Η μέρα που η Μόνα Λίζα έκανε «φτερά»

Σαν σήμερα το 1911, η Μόνα Λίζα γίνεται ο πιο διάσημος αγνοούμενος πίνακας στον κόσμο, ενώ επιστράφηκε δύο χρόνια αργότερα. 

Ο πιο διάσημος πίνακας του Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο οποίος φιλοτεχνήθηκε στις αρχές του 16ου αιώνα, κλάπηκε στις 21 Αυγούστου 1911 σε μια από τις πιο τολμηρές ληστείες στην ιστορία της τέχνης.

Ο Βινσένζο Περούτζια, υπάλληλος του μουσείου, έκλεψε τον πίνακα, για να ανακτηθεί δύο χρόνια αργότερα, όταν προσπάθησε να το πουλήσει σε έναν έμπορο με αντίκες στη Φλωρεντία που ονομαζόταν. Σύμφωνα με το  βιβλίο, Thefts of the Mona Lisa: The Complete Story of the World’s Most Famous Artwork και τον ιστορικό τέχνης Νόα Τσάρνεϊ, μέχρι και ο Πάμπλο Πικάσο συνδέθηκε με το έγκλημα.

Πως έγινε η ληστεία

Πώς λοιπόν η Περούτζια έκανε μια από τις μεγαλύτερες ληστείες τέχνης όλων των εποχών; Με απίστευτη ευκολία, απ΄ότι φαίνεται.

Ο τεχνίτης είχε προσληφθεί από το Λούβρο για να κατασκευάζει προστατευτικές γυάλινες θήκες για ορισμένα διάσημα έργα του – συμπεριλαμβανομένης της Μόνα Λίζα.

Αφού κρύφτηκε σε μια ντουλάπα όλη τη νύχτα, απλώς αφαίρεσε τον πίνακα, τον έκρυψε κάτω από την μπλούζα του και ήταν έτοιμος να βγει από το κτίριο όταν ανακάλυψε ότι η πόρτα ήταν κλειδωμένη.

Ο κλέφτης, έβγαλε το πόμολο της πόρτας, αλλά και πάλι δεν άνοιγε – μέχρι που ένας… εξυπηρετικός υδραυλικός που περνούσε από εκεί άνοιξε την πόρτα με το κλειδί του.

Πέρασαν 24 ώρες μέχρι να παρατηρήσει κανείς ότι η Μόνα Λίζα έλειπε, με τα έργα τέχνης να αφαιρούνται συχνά για να φωτογραφηθούν ή να καθαριστούν.

«Το Λούβρο είχε πάνω από 400 δωμάτια αλλά μόνο 200 φρουρούς και ακόμη λιγότερους σε υπηρεσία κατά τη διάρκεια της νύχτας», δήλωσε ο Τσάρνεϊ. «Βασικά δεν υπήρχαν συναγερμοί στο ”παιχνίδι”». «Ήταν υποασφαλές. Αλλά για να είμαστε δίκαιοι, τα περισσότερα μουσεία ήταν εκείνη την εποχή».

Για πρώτη φορά υπήρχαν ουρές έξω από το Λούβρο, μόνο και μόνο για να δούνε τον κενό χώρο όπου είχε κρεμαστεί ο πίνακας.

Πως βρέθηκε ο πίνακας

Τα επόμενα δύο χρόνια, η αστυνομική έρευνα βρισκόταν σε εξέλιξη, με τον Πάμπλο Πικάσο να είναι ύποπτος κάποια στιγμή. Οι δυνάμεις μάλιστα πήραν συνέντευξη από τον Περούτζια δύο φορές, προτού καταλήξουν στο ότι δεν θα μπορούσε να είναι ο άνθρωπος πίσω από την θρασύδειλη διάρρηξη.

Ο αρχηγός της αστυνομίας του Παρισιού αποσύρθηκε γεμάτος ντροπή. Και δύο χρόνια αργότερα, ένας έμπορος έργων τέχνης στη Φλωρεντία έλαβε ένα γράμμα από έναν άνδρα που έλεγε ότι είχε τη Μόνα Λίζα. Είχε την υπογραφή «Leonardo». Ο άντρας ήταν φυσικά η Περούτζια.

Αφού διοργάνωσε μια συνάντηση με τον έμπορο και τον διευθυντή της γκαλερί Ουφίτσι στη Φλωρεντία, ο Περούτζια εμφανίστηκε με τον πίνακα που είχε περάσει χρόνια κρυμμένος σε ένα μπαούλο στο διαμέρισμά του.

Ο τότε 32χρονος, ισχυρίστηκε ότι έκλεψε το έργο τέχνης για να το επιστρέψει στην γενέτειρά του Ιταλία. Συνελήφθη και τελικά καταδικάστηκε σε επτά μήνες φυλάκιση.

«Φαινόταν ότι ήταν πραγματικά πεπεισμένος ότι θα αναγγελθεί ως εθνικός ήρωας και πραγματικά απογοητεύτηκε όταν ανακάλυψε ότι δεν ήταν», είπε ο Τσάρνεϊ.