Η Συρία φλέγεται ξανά: Στο έλεος βομβαρδισμών και πολιτικής αποσταθεροποίησης

Η κατάσταση στη Νότια Συρία και ιδιαίτερα στην επαρχία της Σουεϊντά επιδεινώνεται, με τις τοπικές κοινότητες των Δρούζων να βρίσκονται σε καθεστώς έντονης ανησυχίας.

Η Συρία βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο μιας πολυεπίπεδης κρίσης που απειλεί να την οδηγήσει σε πλήρη αποσταθεροποίηση. Οι ισραηλινές αεροπορικές επιθέσεις που σημειώθηκαν πρόσφατα είχαν στόχο καίρια σημεία στην καρδιά της Δαμασκού, προκαλώντας απώλειες, καταστροφές και φόβο για νέα κλιμάκωση. Μεταξύ των στόχων ήταν κτήρια του υπουργείου Άμυνας, στρατιωτικές εγκαταστάσεις και περιοχές κοντά στο προεδρικό μέγαρο, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μέχρι στιγμής τρεις νεκροί και δεκάδες τραυματίες. Οι επιθέσεις χαρακτηρίστηκαν από απόλυτη ακρίβεια και προκάλεσαν όχι μόνο στρατιωτικές αλλά και πολιτικές αναταράξεις. Οι εικόνες από τη συριακή πρωτεύουσα δείχνουν καπνούς να υψώνονται πάνω από κυβερνητικά κτήρια και ασθενοφόρα να μεταφέρουν τραυματίες σε νοσοκομεία που ήδη δοκιμάζονται.

Την ίδια στιγμή, η κατάσταση στη Νότια Συρία και ιδιαίτερα στην επαρχία της Σουεϊντά επιδεινώνεται, με τις τοπικές κοινότητες των Δρούζων να βρίσκονται σε καθεστώς έντονης ανησυχίας. Οι κατηγορίες του Ισραήλ ότι το καθεστώς Άσαντ καταπιέζει τους Δρούζους χρησιμοποιήθηκαν ως επιχείρημα για την ενίσχυση των στρατιωτικών επιχειρήσεων, ενώ στο εσωτερικό της χώρας παρατηρείται κύμα απεργιών, αποκλεισμών δρόμων και τοπικών εξεγέρσεων. Η Δαμασκός προσπαθεί να διαχειριστεί ένα ταυτόχρονο διπλό μέτωπο: εξωτερικές επιθέσεις από τον ισχυρότερο στρατό της περιοχής και εσωτερικές αναταραχές σε περιοχές που έως πρόσφατα θεωρούνταν σταθερές. Την ίδια ώρα, έντονο προβληματισμό προκαλεί η αυξανόμενη τουρκική επιρροή σε περιοχές της βόρειας και βορειοανατολικής Συρίας, όπου τουρκικές δυνάμεις και παραστρατιωτικές οργανώσεις έχουν εδραιώσει παρουσία. Η Άγκυρα φαίνεται να αξιοποιεί την αποσταθεροποίηση για να επεκτείνει τον πολιτικό και στρατιωτικό της ρόλο, ενισχύοντας πολιτικούς και θρησκευτικούς πόλους που είναι φιλικοί προς αυτήν. Αυτή η δυναμική προκαλεί νευρικότητα τόσο στη Δαμασκό όσο και στο Τελ Αβίβ, όπου γίνεται λόγος για “υποκατάσταση εξουσίας” με στρατηγική στόχευση.

Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί την κρίση με αυξανόμενη ανησυχία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Ηνωμένα Έθνη καλούν σε άμεση αποκλιμάκωση, την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τους βασικούς παίκτες της περιοχής. Η Τουρκία και τα κράτη του Κόλπου εκφράζουν τον φόβο τους για νέα κύματα προσφύγων, ενώ οι ανθρωπιστικές οργανώσεις εκπέμπουν σήμα κινδύνου, προβλέποντας αύξηση στις μετακινήσεις πληθυσμών και επιδείνωση των ήδη τραγικών συνθηκών διαβίωσης. Η Δαμασκός καταγγέλλει παραβίαση της κυριαρχίας της και απειλεί με αντίποινα, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό περιβάλλον όπου κάθε νέα επίθεση μπορεί να προκαλέσει γενικευμένη ανάφλεξη. Το Ισραήλ, το οποίο ήδη αντιδρά επιθετικά στις εξελίξεις, εμφανίζεται ιδιαίτερα ενοχλημένο από την τουρκική εμπλοκή και τον αυξανόμενο ρόλο της Άγκυρας σε σουνιτικά και μειονοτικά δίκτυα εντός της Συρίας. Ισραηλινοί διπλωμάτες εκφράζουν ανησυχία για “μελλοντική αλυσίδα τουρκικής επιρροής” που επεκτείνεται από την Ιντλίμπ έως και το βόρειο Ιράκ, επηρεάζοντας όχι μόνο τη σταθερότητα αλλά και τις ισορροπίες με Ιράν και Χεζμπολάχ.

Καθώς η Συρία προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της μετά από χρόνια πολέμου, κυρώσεων και γεωπολιτικών παιχνιδιών, η νέα αυτή κρίση αναδεικνύει πόσο εύθραυστη παραμένει η ισορροπία στην περιοχή. Η χώρα βρίσκεται για ακόμη μια φορά στο μεταίχμιο, ανάμεσα στη βία και την ελπίδα, την επιβίωση και την καταστροφή. Το ερώτημα που αιωρείται πλέον είναι αν υπάρχει διέξοδος ή αν ο φαύλος κύκλος του πολέμου θα συνεχίσει να καταπίνει έναν λαό που έχει ήδη πληρώσει βαρύ τίμημα. Από ελληνικής πλευράς, το Υπουργείο Εξωτερικών έχει θέσει σε διπλωματικό επίπεδο το ζήτημα της προστασίας των Ελληνορθόδοξων κοινοτήτων, ειδικά στις περιοχές γύρω από τη Χομς, την Ταρτούς και τη Δαμασκό, όπου εντοπίζονται ιστορικά μοναστήρια και εκκλησίες με σημαντική πολιτιστική και πνευματική αξία. Έχουν ήδη υπάρξει επαφές με εκπροσώπους του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ενώ ο Πρέσβης της Ελλάδας στο Λίβανο διατηρεί ανοικτό δίαυλο επικοινωνίας με οργανώσεις αρωγής που δραστηριοποιούνται στη Δυτική Συρία.