Εύηχες μα άτολμες αλλαγές στις Ένοπλες Δυνάμεις
Οι εξαγγελίες για αύξηση εκπαίδευσης και μισθών δυστυχώς δεν αρκούν· χωρίς αλλαγή κουλτούρας και κοινωνικής στάσης, η μαχητική ικανότητα του στρατεύματος δεν βελτιώνεται
Φάνης Ουγγρίνης
Με τις σειρήνες να χτυπούν λόγω του Παρμενίωνα, διαβάσαμε τις τελευταίες εξαγγελίες Δένδια για ανανέωση του στρατεύματος. Οι εν λόγω εξαγγελίες ακολουθούν εκείνες που αφορούν τη διοικητική δομή και κυρίως τον αριθμό στρατηγείων και επιτελείων.
Πολλές, λοιπόν, οι διαπιστώσεις: αξιόμαχες ουσιαστικά μόνο οι ειδικές δυνάμεις, ανεπαρκής εκπαίδευση των κληρωτών, κακή ποιότητα φαγητού, υπερβολικά μεγάλη διάρκεια αναβολών, συνεχώς αυξανόμενοι αριθμοί Ι5 και ανυπότακτων, παραπλανητικά καλή εσωτερική αξιολόγηση των στελεχών, απαράδεκτα χαμηλή αναλογία υπαξιωματικών προς αξιωματικούς, μη ικανοποιητικοί μισθοί για τα μόνιμα στελέχη. Διαπιστώσεις δυστυχώς… χιλιοδιαπιστωμένες, δικαίωση της άποψης ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για πραγματικά θαρραλέα εξωτερική πολιτική.
Επιδιώκοντας να θεραπεύσει τα παραπάνω προβλήματα, το ΥΠΕΘΑ εισηγείται ενέργειες αυτονόητες και προ πολλού αναγκαίες: επιμηκυσμένη και πιο σκληρή ατομική εκπαίδευση, νέους κανόνες τροφοδοσίας των μονάδων, σκληρότερους όρους για απαλλαγή ή για παραμονή στο εξωτερικό, αυστηρότερες βαθμολογήσεις από νέα όργανα, διαφοροποιημένη μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη από τη σημερινή, αυξήσεις μισθών και αποζημιώσεων για όλους, κατάταξη των νεοσυλλέκτων μόνο στο Στρατό Ξηράς, πολυδιάστατη ενίσχυση των εφέδρων.
Πολύ φοβάμαι πως και πάλι δεν θα δούμε κάτι ουσιώδες. Οι άτολμες αλλαγές είναι σύμφωνες με μια παγιωμένη φιλοσοφία εντός των Ενόπλων Δυνάμεων: στρατιωτική οργάνωση που πρωτίστως εξυπηρετεί τις επιθυμίες και ανάγκες του μόνιμου προσωπικού, δευτερευόντως τους κληρωτούς και τους γονείς τους, και εν μέρει τη χώρα. Εάν ζητούμενο ήταν η σοβαρή βελτίωση της μαχητικής ικανότητας, καταρχάς θα έπρεπε να αυξηθεί η διάρκεια της θητείας. Εφόσον η χώρα απειλείται, είναι επιεικώς γελοίο να μιλάμε για μάξιμουμ 12μηνο και για συντομότερη υπηρεσία των ΔΕΑ, τη στιγμή που τα αγόρια στο Ισραήλ υπηρετούν 36 μήνες και τα κορίτσια 21.
Επιπλέον, η μακροχρόνια υλοποίηση των αλλαγών συνεπάγεται παράταση της σημερινής κατάστασης, ενόσω οι εξωτερικές απειλές γίνονται πιο επικίνδυνες. Το Υπουργείο μοιάζει να λέει στους εξ Ανατολών «περιμένετε, μέχρι να είμαστε έτοιμοι να σας αντιμετωπίσουμε».
Όσο δε για την εκπαίδευση στρατευσίμων και εφέδρων, δεν έχει απαγορευτεί η εντατικοποίησή της· η υφιστάμενη χαλαρότητα αποτελεί πολιτική επιλογή, καθώς ούτε τα απαραίτητα πυρομαχικά λείπουν, ούτε τα πεδία βολής, ούτε οι στίβοι μάχης, ούτε φυσικά οι κατάλληλοι εκπαιδευτές. Αν κάτι λείπει είναι όρεξη και ηθικό. Δεν υπάρχει πνεύμα μαχητή σε στελέχη που έχουν καταντήσει χαρτογιακάδες και σε κληρωτούς που δηλώνουν… σκοπάνθρωποι και… αγγαρειομάχοι. Σε στελέχη και κληρωτούς που καλούνται να υπερασπιστούν τη χώρα με κράνη του Β΄ ΠΠ και υλικά δεκαετίας ’90 και παλαιότερα. Οι στρατηγοί πάντοτε προωθούν αγορές πανάκριβων -εισαγόμενων- όπλων, ως αντιστάθμισμα στην αριθμητική μας υστέρηση. Πανάκριβα, άρα λίγα, άρα ποτέ αρκετά για σωστή εκπαίδευση.
Εάν δεν αλλάξει η στάση της κοινωνίας και των κομμάτων απέναντί τους, οι ελληνικές ΕΔ θα παραμένουν στην ίδια κατάσταση, όσες τομές κι αν εξαγγέλλονται. Θα παραμείνουν ένας πλαδαρός οργανισμός αμφίβολης αξιοπιστίας, οριακά κατάλληλος για παρελάσεις και λιτανείες⋅ ένας ακόμη πλαδαρός οργανισμός σε μια χώρα όπου κανείς δεν ξέρει τι πρέπει να κάνει αν οι σειρήνες χτυπήσουν, μα όχι για άσκηση.