ΔΕΘ 1967–1974: Η Έκθεση στη σκιά της Δικτατορίας

Η Έκθεση, βγαίνοντας από τα χρόνια της Χούντας, μπήκε και η ίδια σε νέα φάση – πιο πολιτική, πιο ανοιχτή, πιο δεμένη με τη δημοκρατική ζωή της χώρας.

Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης έχει υπάρξει πάντοτε καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας. Στην επταετία της δικτατορίας, από το 1967 έως το 1974, δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Αντίθετα, μετατράπηκε σε βήμα προπαγάνδας, αλλά την ίδια στιγμή συνέχισε να δίνει στους Θεσσαλονικείς το δικαίωμα στη χαρά, στη μουσική και στον πολιτισμό.

Η ΔΕΘ ως εργαλείο της Χούντας

Λίγους μήνες μετά το πραξικόπημα, το 1967, έκανε την εμφάνισή του ένα νέο περίπτερο: αυτό των Ενόπλων Δυνάμεων. Η παρουσία του στρατού ήταν έντονη, υπενθυμίζοντας ποιοι είχαν τον έλεγχο της χώρας. Τα εγκαίνια της Έκθεσης συνοδεύονταν από μεγαλοπρεπείς τελετές, με την κυβέρνηση να προβάλει τη «σταθερότητα» και τον «εκσυγχρονισμό» της Ελλάδας.

Το 1969, η ΔΕΘ επεκτάθηκε προς την Αγία Φωτεινή, με το λούνα πάρκ να μεταφέρεται εκεί. Η επέκταση παρουσιάστηκε ως έργο ανάπτυξης, όμως συνοδεύτηκε από εκτοπισμό κατοίκων της περιοχής. Για το καθεστώς, η Έκθεση ήταν ένα βολικό εργαλείο επίδειξης «προόδου».

Η πόλη συνέχισε να γιορτάζει

Κι όμως, για τη Θεσσαλονίκη η ΔΕΘ δεν σταμάτησε να είναι γιορτή. Το λούνα πάρκ, οι συναυλίες και οι πολιτιστικές εκδηλώσεις έδιναν ανάσα σε μια κοινωνία που ζούσε υπό λογοκρισία.

Το 1968, η πόλη υποδέχθηκε τον Τζόνι Χαλιντέι και τη Σιλβί Βαρτάν, που ξεσήκωσαν τους νέους με τον ήχο της γαλλικής ποπ. Το Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού, που είχε ξεκινήσει λίγο νωρίτερα, γνώρισε μεγάλη άνθηση, φιλοξενώντας καλλιτέχνες που αργότερα σημάδεψαν τη μουσική μας σκηνή.

Το 1970, ολοκληρώθηκε και παρουσιάστηκε στους επισκέπτες το νέο στολίδι του εκθεσιακού χώρου: ο Πύργος του ΟΤΕ. Ένα κτίριο-σύμβολο τεχνολογικής προόδου, που έδωσε στη ΔΕΘ μια εικόνα μέλλοντος, ακόμη και μέσα στην πιο δύσκολη πολιτική συγκυρία.

Καθρέφτης μιας Ελλάδας σε αντίφαση

Η ΔΕΘ της δικτατορίας ήταν διπλής όψης. Για τη Χούντα, εργαλείο προπαγάνδας και «εθνικής υπερηφάνειας». Για τους Θεσσαλονικείς, ένα παράθυρο στον κόσμο, μια ευκαιρία για διασκέδαση και πολιτισμό. Ήταν το μέρος όπου η ζωή έμοιαζε – έστω για λίγες μέρες – κανονική.

Το τέλος και η νέα εποχή

Το 1974, η δικτατορία είχε μόλις πέσει και η χώρα γύριζε σελίδα. Η ΔΕΘ βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο, αυτή τη φορά της Μεταπολίτευσης και την επιστροφής του Καραμανλή, που σήμανε και την επιστροφή στη δημοκρατία. Λίγες ημέρες μετά τα εγκαίνιά της, ο Ανδρέας Παπανδρέου ίδρυσε το ΠΑΣΟΚ, σηματοδοτώντας την αρχή μιας νέας πολιτικής εποχής. Η Έκθεση, βγαίνοντας από τα χρόνια της Χούντας, μπήκε και η ίδια σε νέα φάση – πιο πολιτική, πιο ανοιχτή, πιο δεμένη με τη δημοκρατική ζωή της χώρας.