσα.

Ποιος επιλέγει τον επόμενο πάπα;

Μόνο οι καρδινάλιοι κάτω των 80 ετών έχουν δικαίωμα ψήφου. Περίπου 120 θα ψηφίσουν μυστικά για τον υποψήφιο που επέλεξαν, γράφοντας το όνομά τους σε ένα ψηφοδέλτιο και τοποθετώντας το σε ένα δισκοπότηρο στην κορυφή της Αγίας Τράπεζας.

Εάν κανένας υποψήφιος δεν λάβει την απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3, πραγματοποιείται άλλος ένας γύρος ψηφοφορίας. Μπορεί να υπάρξουν έως και τέσσερις γύροι ανά ημέρα.

Μόλις καταμετρηθούν τα ψηφοδέλτια, καίγονται σε μία σόμπα μέσα στην Καπέλα Σιξτίνα, η οποία έχει εγκατασταθεί εκ των προτέρων από τους πυροσβέστες του Βατικανού. Μία δεύτερη σόμπα καίει μια χημική ουσία που στέλνει ένα σήμα καπνού μέσω μιας καμινάδας στον έξω κόσμο: Μαύρος καπνός σημαίνει ότι δεν έχει επιλεγεί νέος πάπας, λευκός καπνός σημαίνει ότι έχει.

Μόλις εκλεγεί, ο νέος Πάπας εμφανίζεται στο μπαλκόνι της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου και ανακοινώνεται: «Habemus papam – Έχουμε Πάπα».