13ωρο: Μια απεργία θλιβερών διαπιστώσεων

Δεν περιμέναμε ακόμη μια απεργιακή κινητοποίηση για να βγάλουμε μια σειρά διαχρονικών συμπερασμάτων. Η Δεξιά δεν ενδιαφέρεται ποτέ για τον εργαζόμενο και ο συνδικαλισμός έχει αποτύχει παταγωδώς.

Η μάχη για το 13ωρο είναι μάχη για την ποιότητα της δημοκρατίας και της ανθρώπινης ζωής. Αλλά δυστυχώς ο ελάχιστος κόσμος για ακόμη μια φορά στις κινητοποιήσεις δεν οφείλεται στην βροχή. Οι απεργίες έχουν χάσει το νόημά τους. Δεν είναι καθολικές, δεν το πιστεύουν ως «όπλο» οι εργαζόμενοι, δεν εμπιστεύονται τα συνδικάτα τους.

Η απεργία στην χώρα μας έχει χάσει την δυναμική που έχει σε άλλες χώρες. Ευθύνη προφανώς έχουν η πλειοψηφία των ηγεσιών των συνδικαλιστών αλλά και μια κουλτούρα ατομικισμού που έχει διαποτίσει την ελληνική κοινωνία τις τελευταίες δεκαετίες.

Για αυτό και δεν έχουμε κινήματα. Καταναλωτικό για να μην επιτρέπουμε την τρομακτική ακρίβεια στο ράφι, εργατικό για να μην μας κάνουν την ζωή ποδήλατο, κοινωνικό για να μην επιτρέπουμε άλλα σκάνδαλα τύπου Τεμπών και ΟΠΕΚΕΠΕ.

Χωρίς καθημερινή ζωή

Αυτά είναι τα γενικά και χιλιοειπωμένα. Και μέσα στο εργατικό κίνημα και στον δημόσιο διάλογο. Αλλά σήμερα δεν είναι το σημαντικό. Το κυρίαρχο είναι το 13ωρο. Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο που θεσπίζει τις περισσότερες ώρες εργασίας «ως επιλογή» των εργαζομένων. Αλλά ουσιαστικά θα λειτουργήσει ως ένα «εργαλείο» της εργοδοσίας.

Είναι ολοφάνερο ότι με τον σύγχρονο τρόπο ζωής και ενώ άλλες χώρες μιλούν για 35ωρο στην χώρα μας υπάρχει επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα. Με μια λογική που λέει ότι «μια δουλειά δεν φτάνει» για να τη βγάλω, δημιουργεί κανονικότητα την εξάλειψη της καθημερινής ζωής για τους ανθρώπους.

Ένα Σαββατοκύριακο και πολύ μας είναι. Για να πάμε σούπερ μαρκετ, να δούμε τα παιδιά μας, να πάμε μια βραδινή βόλτα, ένα γήπεδο, μια επίσκεψη σε κουμπάρους και φίλους.

Το 13ωρο δεν θα λειτουργήσει ως μια εξαίρεση ενός μήνα όταν η επιχείρηση έχει ανάγκη εντατικοποίησης της εργασίας. Θα γίνει θέσφατο. Που στηρίζεται στην ήδη ανάγκη όλο και περισσότερων νοικοκυριών να βρουν δεύτερη και τρίτη εργασία γιατί αλλιώς «δεν βγαίνει ο μήνας».

Θα το βρούμε μπροστά μας

Το 13ωρο θα προκαλέσει ένα ντόμινο ζητημάτων τόσο στην αγορά εργασίας όσο και στην κοινωνική ζωή.

Η σωματική και ψυχική εξουθένωση (burnout) είναι αναπόφευκτη, τα εργατικά ατυχήματα αυξάνονται διαρκώς λόγω της κόπωσης, ενώ είναι εμφανείς οι επιπτώσεις στην μακροζωία και την ποιότητα ζωής από το διαρκές στρες που προκαλεί η οικονομική αδυναμία σε συνδυασμό με την εργασιακή επισφάλεια.

Παράλληλα τίθενται σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την παραγωγικότητα μετά από τις πρώτες ώρες εργασίας ενώ και για τις επιχειρήσεις μακροπρόθεσμα μπορεί να θεωρηθεί μειονέκτημα καθώς θα αυξηθεί το κόστος αντικατάστασης/εκπαίδευσης λόγω υψηλής εναλλαγής προσωπικού.

Όσο δεν υπάρχει διαβούλευση

Όταν μια κυβέρνηση δεν συζητά με τα συνδικάτα – όσο απαξιωμένα κι αν είναι αυτά, όσο κι αν απονομιμοποιημένη είναι στα μάτια τους – νομοτελειακά θα παίρνει αποφάσεις που θα προκαλεί προβλήματα.

Η θέσπιση του 13ωρου καταδεικνύει για ακόμη μια φορά την έλλειψη ουσιαστικού κοινωνικού διαλόγου και τη μονομερή επιβολή κυβερνητικών αποφάσεων.

Αντί να πάμε να εφαρμόσουμε τις σύγχρονες τάσεις (π.χ., τετραήμερη εργασία, ευέλικτα ωράρια) που κινούνται προς την μείωση και όχι την αύξηση του χρόνου εργασίας, εμείς κινούμαστε πάλι σε αντίθετη κατεύθυνση.

Και δυστυχώς, κλείνοντας, προσωπικά αντιλαμβάνομαι πως οι πολίτες δεν ελπίζουν ούτε ότι μια πολιτική αλλαγή μπορεί να αλλάξει την καθημερινότητά τους. Αφού κάθε κυβέρνηση χτίζει πάνω σε αυτά που βρήκε από την προηγούμενη. Κι ας έχει εξαγγείλει πολλές φορές ότι θα τα καταργήσει. Για αυτό σήμερα την κυβερνητική δυσαρέσκεια στις δημοσκοπήσεις δεν την καρπώνεται κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης, αντιθέτως γίνεται τεράστια η δεξαμενή της «γκρίζας ζώνης» (αναποφάσιστοι και αποχή).