Συμμετοχή του Υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης συνοδευόμενος από τον Γενικό Γραμματέα Στρατηγικού Σχεδιασμού Άρη Αγγελή, συμμετείχε σήμερα, Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2025, στο Συμβούλιο των Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.

Στη συνάντηση προέδρευσε η Υπουργός Υγείας της Δανίας και Πρόεδρος του Συμβουλίου κα Sophie Lohde, ενώ παρευρέθηκε και ο Επίτροπος Υγείας, Oliver Varhelyi.

Βασικά θέματα του Συμβουλίου αποτέλεσαν: α) H έγκριση της θέσης του Συμβουλίου για τον Κανονισμό για τα Κρίσιμα Φάρμακα. Εν προκειμένω, κατά την ομιλία του ο Υπουργός Υγείας υπενθύμισε πως η Ελλάδα τάχθηκε εξαρχής υπέρ των στόχων του προτεινόμενου Κανονισμού για τα Φάρμακα Κρίσιμης Σημασίας, προκειμένου να μειωθούν οι ελλείψεις και οι στρατηγικές εξαρτήσεις από τρίτες χώρες. Υποστήριξε σθεναρά την ανάγκη διατήρησης και ενίσχυσης της φαρμακευτικής παραγωγής εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπογράμμισε ότι αυτό αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα τόσο σε βιομηχανικό επίπεδο, μέσω της αναγνώρισης και της προώθησης στρατηγικών έργων, όσο και από την πλευρά της ζήτησης και της κατανάλωσης, μέσω της θέσπισης ενός ευέλικτου αλλά ισορροπημένου πλαισίου για τα φάρμακα που παράγονται εντός της ΕΕ. Επεσήμανε ότι η έννοια της «παραγωγής εντός της Ένωσης» πρέπει να ορίζεται με σαφήνεια, ώστε να περιλαμβάνει όλες τις βασικές διαδικασίες παρασκευής: την παραγωγή της δραστικής ουσίας, τις βασικές εισροές και τη παραγωγή-σύνθεση της τελικής φαρμακοτεχνικής μορφής (FDF). Τόνισε ότι δεν μπορεί γίνει αποδεκτός ένας ορισμός που περιορίζεται αποκλειστικά στην δραστική ουσία. Προσέθεσε πως η σχετική βαρύτητα που αποδίδεται σε καθεμία από αυτές τις συνιστώσες θα πρέπει να καθορίζεται σε εθνικό επίπεδο, με βάση τις αξιολογήσεις τρωτότητας που διενεργούνται από τον ΕΜΑ. Επίσης, σημείωσε ότι αυτοί οι στόχοι μπορούν να προωθηθούν αποτελεσματικά με την ενσωμάτωση πρόσθετων ποιοτικών κριτηρίων στις διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων — πέρα από το μοναδικό κριτήριο της χαμηλότερης τιμής. Ειδικότερα, η συμπερίληψη της ανθεκτικότητας ως κριτηρίου σύναψης συμβάσεων είναι ζωτικής σημασίας. Ωστόσο, αυτό πρέπει να συνοδεύεται από την υποχρεωτική χρήση συστημάτων πολλαπλών αναδόχων στους διαγωνισμούς προμήθειας. Τούτο διότι τέτοια προσέγγιση είναι απαραίτητη εάν θέλουμε ταυτόχρονα να ενισχύσουμε την εγχώρια παραγωγή, να διαφοροποιήσουμε τις πηγές εφοδιασμού για κρίσιμα φάρμακα και να διατηρήσουμε τον έλεγχο των δημόσιων δαπανών. Υπογράμμισε ότι ο μηχανισμός των συνεργατικών προμηθειών όχι μόνο για φάρμακα κρίσιμης σημασίας, αλλά και για άλλα φάρμακα κοινού ενδιαφέροντος, είναι θεμελιώδους σημασίας. Ενισχύει σημαντικά την ικανότητα των κρατών μελών, ιδίως των μικρότερων και μεσαίων, να διασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση σε βασικά φαρμακευτικά προϊόντα. Ως εκ τούτου, εξέφρασε την λύπη του για την διαγραφή της δυνατότητας κοινών προμηθειών μεταξύ των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σαν ενεργό μέλος. Συμπλήρωσε πως η Ελλάδα υποστηρίζει σθεναρά την επαναφορά του κατά τις επικείμενες διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επιπλέον, ανέφερε πως στηρίζει πλήρως τις διατάξεις του κανονισμού σχετικά με τα εθνικά σχέδια έκτακτης ανάγκης για την προμήθεια φαρμάκων κρίσιμης σημασίας, την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις υποχρεώσεις διατήρησης αποθεμάτων για τους κατόχους αδειών κυκλοφορίας και τη διαρθρωμένη συνεργασία με τη βιομηχανία για συνέργειες σε στρατηγικά έργα στο πλαίσιο της συντονιστικής ομάδας για τα φάρμακα κρίσιμης σημασίας. Στο πλαίσιο υπογράμμισε ότι απαιτείται μακροπρόθεσμη χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ για την επιτυχία του εγχειρήματος. Τέλος, ο κος Γεωργιάδης συνεχάρη την Δανή Υπουργό Υγείας και την ομάδα της για το συμβιβαστικό κείμενο που παρουσιάστηκε σήμερα, το οποίο δήλωσε ότι εγκρίνει. Απευθύνοντας θερμές ευχές προς την Κύπρο, που αναλαμβάνει την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ την 1η Ιανουαρίου 2026, εξέφρασε την πλήρη στήριξή του για κάθε επιτυχία στις επερχόμενες διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επαναβεβαιώνοντας πως η Ελλάδα θα συνεργαστεί δημιουργικά και εποικοδομητικά καθ’όλη τη διάρκεια της κυπριακής προεδρίας. β) η ανταλλαγή απόψεων κατά το γεύμα εργασίας για τα «Καινοτόμα προϊόντα καπνού και νικοτίνης: προστασία παιδιών και νέων».

Κατά την ομιλία του ο Υπουργός Υγείας ανέφερε πως η τεχνολογική εξέλιξη και οι διαρκώς εξελισσόμενες μορφές διάθεσης και προώθησης των προϊόντων αυτών, ιδίως μέσω του διαδικτύου, επιτρέπουν στους ανήλικους την πρόσβαση σε αυτά. Πιο συγκεκριμένα, ανέφερε ότι ο επιπολασμός του καπνίσματος στην Ελλάδα φτάνει το 36%, σημαντικά υψηλότερος από τον μέσο όρο της ΕΕ, που ανέρχεται στο 24% το 2023. Παράλληλα, παρατηρείται αύξηση στη χρήση νικοτινούχων και μη ηλεκτρονικών τσιγάρων, ιδίως μεταξύ των εφήβων. Η κατάσταση αυτή εγείρει έντονες ανησυχίες, καθώς τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η κατανάλωση νικοτίνης στην εφηβεία ευθύνεται για επιζήμιες συνέπειες στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, όπως μειωμένες γνωστικές λειτουργίες, μειωμένη προσοχή και επιδράσεις στη βραχυπρόθεσμη μνήμη. Η απαγόρευση της πρόσβασης των ανηλίκων στα προϊόντα καπνού κρίνεται απολύτως αναγκαία, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Καταπολέμηση του Καρκίνου, αφενός για τη μείωση των καπνιστών από το 24% στο 5% του πληθυσμού της Ένωσης έως το 2040, αφετέρου για τη μετάβαση σε μια γενιά χωρίς καπνό (tobacco-free generation). Για το λόγο αυτό, η χώρα προχώρησε στην υιοθέτηση νέων μέτρων, περιορισμών και απαγορεύσεων ως προς την πρόσβαση των ανηλίκων σε προϊόντα καπνού και συναφή αυτών προϊόντα. Συγκεκριμένα, με το ν. 5216/2025 προβλέφθηκε, εκτός της πλήρους απαγόρευσης πώλησης τέτοιων προϊόντων σε ανήλικους, και η υποχρέωση επιβεβαίωσης της ενηλικότητας του αγοραστή από τον εκάστοτε πωλητή, με τη χρήση των πλέον σύγχρονων τεχνολογικών μέσων. Σημειώνεται, δε, ότι παραβάσεις της νομοθεσίας επισύρουν πλέον όχι μόνο διοικητικά πρόστιμα, αλλά και ποινικές κυρώσεις. Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι οι εξελίξεις στην επιστήμη και την τεχνολογία έχουν οδηγήσει τα τελευταία έτη στη δημιουργία νέων κατηγοριών εναλλακτικών προϊόντων τα οποία δεν περιέχουν καπνό και καταναλώνονται με άλλους τρόπους πλην της καύσης. Για το λόγο αυτό, τόνισε ότι με τον συγκεκριμένο νόμο ρυθμίστηκε και η αγορά των ηλεκτρικά θερμαινόμενων προϊόντων χωρίς καπνό και των προϊόντων νικοτίνης (συμπεριλαμβανομένων των δημοφιλών nicotine pouches), με τρόπο ώστε να απαγορεύεται η πρόσβαση των ανήλικων σε αυτά.

Επιπροσθέτως, επισημαίνεται ότι ο Υπουργός Υγείας: α) επανέλαβε τη θέση της Ελλάδας ως προς την αναθεώρηση της φαρμακευτικής νομοθεσίας, υποστηρίζοντας ένα ισόρροπο σύστημα με διατήρηση προστασίας δεδομένων τα 8 έτη και προστασίας της αγοράς τα 10 έτη με μέγιστο τα 11 έτη, ισχυρή και ξεκάθαρη διάταξη για πρόσβαση στη καινοτομία, με εισδοχή των γενόσημων στα συστήματα υγείας από την 1η μέρα μετά την λήξη της πατέντας. Επεσήμανε επίσης την ανάγκη διατήρησης των δικαιωμάτων των κρατών μελών να λαμβάνουν τα μέτρα που κρίνουν αναγκαία για την προστασία της δημόσιας υγείας και την αποφυγή ελλείψεων φαρμάκων. β) στήριξε Ισπανία και Σλοβενία στην προσέγγιση πως η Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας αποτελεί βασικό πυλώνα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ασφάλειας της Ένωσης, συμμεριζόμενος τις ανησυχίες του ότι η προτεινόμενη δομή του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου δεν διασφαλίζει επαρκώς την ειδική και συνεκτική χρηματοδότηση για την υγεία. Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε πως πιστεύει ότι το νέο ΠΔΠ πρέπει να περιλαμβάνει σαφή, οριοθετημένη και προβλέψιμη χρηματοδότηση για όλες τις βασικές προτεραιότητες στον τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων πρόληψης νόσων, της στήριξης των ΕΔΑ για τις σπάνιες νόσους, της ψηφιακής υγείας, της ετοιμότητας και της ανθεκτικότητας του συστήματος υγείας. γ) συντάχθηκε με άλλες 9 χώρες που ζήτησαν ενδελεχέστερη ανάλυση των επιπτώσεων και την αναβολή εφαρμογής της Οδηγίας για τα αστικά λύματα, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει από 1η Ιανουαρίου 2027. Εξήγησε ότι η μη αναβολή της εφαρμογής αυτής θέτει συνολικά σε κίνδυνο τη φαρμακευτική αγορά της Ε.Ε., θέση με την οποία συμφώνησαν πολλοί Υπουργοί Υγείας. Στο περιθώριο του Συμβουλίου, ο Υπουργός Υγείας συναντήθηκε με υψηλόβαθμα στελέχη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και άλλους ομολόγους του, όπου συζητήθηκαν επίκαιρα θέματα για την Υγεία αλλά και ευρύτερα, καθώς και με την Δανή Υπουργό Υγείας με αντικείμενο την αναθεώρηση της φαρμακευτικής νομοθεσίας και το ενδεχόμενο επίτευξης συμφωνίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Την παραμονή του Συμβουλίου, ο Υπουργός, συνοδευόμενος από τον Γενικό Γραμματέα Στρα-τηγικού Σχεδιασμού, συμμετείχε στο δείπνο για τους Υπουργούς Υγείας της Ε.Ε. που φιλοξε-νήθηκε από τη DIGITALEUROPE, με επίκεντρο τον ρόλο των ψηφιακών τεχνολογιών στη δη-μιουργία πιο ανθεκτικών, καινοτόμων, αποτελεσματικών και ασθενοκεντρικών συστημάτων υ-γείας. Μετά το Συμβούλιο, έλαβε μέρος στο European Health Summit, όπου συζητήθηκαν οι εξελίξεις σχετικά με τα κρίσιμα φάρμακα, η ετοιμότητα και ανθεκτικότητα των συστημάτων, οι προκλήσεις του υγειονομικού ανθρώπινου δυναμικού και ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης. Το πρόγραμμα του Υπουργού ολοκληρώθηκε με συνάντηση με το Διοικητικό Συμβούλιο της EFPIA.