Ευφορία στα χρηματιστήρια: πραγματική ανάκαμψη ή νέα φούσκα;

Μετά την έναρξη συζητήσεων για εξαγορά του ΧΑΑ από το Euronext, ο γενικός δείκτης ξεπέρασε τις 2.000 μονάδες για πρώτη φορά από το 2010. Η εισαγωγή της Metlen στο χρηματιστήριο του Λονδίνου στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία. Η κερδοφορία των εισηγμένων αυξάνεται, συγχωνεύσεις διαδέχονται η μία την άλλη, τα αμοιβαία κεφάλαια ξαναπροσελκύουν συντηρητικούς επενδυτές, roadshows προσελκύουν μικρούς και μεγάλους παίκτες, και ικανοποιητικά μερίσματα ρέουν προς τους μετόχους. Τα καλά χρηματιστηριακά νέα περισσεύουν.

Τα κλασικά ΜΜΕ -όχι μόνο τα οικονομικά- και τα social media προβάλλουν διαρκώς αυτή την αίσθηση ευφορίας. Παράλληλα, εκτός Ελλάδας, η τεχνητή νοημοσύνη θερμαίνει τις αγορές των ΗΠΑ, μετά τις δασμολογικές συμφωνίες το ενδεχόμενο ανεξέλεγκτων εμπορικών πολέμων απομακρύνεται, οι Ευρωπαίοι εξετάζουν μέχρι και επιμήκυνση του ωραρίου χρηματιστηριακών συναλλαγών, η προοπτική νέων επενδύσεων στον άνθρακα ενισχύει παραδοσιακούς κλάδους, ενώ συνεχίζεται ακόμη και η σπέκουλα στα εντελώς ανεξέλεγκτα κρυπτονομίσματα.

Ωστόσο δεν λείπουν κλασικές ενδείξεις επερχόμενης χρηματιστηριακής φούσκας: η λογική “αυτή η φορά θα είναι διαφορετική”, η διαρκώς διευρυνόμενη απόκλιση μεταξύ μετοχών και ομολόγων, οι αυξημένες τοποθετήσεις των -απογοητευμένων από τα καταθετικά προϊόντα- μικροεπενδυτών, οι υπεραποδόσεις τίτλων σε ανώριμες αγορές.

Ομολογουμένως ισχύει ότι λίγοι διαθέτουν τα κομποδέματα της δεκαετίας του ’90, ότι οι εποπτικοί θεσμοί λειτουργούν πληρέστερα και ότι η συλλογική ανάμνηση από την κατάρρευση του 1999 παραμένει σχετικά νωπή. Παρά ταύτα, η τωρινή δυναμική των χρηματοπιστωτικών αγορών γεννά υποψίες ότι μεγάλο ποσοστό επενδυτών έχει αρχίσει να ξεχνά το τότε πάθημα.

Επιβάλλεται λοιπόν στοιχειώδης σοβαρότητα, ειδικά στην οικονομικά ευάλωτη Ελλάδα. Οι αρμόδιες αρχές αυτή τη φορά οφείλουν να βρίσκονται σε συνεχή επαγρύπνηση. Οι μικροεπενδυτές χρειάζονται ορθή πληροφόρηση, όχι σκέτη τόλμη. Και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής οφείλουν να μην παραβλέπουν πως αν και ο γενικός δείκτης ανεβαίνει, οι παλιοί εμπορικοί δρόμοι της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης αδειάζουν σιωπηλά. Μία οικονομία, δύο κόσμοι σε απόκλιση.