Ο Πανάχ Παναχί στα βήματα του πατέρα του Τζαφάρ (video)

Το «Φύγαμε!» είναι μία ταινία με γλυκόπικρες νότες για το παρελθόν και το παρόν με φόντο το μέλλον των ανθρώπων στο Ιράν. Γράφει ο Μίλτος Τόσκας

Ο Πανάχ Παναχί στα βήματα του πατέρα του Τζαφάρ (video)

Μπορεί να ακούγεται κοινότυπο να λέμε εκφράσεις, όπως το «μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει», αυτό ισχύει όμως στην περίπτωση του Πανάχ Παναχί, που δημιούργησε μία εξαιρετική ταινία στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο.

Λίγες ημέρες μετά το «No Bears» του φυλακισμένου πατέρα του, παρακολουθήσαμε τη δική του ταινία που αφήνει ανάμεικτα συναισθήματα στο επίπεδο της ψυχολογίας, ωστόσο πρόκειται για μία ολοκληρωμένη δουλειά που κερδίζει τον θεατή. Ένα διττό ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο, προκειμένου να μείνει ζωντανή η ελπίδα και να αποκαλυφθούν οι παθογένειες μίας κοινωνίας υποταγμένης στο θεοκρατικό καθεστώς.

Μία οικογένεια ξεκινάει το ταξίδι της από το Ιράν προς την Τουρκία με ένα δανεικό SUV. Εκεί σχεδιάζει ο μεγάλος της γιος να βρει την τύχη του και στη συνέχεια να κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα περνώντας στον Δυτικό κόσμο. Αυτή η μετάβαση όμως ποτέ δεν είναι εύκολη υπόθεση. Σε αυτό το road trip γνωρίζουμε όλα τα μέλη της οικογένειας που παραλληλίζονται με την ίδια τη χώρα και συμβολίζουν το καθένα κάτι. Ο καθηλωμένος πατέρας την παλιά γενιά της σήψης, η μητέρα τη φωνή της λογικής, ο μεγάλος την ελπίδα και ο μικρός την αθωότητα.

Παρακολουθώντας το έργο, οι αποκαλύψεις στο αυτοκίνητο ως έναν βαθμό θυμίζουν το «Tαξί Τεχεράνης», ωστόσο συνειρμικά στο μυαλό μου πιο εύκολα έρχονται το έργο του Κιαροστάμι κι ένα από τα τέσσερα επεισόδια του «Τhere is no Evil» που έδωσε τη Χρυσή Άρκτο στον επίσης φυλακισμένο Μοχάμεντ Ρασούλοφ. Ο νεαρός στήνει τους χαρακτήρες του με άξονα την ισορροπία. Αφήνει άλλοτε έναν μελαγχολικό τόνο να κυριαρχήσει κι άλλοτε με όπλο το χιούμορ σπάει τον πάγο. Κινητήριος μοχλός ο μικρός του πρωταγωνιστής Ραγιάκ Σαρλάκ.

Τα κινητά τηλέφωνα έχουν μείνει πίσω. Δίνεται μία άλλη προσέγγιση του προσφυγικού – μεταναστευτικού στην εποχή μας. Άνθρωποι που η χώρα τους δεν μπορεί να τους αξιοποιήσει κι είναι «υποχρεωμένοι» να αναζητήσουν την τύχη τους σε κάποιο άλλο μέρος. Μία παρόμοιου τύπου εξορία ίσως έχει βιώσει ο σκηνοθέτης μεγαλώνοντας. Η μουσική είναι προσεκτικά επιλεγμένη και οι εναλλαγές της ενισχύουν το σενάριο. Ο Αμίν Τζαφάρι έχει κάνει τρομερή δουλειά στη φωτογραφία. Υπενθυμίζεται ότι ο σκύλος διαχρονικά είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου.

Πού βρισκόμαστε; – Είμαστε όλοι νεκροί». Η προοπτική συγκρούεται με μία ζοφερή πραγματικότητα. Με ειλικρίνεια ο Πανάχ Παναχί μας λέει την ιστορία της πατρίδας του από τη δική του οπτική. Έχει την ικανότητα να παίρνει απόσταση, που από την μία οδηγεί στην περισυλλογή και την καθαρή σκέψη κι από την άλλη «υφαίνει» έναν μανδύα προστασίας για τον ίδιο και τους ήρωές του. Ένα φιλμ ωριμότητας και διορατικότητας απέναντι στα προβλήματα που ταλανίζουν τους συμπατριώτες του. Με μεγάλο ενδιαφέρον θα περιμένουμε την επόμενή του προσπάθεια.