Η αποστολή του Ναυτικού δεν περιορίζεται στον ελλαδικό χώρο
Η τελευταία πειρατεία στα ανοιχτά της Σομαλίας αναδεικνύει τον στενό τρόπο σκέψης πολλών εξ όσων εμπλέκονται στον αμυντικό σχεδιασμό.
Φάνης Ουγγρίνης
Η χθεσινή υπόθεση πειρατείας εις βάρος ελληνικού τάνκερ στα ανοιχτά των σομαλικών ακτών ανέδειξε και πάλι τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η διεθνής ναυτιλία νοτίως της Ερυθράς Θάλασσας. Πρόκειται για κινδύνους που καθιστούν αναγκαία την περαιτέρω ενίσχυση της ασφάλειας εκεί, ώστε να προστατεύονται ναυτικοί και πλοία. Ομολογουμένως η ΕΕ κινητοποιήθηκε άμεσα, αποστέλλοντας πολεμικό σκάφος στην περιοχή του συμβάντος. Ωστόσο, η τύχη των 24 μελών του πληρώματος (κατά πληροφορίες, ανάμεσά τους υπάρχουν 5 Έλληνες) παραμένει άγνωστη.
Στο εν λόγω τμήμα του δυτικού Ινδικού Ωκεανού υπάρχει πρόβλημα πειρατών από τη δεκαετία του 90, όταν η κατάρρευση του καθεστώτος Μπιαρε έριξε τη Σομαλία στο χάος και κατόπιν στον κατακερματισμό. Έκτοτε στόλοι του ΝΑΤΟ αλλά και κρατών του Αναπτυσσόμενου Κόσμου περιπολούν εκεί, με κυμαινόμενη ένταση και επιτυχία. Ο εμφύλιος της Υεμένης περιέπλεξε την όλη κατάσταση, και το νέο κρούσμα δεν θα είναι το τελευταίο.
Τον Ιούλιο του 2024, η φρεγάτα Ψαρά κατέρριψε υεμενίτικα drones που πετούσαν απειλητικά. Παρά τη μεγάλη ηλικία του ελληνικού πολεμικού, η καλή εκπαίδευση του πληρώματος και το εγχώριας σχεδίασης σύστημα Κένταυρος έφεραν ένα πολύ καλό αποτέλεσμα. Πάντως το θετικό αυτό γεγονός ανέδειξε μια άγνωστη στους πολλούς πρόκληση για το ΠΝ. Μια πρόκληση πολύ μακριά από το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, το βασικό πεδίο δράσης του.
Με το 25% των τάνκερ παγκοσμίως να είναι ελληνόκτητα, η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να απέχει από υπερπόντιες αποστολές φύλαξης θαλάσσιων οδών. Αντίθετα, είναι υποχρεωμένη να συμμετέχει ενεργά και σοβαρά. Και λέγοντας σοβαρά εννοούμε με σύγχρονες, βαριά οπλισμένες πλώρες, έτοιμες να επέμβουν ακόμη και με μεταφερόμενους ΟΥΚάδες.
Η μνημονιακή περίοδος σίγουρα έβλαψε την ικανότητα μας να προβάλουμε ισχύ μακριά από τους ναύσταθμους μας, αλλά τα αίτια της τρέχουσας κακοδαιμονίας πάνε πιο πίσω, και φυσικά δεν περιορίζονται στο Στόλο. Δυστυχώς σημαντικό ποσοστό της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας φοβάται παθολογικά τις ανθρώπινες απώλειες σε στρατιωτικές επιχειρήσεις, ακόμη κι αν αυτές είναι ειρηνευτικές και εμπλέκουν επαγγελματίες. Η χώρα μας βρίσκεται εγκλωβισμένη σε ένα παθητικό δόγμα στατικής άμυνας πάνω στα όρια της εθνικής κυριαρχίας. Δόγμα θεμελιωδώς ηττοπαθές, άρα επικίνδυνο.
Θα πρέπει λοιπόν να συνειδητοποιήσουμε ότι συντηρούμε ακριβές ένοπλες δυνάμεις επειδή βρισκόμαστε σε δύσκολη γειτονιά μα κι επειδή έχουμε οικονομικά συμφέροντα εκτός των συνόρων μας. Η ανασυγκρότηση και ενίσχυση του στρατεύματος με γνώμονα την προστασία της εδαφικής μας ακεραιότητας και ταυτόχρονα τη διαφύλαξη της ελευθερίας των θαλασσών είναι υποχρεωτική, αν τουλάχιστον επιθυμούμε να θεωρούμαστε -στοιχειωδώς αξιοσέβαστοι- παίκτες. Με άλλα λόγια, συμφωνημένες ξένες μεγάλες επενδύσεις όπως εκείνες με την Exxon και τη Chevron θα παραμένουν κενό γράμμα, εάν δεν είμαστε ικανοκ να εγγυηθούμε την απόλυτη ασφάλειά τους.