Για το νεκρό άστεγο της Αριστοτέλους, επί προσωπικού

Έτυχε να είμαι εκεί όταν βρήκαν νεκρό το μεσημέρι της Τρίτης στην Αριστοτέλους τον άτυχο άστεγο που απασχόλησε τη σημερινή ειδησεογραφία.

Ένα smart ασθενοφόρο με προσπέρασε, μπήκε στο πέταλο από την Εγνατία και σταμάτησε μέσα στην πλατεία. Ήμουν από πίσω του με το δικό μου αυτοκίνητο, κατέβηκα αμέσως να δω τι συνέβη. Δυο αστυνομικοί, τρεις νεαροί (μάλλον χρήστες ουσιών) και ο άστεγος σωριασμένος στο παγωμένο πλακόστρωτο.

Ήταν ήδη νεκρός ο άνθρωπος αυτός. Μπορεί και από ώρα. Μάταιες οι προσπάθειες να τον επαναφέρουν οι νοσηλευτές. Ήρθε και δεύτερο, μεγάλο ασθενοφόρο. Το είδε ο κόσμος και μαζεύτηκε. Ο άστεγος ακίνητος.

Έφυγα. Έφυγα από ντροπή. Ντροπή που – από δημοσιογραφική διαστροφή – σκέφτηκα να σηκώσω το κινητό και να φωτογραφίσω το γεγονός. Ξέρεις… τον μαζεμένο κόσμο, τη σορό του νεκρού, τους νοσηλευτές και τους αστυνομικούς που έδιωχναν τους περίεργους. Φωτογραφίες που συνήθως τραβούν το βλέμμα του αναγνώστη στα σόσιαλ μίντια. Κάποιοι συνάδελφοι βάζουν και υδατογράφημα αν έχουν καλές φωτογραφίες, μην και τις πάρουμε οι ανταγωνιστές χωρίς να αναφέρουμε την πηγή μας. Άλλοι, όπως εγώ τώρα, ρεφάρουν με ένα δακρύβρεχτο κείμενο στο μπλογκ τους: «Πού καταντήσαμε ως κοινωνία», «Πού είναι ο πρωθυπουργός να δει τους άστεγους σε πραγματικές συνθήκες». Τέτοια πράγματα. Και η ζωή να συνεχίζεται. Η κοινωνία να βγάζει νέους άστεγους, νέους πεινασμένους, νέες τραγικές ειδήσεις όπως τη σημερινή.

Δε σήκωσα το κινητό να φωτογραφίσω. Δε μου πήγε το χέρι. Ήταν βιαστικός κι ένας οδηγός ταξί που επίσης εγκλωβίστηκε πίσω από το ασθενοφόρο. Έπρεπε να βγούμε γρήγορα γιατί μπαίνουν λεωφορεία σε αυτό το πέταλο και κάνουν αναστροφή παίρνοντας επιβάτες από τη στάση. Όλοι βιαζόμασταν. Η ζωή συνεχίζεται. Η πόλη τρέχει με χίλια, οι άνθρωποι περιμένουν το λεωφορείο να γυρίσουν σπίτι τους. Οι οδηγοί περιμένουν να τελειώσει το δρομολόγιο και να σχολάσουν. Εγώ περίμενα τη σύντροφό μου να φύγουμε για Ευκαρπία. Ντράπηκα κι έφυγα. Άφησα το νεκρό άστεγο στο σημείο που πριν λίγες εβδομάδες ο Χριστουγεννιάτικος διάκοσμος έγραφε με νέον «Ευτυχία», «Χαρά», «Όνειρα».

Φέρνω στο νου μου την εικόνα του νεκρού. Ένα γερασμένο πρόσωπο με μορφασμό πόνου. Τα χέρια του θεοβρόμικα αλλά το δέρμα τους κάτασπρο. Άρρωστα κάτασπρο. Τα ρούχα του κουρέλια. Η μπλούζα, σηκωμένη ως το στήθος, φανέρωνε μια τεράστια κοιλιά με τυμπανισμό από την πείνα. Ποδαράκια λεπτά κι αδύναμα.

Τον έχω δει τόσες φορές μπροστά μου αυτόν τον άνθρωπο. Δεκάδες. Κάποιες φορές σ’ ένα παγκάκι, άλλες πάλι σ’ ένα δρόμο να ζητιανεύει ή να «τολμά» να μπει σε μια ταβέρνα. Δεν είναι ο ίδιος κάθε φορά αλλά ούτε κι έχει σημασία. Άλλωστε και σήμερα, ως νεκρός, δεν είναι κάτι συγκεκριμένο, προσωποποιημένο. Για μας, τους υπολοίπους, είναι ένας ακόμα «άστεγος» από τους εκατοντάδες. Την Κυριακή το πρωί με τον φίλο μου τον Νίκο μετρήσαμε οκτώ καθώς τρέχαμε στην παραλία. Τι ειρωνεία… εμείς τρέχαμε μέσα στο κρύο για την «καλή μας υγεία» κι αυτοί στέκονταν στο αυτοσχέδιο τσαρδί τους κουκουλωμένοι για να μην παγώσουν (ή και για να εντείνουν την τραγικότητα μπας και ρίξουν κάτι οι περαστικοί μέσα στο τενεκεδάκι τους).

Δεν ξέρω τι θα έλεγε στον πρωθυπουργό ο «άστεγος» αυτός που σήμερα κείτονταν νεκρός στην Αριστοτέλους, αν τον συναντούσε, όπως έκαναν κάποιοι άλλοι άστεγοι το περασμένο Σάββατο. Ίσως να τον ευχαριστούσε κι αυτός για το ενδιαφέρον του, όπως άφησαν να διαρρεύσει από το πρωθυπουργικό περιβάλλον ότι έκαναν και οι άστεγοι που τους έσφιξε το χέρι ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Και τι να του έλεγαν δηλαδή; Βλέπετε, ούτε την δική μας μικροαστική ανάγκη για χιούμορ έχουν ώστε να του σκαρώσουν ένα στιχάκι με ομοιοκαταληξία, ούτε το κουράγιο να διεκδικήσουν αυτό το παραπάνω που τους αξίζει. Παραιτημένοι είναι όλοι οι άστεγοι. Μόνον παραιτημένος από τη ζωή μπορείς να αφεθείς να υπάρξεις χωρίς σπίτι. Το σπίτι είναι το αμέσως πιο απαραίτητο μετά την αναπνοή και την τροφή. Μάλλον ευχαριστώ θα του έλεγε κι ο «δικός» μας άστεγος, ο σημερινός ήδη νεκρός, στον πρωθυπουργό. Για να ξεμπερδεύει.  Ίσως και με το κατιτίς του για δώρο. Μια κουβέρτα, ένα μαξιλάρι, λίγο ζεστό φαγητό από την κουστωδία που ακολουθεί τον – κάθε – πρωθυπουργό σε τέτοιες «συμβολικές» επισκέψεις.

Ήταν τελικά τόσο «άγνωστος», τόσο «αόρατος» (όπως πολύ εύστοχα χαρακτήρισε τους άστεγους χτες στην εκπομπή του ο Γιώργος Μαυρίδης) αυτός ο άνθρωπος που πέθανε από το κρύο σήμερα το μεσημέρι στο κέντρο της Θεσσαλονίκης; Για μας ναι. Για κάποιους άλλους, που δεν συγκινούνται μόνον σε τέτοιες τραγικές στιγμές θανάτου αλλά δρουν σε ανυποψίαστες στιγμές ζωής, ήταν γνωστός. Κι αγαπημένος. Από την αυτόνομη ομάδα μαγείρων και φίλων «Chefs for zero hunger» μαθαίνω τώρα πως τον έλεγαν κύριο Κώστα Π. και ήταν 60 χρονών. Ξαναδιαβάζω το άρθρο. Αυτό το δακρύβρεχτο δικό μου. Πού σίγουρα θα φέρει κλικ. Και συγκίνηση. Εκεί που γράφω «άστεγος», διαβάζω πλέον Κώστας Π. Δεν ήταν ποτέ του «αόρατος» αυτός ο άνθρωπος. Είχε κανονική ζωή και ανθρώπους που τον νοιάζονταν. Απλώς δεν πρόλαβε να δει εκείνη την μελλοντική κοινωνία που κάποτε θα φτιάξουμε και που δε θα έχει κανέναν άστεγο, κανέναν πεινασμένο, κανέναν μόνο. Αν συγκινήστε από τραγικούς θανάτους αστέγων ξεκινήστε να την φτιάχνετε αυτήν την κοινωνία. Κι εγώ μαζί σας, όσο μπορώ. Για τα παιδιά μας, για τους τωρινούς πιτσιρικάδες, θα είναι σίγουρα αυτονόητη αυτή η κοινωνία. Ας μην αφήσουμε σε αυτούς όλο το βάρος της δημιουργίας της. Ας την ξεκινήσουμε. Πολλοί άλλοι το πράττουν από καιρό, απλώς είναι «αόρατοι». Οι «Chefs for zero Hunger» είναι απ’ αυτούς. Το ίδιο κι ο Γιώργος Μαυρίδης που μέσα από την εκπομπή του ανακαίνισε το υπνωτήριο αστέγων στην Ανδρέου Γεωργίου. Ας γίνουμε περισσότεροι. Για μας, για κανέναν άλλο.